Mastalgia to ból piersi związany z cyklem miesiączkowym u kobiet bądź mający podłoże idiopatyczne. Jest częstym problemem, choć bywa bagatelizowany i określany jako „uroda” danej osoby bądź nieodłączny element kobiecości. Dolegliwość zawsze wymaga jednak odpowiedniej diagnostyki, najlepiej w gabinecie lekarza ginekologa.
Mastalgia – co to jest?
Szacuje się, że blisko 80% kobiet w pewnych okresach życia skarży się na bóle sutków, z tego aż 30% odczuwa uciążliwe, trwające powyżej 5 dni dolegliwości. Typowe są też dolegliwości odczuwane w innych miejscach w obrębie piersi, a nawet obejmujące przednią okolicę dołów pachowych. Wszystkie te dolegliwości bólowe określa się wspólnym mianem mastalgii. Bóle piersi są przez większość autorów dzielone na mastalgie cykliczne, niecykliczne oraz bóle spowodowane zmianami zwyrodnieniowymi w obrębie układu kostno-stawowego klatki piersiowej.
Mastalgia – przyczyny
Za podstawową przyczynę mastalgii cyklicznej (związanej z cyklem miesiączkowym i gospodarką hormonalną) uważa się zaburzenia w równowadze hormonalnej, polegające na podwyższeniu poziomu estrogenu oraz obniżeniu poziomu progesteronu. Potwierdzeniem tego faktu może być spadek dolegliwości u kobiet w okresie ciąży oraz po okresie menopauzy, a także u pacjentek leczonych medroksyprogesteronem. Jednocześnie zagrożeniem jest podwyższony poziom prolaktyny, który często koreluje z bólami piersi.
Etiologia mastalgii niecyklicznej (niezwiązanej z cyklem miesiączkowym, często mającej podłoże idiopatyczne) nie jest tak jednoznaczna. Przyjmuje się, że po części wiąże się ze zmianami hormonalnymi, jednak mimo tego doszukuje się w niej innych przyczyn, w tym zmian morfologicznych w obrębie sutka. U wielu takich pacjentek zaobserwowano poszerzenie przewodów mlecznych.
W mastalgii wymienia się ponadto czynniki ryzyka, które mogą predysponować do jej występowania bądź nasilać jej dolegliwości. Są to przede wszystkim:
- palenie papierosów;
- nadużywanie kawy;
- przewlekły stres;
- nerwica;
- zaburzenia osobowości;
- częste dolegliwości neurotyczne.
Każdy przypadek powinien być indywidualnie przeanalizowany przez lekarza ginekologa.
Mastalgia – objawy
Ból pojawiający się w przebiegu mastalgii najczęściej jest określany przez kobiety jako rozsiany, przeszywający i rwący, choć może mieć tendencję do kłucia w określonej okolicy, którą z łatwością można wskazać palcem. Może sugerować zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS), jednak nie towarzyszą mu inne dolegliwości tego okresu. Ponadto pojawia się nie tylko przed nadchodzącą miesiączką.
Diagnostyka mastalgii
Każda pacjentka z mastalgią wymaga dokładnej diagnostyki celem wykluczenia ewentualnego podejrzenia choroby nowotworowej piersi. Stanowi ona jeden z najczęstszych typów raka wśród Polek i jednocześnie jest bezpośrednim zagrożeniem życia. Wykonuje się badania takie jak USG piersi, mammografia, biopsja cienko- lub gruboigłowa.
Zobacz również: Rak piersi – objawy i leczenie.
Mastalgia – leczenie
Po wykluczeniu zmian nowotworowych kluczowym elementem jest uspokojenie pacjentki i wyjaśnienie jej, iż odczuwane dolegliwości nie stanowią zagrożenia dla jej życia i zdrowia. Rekomenduje się w pierwszej kolejności postępowanie zachowawcze związane z prawidłowym trybem życia, a więc:
- normalizację masy ciała;
- zmniejszenie lub wyeliminowanie spożywania tłuszczów nasyconych i kofeiny;
- zwiększenie aktywności fizycznej;
- rehabilitację uroginekologiczną polegającą na nauce ćwiczeń oddechowych i ćwiczeń relaksacyjnych oraz na aktywacji przepony. Może mieć kluczowe znaczenie w łagodzeniu dolegliwości bólowych.
Przy nasilonych lub przedłużających się dolegliwościach rozważa się wdrożenie farmakoterapii. W lecznictwie naturalnym za skuteczne i w praktyce pozbawione działań ubocznych uważa się preparaty wiesiołka. Dobre efekty opisywano również po zastosowaniu mastodynonu (biologicznego preparatu niehormonalnego o działaniu dopaminergicznym).
Polecane produkty:
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... | |
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Przybył A., Stetkiewicz T., Morawiec Z., Ból piersi jako problem diagnostyczny i kliniczny, Przegląd Menopauzalny 2004; 4: 65-67.
- Bręborowicz G., Położnictwo i ginekologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.