Witamina B12 (inaczej: kobalamina) należy do grona witamin z grupy B, rozpuszczalnych w wodzie. Znajduje się powszechnie w żywności, dlatego przy zbilansowanej i urozmaiconej diecie jej niedobory praktycznie nie występują. Związek ten odpowiada głównie za prawidłowe tworzenie krwinek czerwonych, ponieważ jest ważnym elementem hematopoezy.
Źródła witaminy B12
Witamina B12 w produktach spożywczych pochodzenia zwierzęcego występuje w postaci kompleksów z białkami. W takiej formie dostaje się do żołądka i jest trawiona. Największe ilości kobalaminy znajdują się w wątróbce, mleku i nabiale, jajkach oraz mięsie. Nieco mniejsze ilości znajdziemy w rybach. Rośliny nie potrzebują tej substancji do życia, dlatego też jej nie wytwarzają.
Witamina B12 – na co pomaga?
Kobalamina jest ważnym przekaźnikiem grupy metylowej oraz koenzymem dla kluczowych enzymów metabolizmu komórkowego. Uczestniczy w przemianie homocysteiny do metioniny, a co za tym idzie w tworzeniu aktywnej witaminy B9. Dodatkowo uczestniczy w utlenianiu kwasów tłuszczowych, cholesterolu, a także w katabolizmie izoleucyny. Jest więc głównym związkiem odpowiedzialnym za prawidłowe przeprowadzanie reakcji już na poziomie komórkowym.
Ponadto witamina B12 uczestniczy w procesach krwiotwórczych, chroni nerwy przez utrzymywanie w odpowiedniej kondycji osłonek mielinowych. Zmagazynowana w wątrobie spowalnia rozwój WZW C. Zmniejsza też uczucie zmęczenia, znużenia i utrzymuje wysoką aktywność oraz sprawną pracę mięśni. Pozostałe jej działanie:
- uczestnictwo w przemianach kwasu foliowego;
- uczestnictwo w przemianie białek i kwasów nukleinowych, niezbędnych do tworzenia się łańcuchów DNA;
- utrzymywanie metabolizmu na wysokim poziomie;
- wygładzanie i rozjaśnianie skóry, a także utrzymywanie jej równego kolorytu;
- poprawa pamięci i koncentracji, zwłaszcza wśród seniorów.
Witamina B12 ma ogromne znaczenie na każdym etapie życia, także dla prawidłowego rozwoju płodu. Od jej obecności zależeć będą szybkie podziały komórkowe rozwijających się komórek płodu oraz dostarczanie do jego tkanek kwasu foliowego, którego główną funkcja jest m.in. zapobieganie tworzeniu się wad cewy nerwowej.
Niedobory witaminy B12
Przyczyny niedoborów witaminy B12:
- monotonna, wysoko przetworzona dieta niedostarczająca odpowiednich ilości tej witaminy;
- zaburzenia wchłaniania, np. z przebiegu zespołu złego wchłaniania, zespołu jelita drażliwego, celiakii, choroby Leśniowskiego-Crohna i innych;
- weganizm i wegetarianizm;
- choroba Addisona-Biermera;
- interakcje między witaminą B12, a przyjmowanymi przewlekle lekami.
Średnie spożycie witaminy B12 powinno znajdować się na poziomie 2 ug na dobę. Niedobory objawiają się następująco:
- wzrost ryzyka zakażeń H. pylori;
- zmiany w jamie ustnej – tzw. język bawoli, utrata smaku i apetytu, owrzodzenia w kącikach ust, pieczenie języka;
- nudności;
- biegunki;
- wstręt do mięsa i potraw smażonych;
- nagła utrata masy ciała;
- zaparcia;
- przedwczesne siwienie włosów;
- bladość skóry, która przybiera odcień żółty;
- parestezje rąk i nóg;
- zaburzenia czucia głębokiego;
- osłabienie wzroku i zaburzenia fiksacji wzroku;
- zaburzenia pamięci.
W skrajnych przypadkach może dojść nawet do wystąpienia epizodów halucynacji i otępienia. Zmiany hematologiczne spowodowane niedoborem witaminy B12 określane są jako anemia złośliwa lub niedokrwistość Addisona-Biermera. Szacuje się, że wśród populacji osób starszych niedokrwistości niedoborowe to jedna trzecia wszystkich przyczyn niedokrwistości.
Nadmiar witaminy B12
Nadmiar witaminy B12 może nastąpić wskutek błędnej suplementacji. Jeśli przez długi okres czasu przyjmowane są zbyt duże dawki tej witaminy, zacznie ona gromadzić się w tkankach. Jest to jednak skrajnie rzadkie, ponieważ na ogół jej nadmierne ilości wydalane są wraz z moczem. Jeśli jednak dojdzie do jej nadmiaru w ustroju, pojawią się objawy takie jak suchość warg, krwawienia z nosa oraz reakcje alergiczne. Wzrasta również ryzyko rozwoju chorób nowotworowych.
Polecane produkty:
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zubowska M., Zalewska-Szewczyk B., Stengert W., Mycko K., Młynarski W., Ciężki niedobór witaminy B12 o nieznanej etiologii u 10-miesięcznej dziewczynki, Hematologia, 1/2011.
- Mziray M., Domagała P., Żuralska R., Siepsiak M., Witamina B12 – skutki niedoboru, zasadność terapii i suplementacji diety u osób w wieku podeszłym, Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu, 3/2016.
- Biernat J., Bronkowska M., Interakcje z lekami – istotnym wskaźnikiem suplementacji diety witaminą B12, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 4/2014.
