Hiperkeratoza to inaczej nadmiernie zgrubiała warstwa rogowa naskórka, będąca jednocześnie najczęściej diagnozowaną dermatozą w praktyce lekarza dermatologa. Wiąże się z przyspieszoną proliferacją keratynocytów, a więc i korneocytów. Może doprowadzić do widocznego rogowacenia naskórka i jego zgrubienia. Typową chorobą, w przebiegu której obserwuje się hiperkeratozę, jest łuszczyca.
Hiperkeratoza – przyczyny
Istnieje wiele możliwych przyczyn nadmiernego rogowacenia naskórka. Są nimi między innymi:
- odwodnienie, niewystarczająca dzienna podaż wody przez dłuższy czas;
- nieprawidłowa pielęgnacja i higiena skóry;
- alergie kontaktowe;
- cukrzyca;
- choroby wątroby i nerek;
- niedobory witamin i minerałów;
- częste opalanie się, ekspozycja ciała na promieniowanie słoneczne;
- nieprawidłowe usuwanie naskórka, np. za pomocą pumeksów;
- zaburzenia hormonalne, np. nadczynność tarczycy, choroby przysadki mózgowej;
- choroby reumatologiczne przebiegające ze zniekształceniem stawów, np. RZS;
- ciągłe podrażnienia mechaniczne skóry, np. u pracowników fizycznych na budowie.
Zobacz również: Rogowacenie skóry.
Hiperkeratoza jest podstawowym objawem licznych, przewlekłych chorób dermatologicznych. Mowa przede wszystkim o atopowym zapaleniu skóry, łojotokowym zapaleniu skóry, łuszczycy czy rybiej łusce. W przypadku hiperkeratozy zlokalizowanej w obrębie stóp, warto wykluczyć również grzybicę.
Zobacz również: Grzybica stóp.
Hiperkeratoza – objawy
Hiperkeratoza objawia się przede wszystkim jako sucha, zniszczona skóra skłonna do pękania i łuszczenia się. Łuszczenie się naskórka to w praktyce reakcja obronna organizmu, mająca na celu zapobieganie nadmiernej utracie wody. Jeśli więc zauważymy, że skóra łuszczy się, warto zastanowić się co może być tego przyczyną. W przebiegu hiperkeratozy zaobserwować można również nieestetyczne i często bolesne zmiany skórne, takie jak modzele, nagniotki i odciski.
Hiperkeratoza jest częstym problemem u pacjentów z przewlekłą niewydolnością żył kończyn dolnych. Obserwuje się wówczas m.in. charakterystyczne brunatne tarczki umiejscowione na skórze podudzi, co swoim wyglądem przypomina skórę osób niedbających o higienę. Leczeniem hiperkeratozy najczęściej zajmuje się dermatolog, kosmetolog oraz podolog.
Hiperkeratoza – leczenie
Przede wszystkim należy wspomnieć, że dużym błędem jest niewłaściwa pielęgnacja skóry. Osoby chcące pozbyć się zrogowaciałego naskórka często sięgają po pumeksy lub specjalne tarki (zwłaszcza w przypadku stóp). To z kolei może doprowadzić do rozwoju stanu zapalnego, znacznych podrażnień, a nawet bolesnego uszkodzenia skóry. Nasila świąd i tworzy środowisko idealne do rozwoju chorobotwórczych mikroorganizmów.
Największe znaczenie w leczeniu hiperkeratozy odgrywa odpowiednia, regularna pielęgnacja skóry. Obejmuje ona kilka etapów:
- codzienne mycie;
- delikatne osuszanie poprzez przykładanie miękkiego i czystego ręcznika, a nie poprzez pocieranie nim ciała;
- aplikacja preparatów o działaniu złuszczającym i nawilżającym.
Zobacz również: Mikrodermabrazja – mechaniczne złuszczanie naskórka.
Wskazana jest regularna kąpiel z dodawaniem preparatów myjących bezpośrednio do wody. Najlepiej sprawdzą się substancje o pH 5,5, które nawilżają i natłuszczają skórę. Po kąpieli i osuszeniu skóry należy zastosować emolienty, czyli kosmetyki nawilżające i delikatnie złuszczające. Na obszarach ciała z dużą ilością mieszków włosowych zaleca się aplikację preparatów zgodnie z kierunkiem wzrostu włosów, co zmniejsza ryzyko powstania stanu zapalnego. W kosmetykach warto szukać ponadto składników takich jak mocznik czy kwas salicylowy.
Gdy leczenie pielęgnacyjne okazuje się niewystarczające, należy rozważyć włączenie leków miejscowych. Są one przepisywane przez dermatologa po dokładnym zapoznaniu się z przypadkiem pacjenta. Może się okazać, że hiperkeratoza wynika z łuszczycy lub innych chorób przewlekłych. Wówczas spore znaczenie ma także miejscowa farmakoterapia (w ciężkich przypadkach np. glikokortykosteroidy w maści) oraz zdrowa, zbilansowana dieta wykluczająca składniki nasilające objawy takich chorób (m.in. słodycze, dania ostre). Uzupełniająco warto suplementować kolagen i kwas hialuronowy, które są naturalnymi składnikami skóry. Będą one wzmacniały ją, jak również nawilżały.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Wojnowska D., Chodorowska G., Juszkiewicz-Borowiec M., Sucha skóra – patogeneza, klinika i leczenie, Postępy Dermatologii i Alergologii, 2/2003.
- Kłosińska K., Jaworska E., Pawelczyk-Klimaszewska A., Wpływ wybranych deformacji na stan skóry i paznokci stóp, Kosmetologia Estetyczna, 2/2018.
- Kaniewska M., Kosmetologia – podstawy, Wydawnictwo WSiP, Warszawa 2011.
- Górska A., Graboś A., Kozar D., Prejsnar-Wiśniewska R., Sadlik E., Wykonywanie zabiegów kosmetycznych ciała, dłoni i stóp, Wydawnictwo EDICON, Poznań.
