Hiperglikemia

Hiperglikemia to stan odnoszący się do podwyższonego stężenia glukozy we krwi, związany głównie z zaburzeniami wydzielania lub działania insuliny. Najczęściej obserwuje się go w przebiegu cukrzycy każdego rodzaju. Diagnostyką i leczeniem problemu zajmuje się lekarz diabetolog.

Przyczyny hiperglikemii

W przebiegu hiperglikemii poziom glukozy we krwi wzrasta ponad poziom uznawany przez lekarzy i specjalistów za prawidłowy. Najczęstszymi przyczynami takiego stanu są:

• niedobór insuliny w organizmie;
• zbyt niski poziom wydzielania insuliny w stosunku do rodzaju zjedzonego pokarmu;
• pominięcie podania insuliny po posiłku;
• niski poziom aktywności fizycznej, siedzący tryb życia;
• silny, przewlekły stres w życiu codziennym;
• ostre infekcje, np. infekcje wirusowe, infekcje bakteryjne.

Większość powyższych zjawisk dotyczy osób chorych na cukrzycę typu 1 i typu 2, choć wymienia się także cukrzycę w ciąży, która również może przebiegać z hiperglikemią. Cukrzyca typu 1 jest chorobą autoimmunologiczną, w której układ immunologiczny błędnie rozpoznaje własne komórki trzustki jako obce. W efekcie niszczy je, upośledzając produkcję i wydzielanie insuliny. Przyczyny choroby nie są znane, diagnozuje się ją także u osób prowadzących zdrowy tryb życia czy u dzieci. Z kolei cukrzyca typu 2 wynika przeważnie z otyłości (będącej przyczyną insulinooporności), nieodpowiedniej diety, braku ruchu, choć na jej występowanie nierzadko wpływają także predyspozycje genetyczne.

Hiperglikemia w ciąży

Hiperglikemia w ciąży jest konsekwencją tzw. cukrzycy ciężarnych. Choroba ta wynikać może z następujących czynników ryzyka:

• wiek w momencie zajścia w ciążę powyżej 35 lat;
• występowanie cukrzycy w rodzinie;
• poronienia lub problematyczne ciąże poprzednie;
• nadciśnienie tętnicze;
• zespół policystycznych jajników;
• nadwaga lub otyłość przed zajściem w ciążę;
• brak ruchu, siedzący tryb życia przed zajściem w ciążę i podczas ciąży;
• przebycie cukrzycy ciążowej w poprzedniej ciąży.

Hiperglikemia w ciąży jest bardzo poważnym zagrożeniem zdrowia zarówno kobiety, jak i jej nienarodzonego jeszcze dziecka. Może prowadzić do kwasicy i obumarcia płodu, a także do wystąpienia wrodzonych wad anatomicznych, np. wad cewy nerwowej i mięśnia sercowego. Jeśli przy hiperglikemii dojdzie do porodu, noworodek może zmagać się z hipoglikemią i licznymi problemami zdrowotnymi w późniejszym wieku.

Hiperglikemia u noworodka

Hiperglikemia noworodkowa przeważnie wiąże się z ciężkim stanem klinicznym dziecka wywołanym przebytą posocznicą i/lub stresem, choć może mieć również podłoże idiopatyczne (nieznane). Cukrzyca noworodkowa jest rzadko diagnozowaną, genetycznie uwarunkowaną przyczyną hiperglikemii. Jeśli wysoki poziom glukozy będzie utrzymywać się przez dłuższy czas, może dojść do rozwoju kwasicy cukrzycowej, która jest już bezpośrednim zagrożeniem życia noworodka.

Hiperglikemia – normy

Prawidłowa glikemia na czczo wynosi 70-99 mg/dl (3,9-5,5 mmol/l), zaś po posiłku nie powinna przekraczać poziomu 140 mg/dl. U zdrowego człowieka stężenie glukozy wzrasta po około 10 minutach od rozpoczęcia spożywania posiłku, ponieważ właśnie wtedy miejsce ma wchłanianie węglowodanów. W rzeczywistości wzrost glikemii poposiłkowej zależy od szybkości wchłaniania węglowodanów oraz od zmian stężeń insuliny i glukagonu w krążeniu. U osób zdrowych maksymalna glikemia po posiłku występuje w około 60. minucie od jego rozpoczęcia i jak wspomniano wcześniej, nie przekracza 140 mg/dl.

U chorych na cukrzycę (diabetyków) poziom glukozy na czczo przekracza 100 mg/dl, a po posiłku – 200 mg/dl. Przy takich wynikach diagnozuje się hiperglikemię.

Hiperglikemia – objawy

Kluczowe objawy hiperglikemii to przede wszystkim:

• wielomocz;
• wzmożone pragnienie;
• przewlekłe uczucie suchości w jamie ustnej;
• nagła utrata masy ciała bez konkretnych powodów;
• osłabienie, zmęczenie, nadmierna senność;
• częste infekcje układu moczowo-płciowego;
• pogorszenie gojenia się ran i uszkodzeń skóry;
• zapach acetonu z ust;
• odwodnienie organizmu.

Przewlekła hiperglikemia może przyczyniać się do poważnych powikłań, np. stopy cukrzycowej, znacznego spadku odporności czy zaburzeń widzenia.

Zobacz  również: Wzmocnienie odporności.

Hiperglikemia – leczenie

Przy hiperglikemii niezbędne staje się podanie insuliny, nierzadko we wlewie dożylnym, aż do momentu wyrównania gospodarki kwasowo-zasadowej. Jednocześnie należy zadbać o bardzo dobre nawodnienie organizmu, ponieważ w przebiegu hiperglikemii człowiek często zmaga się z odwodnieniem i nadmiernym pragnieniem. Aby natomiast nie dopuścić do epizodów hiperglikemii w przyszłości, należy zadbać o normalizację masy ciała, zdrową i zbilansowaną dietę o niskim indeksie glikemicznym, systematyczną aktywność fizyczną i unikanie stresu czy używek. Pacjent powinien uczęszczać na regularne kontrole do diabetologa.

	Olej z czarnego kminku Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej...
	Czarnuszka siewna Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Wolnik B., Orłowska-Kunikowska E., Hiperglikemia poposiłkowa i jej znaczenie w praktyce klinicznej. Choroby Serca i Naczyń 2007, tom 4, nr 1, 10-17.
2. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.