Mammografia to metoda diagnostyczna wykorzystywana celem wykrywania nowotworów gruczołu piersiowego u kobiet. Cieszy się wysoką czułością (ponad 98%) oraz wysoką swoistością (ponad 80%). Badanie powinny wykonywać profilaktycznie wszystkie kobiety po ukończeniu 40. roku życia. Aby móc wykonać mammografię nie trzeba mieć skierowania.
Wskazania do mammografii
Mammografię należy wykonywać profilaktycznie od momentu ukończenia 40. roku życia, ewentualnie wcześniej, jeśli zaistnieją ku temu wskazania. Dodatkowo jest ona ważnym elementem diagnostyki przy pojawieniu się następujących objawów:
- guzki lub zgrubienia wyczuwalne podczas samobadania piersi;
- niekorzystny wynik badania USG piersi;
- zmiana wielkości lub kształtu piersi, które nie ustępują po miesiączce;
- zmiana koloru skóry piersi;
- wyciek z brodawek sutkowych (nie dotyczy kobiet karmiących piersią);
- pomarszczenie skóry piersi, zwłaszcza w okolicy brodawek sutkowych.
Czynnikami ryzyka choroby nowotworowej piersi są także:
- uwarunkowania genetyczne – nowotwory w rodzinie;
- bardzo mała aktywność fizyczna, siedzący tryb życia;
- otyłość, dieta bazująca na przetworzonej żywności;
- częste picie alkoholu i palenie papierosów;
- choroby piersi w przeszłości;
- wieloletnie przyjmowanie doustnej antykoncepcji hormonalnej;
- wczesny wiek pierwszej miesiączki lub późna menopauza;
- wiek powyżej 50. roku życia.
Kobiety narażone na powyższe czynniki ryzyka i spełniające kryteria do badania nie powinny zwlekać z jego wykonaniem.
Jak wygląda mammografia?
Podczas mammografii wykorzystuje się promieniowanie rentgenowskie (RTG) celem wykrycia niepokojących zmian w strukturze piersi już na samym początku ich rozwoju. Pacjentka musi rozebrać się od pasa w górę, a następnie kładzie pierś na specjalnym stoliku. Specjalista wykonujący badanie przyciska pierś od góry płytką, dzięki czemu unieruchomiona i nieco spłaszczona pierś może być dokładnie prześwietlona na całej swojej powierzchni. Badanie może być niemożliwe do wykonania w przypadku kobiet w bardzo małym biustem.
Zdjęcie RTG wykonuje się osobno dla każdej piersi. Całe badanie trwa nie dłużej niż 15 minut i może powodować dyskomfort związany z dociskaniem piersi do stolika. Wyniki zapisywane są na płycie CD i przekazywane pacjentce. Z płytą należy udać się do lekarza celem interpretacji wyników. Kobiety z implantami piersi również mogą skorzystać z tego badania, bardzo ważne jest jednak znalezienie specjalisty, który posiada wiedzę i umiejętność prześwietlenia piersi bez uszkodzenia implantów.
Kiedy pierwsza mammografia?
Rekomenduje się wykonanie pierwszego badania mammograficznego po ukończeniu 40. roku życia, powtarzając je następnie co 2 lata aż do momentu 50. urodzin. Po ukończeniu 50. roku życia ryzyko zachorowania na raka piersi znacznie wzrasta. Wówczas zaleca się wykonywanie mammografii raz do roku w celach profilaktycznych.
Kobiety przed menopauzą powinny stawiać się na badanie w I połowie cyklu menstruacyjnego. W innym razie piersi będą tkliwe, a więc badanie może być dla nich bolesne.
Mammografia na NFZ
Mammografia jest badaniem refundowanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Z programu mogą skorzystać kobiety w wieku 50-69 lat, czyli znajdujące się w grupie ryzyka. Darmowe badanie przysługuje raz na 2 lata lub raz na rok, jeśli w rodzinie pojawiały się przypadku raka piersi.
Przeciwwskazania do mammografii
Badanie mammograficzne przeciwwskazane jest kobietom w ciąży, ponieważ promieniowanie negatywnie wpływa na rozwój płodu. Wówczas alternatywą jest USG piersi, jako badanie całkowicie bezpieczne. Mammografii nie wykonuje się także u młodych kobiet, ponieważ w młodym wieku tkanka piersiowa ma charakter gruczołowy, wyniki badania nie będą więc dokładne ani wiarygodne. Nie ma innych przeciwwskazań do wykonania badania.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Łuczyńska E., Pozycjonowanie w mammografii, Inżynier i Fizyk Medyczny, 1/2014.
- Bobek-Billewicz B., Jurkowski M., Rola mammografii metodą rezonansu magnetycznego w diagnostyce raka piersi, Nowotwory, 2/2017.
- Bezpieczna mammografia, Acta Bio-Optica et Informatica Medica, 3/2009.
- Moderhak M., Analiza algorytmów diagnostyki termicznej w mammografii, Gdańsk 2012.
