Zaburzenia odżywiania to grupa rozmaitych zaburzeń zdrowotnych polegających na błędnym odczuwaniu łaknienia lub spostrzeżeniu własnego ciała. Przyczyny nie są znane, jednak wszystko dzieje się w psychice takiej osoby. Dlatego leczenie powinno być kierowane głównie przez psychiatrę lub psychoterapeutę. Zaburzenia odżywiania mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, takich jak niedożywienie, zaburzenia trawienia, wrzody układu pokarmowego. Poniżej przedstawiamy najczęściej diagnozowane w XXI wieku zaburzenia odżywiania.
Ortoreksja – przyczyny i objawy
Ortoreksja określa zaburzenie wyróżniające się obsesją spożywania jedynie zdrowej żywności, co prowadzi do znacznych ograniczeń żywieniowych. W skrajnych przypadkach takie osoby rezygnują ze spożywania jakiejkolwiek żywności. Bezpieczna staje się tylko woda, jednak ona również musi być odpowiednio sprawdzona. Choroba często zaczyna się niewinnie, a jej źródłem mogą być zachowania mające na celu uniknięcie choroby czy poprawę kondycji fizycznej. Ortorektycy stopniowo wprowadzają kolejne ograniczenia dietetyczne i wraz z upływem czasu wykluczając coraz większą liczbę produktów. Czynnikami ryzyka ortoreksji są przede wszystkim:
- nieprawidłowy stosunek do jedzenia;
- zachowania obsesyjno-kompulsywne;
- wyższe wartości BMI.
Spożywanie posiłków staje się rytuałem. Ortorektycy unikają barów i restauracji, a jeśli już muszą się pojawić w takim miejscu, to najlepiej ze swoim własnym posiłkiem. Gdy nie sprostają wymogom diety, wdrażają kary i głodówki. Powikłania ortoreksji mogą bezpośrednio zagrażać życiu. Wśród nich znajdują się m.in. kwasica metaboliczna, rozedma podskórna czy rabdomioliza.
Jadłowstręt psychiczny – przyczyny i objawy
Jadłowstręt psychiczny zwany jest również anoreksją. To zaburzenie charakteryzujące się celową utratą masy ciała poprzez unikanie potraw tuczących (a później wszystkich innych), skrajnie wyczerpujące ćwiczenia fizyczne oraz stosowanie medykamentów wspierających odchudzanie. Anorektyk stale twierdzi, że ma nadwagę, nawet jeśli jego współczynnik BMI wskazuje niedowagę. Obserwuje się liczne powikłania takie jak:
- zaburzenia endokrynologiczne;
- zahamowanie miesiączkowania u kobiet;
- nadmierne wypadanie włosów;
- suchość skóry;
- przewlekłe zmęczenie i osłabienie;
- zanik mięśni;
- nudności i wymioty;
- silne bóle głowy;
- zaburzenia trawienia;
- omdlenia.
Konsekwencje anoreksji wynikają głównie ze znacznych niedoborów pokarmowych. Przyczyny problemu nie są znane, zwykle choroba rozwija się wskutek połączenia wielu czynników takich jak wyśmiewanie w szkole lub w pracy, niska samoocena, chęć spełnienia oczekiwań innych osób, dążenie do uzyskania sylwetki będącej kanonem piękna dla danego społeczeństwa czy niespełnienie.
Żarłoczność psychiczna – przyczyny i leczenie
Żarłoczność psychiczna zwana jest także bulimią. Schorzenie przebiega z okresami obżarstwa i nadmiernym skupianiem na kontrolowaniu masy ciała. W jego przebiegu obserwuje się między innymi:
- stałe myślenie o jedzeniu, napady wilczego głodu;
- próby przeciwdziałania skutkom jedzenia przez prowokowanie wymiotów, okresowe głodówki, stosowanie środków przeczyszczających, leków hamujących łaknienie, a nawet leków moczopędnych;
- chorobliwy lęk przed otyłością.
Typowymi objawami bulimii są:
- nieprzyjemny zapach z ust;
- choroba refluksowa przełyku i zgaga;
- erozja szkliwa zębów;
- obrzęk ślinianek przyusznych;
- zaburzenia trawienia;
- bóle brzucha;
- depresja i liczne zaburzenia psychiczne (w skrajnych przypadkach nawet myśli samobójcze).
Podobnie jak w przypadku innych zaburzeń odżywiania, tak i tutaj przyczyny nie są znane. Uważa się, że na rozwój bulimii wpływają czynniki takie jak atmosfera w rodzinie, drastyczne zmiany w życiu i silny stres, niska samoocena oraz uwarunkowania genetyczne.
Zaburzenia odżywiania – leczenie
Zaburzeń odżywiania jest wiele, jednak bez względu na ich nasilenie i rodzaj, taka osoba musi leczyć się pod okiem psychiatry lub psychoterapeuty. Przede wszystkim musi zrozumieć istotę problemu oraz wykazać chęć powrotu do zdrowia. Poza uregulowaniem sfery psychicznej i emocjonalnej liczy się zdrowe podejście do tematu odżywiania i własnego wyglądu. Dlatego pacjent powinien współpracować z dietetykiem oraz z trenerem personalnym, dzięki któremu zadba o kondycję fizyczną i wpłynie na poprawę sylwetki, co może przynieść ogromne korzyści emocjonalne. Często osoba chora myśli, że jedynie restrykcyjne podejście do diety może zapewnić wymarzoną sylwetkę.
Dodatkowo bardzo ważne jest pokochanie własnego ciała i uznanie go za piękne. Tutaj największą rolę spełnia zarówno psychoterapeuta, jak i rodzina osoby chorej. Wsparcie bliskich osób pomaga w powrocie do zdrowia.
Polecane produkty:
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Komorowska-Szczepańska W., Plata A., Podgórska M., Problem zaburzeń odżywiania, Żywienie a Środowisko, Gdańsk 2016.
- Kędra E., Pietras J., Zaburzenia odżywiania – znak naszych czasów, Problemy Higieny i Epidemiologii, 3/2011.
- Mikołajczyk E., Samochowiec J., Cechy osobowości u pacjentek z zaburzeniami odżywiania, Psychiatria, 2/2004.
- Dittfeld A., Koszowska A., Fizia K., Ziora K., Ortoreksja – nowe zaburzenie odżywiania, Annales Academiae Medicae Silesiensis, 6/2013.