Ostuda (inaczej: melasma) to przebarwienie skóry w postaci nieregularnych, brązowych lub szarawych plam, które powstaje w wyniku nadmiernej produkcji melaniny (barwnika odpowiedzialnego za kolor skóry, włosów i oczu). Zmiany te nie stanowią zagrożenia dla zdrowia ani życia, mają wyłącznie charakter estetyczny. Ich widoczność można jednak skutecznie zmniejszać dzięki odpowiednio dobranym zabiegom kosmetologicznym.
Co to jest ostuda?
Przebarwienia skóry należą do najczęstszych problemów estetycznych, z jakimi spotykają się kosmetolodzy i dermatolodzy. Mają one różnorodną postać – mogą różnić się wielkością, kształtem, intensywnością barwy i głębokością. Jednym z najbardziej charakterystycznych rodzajów przebarwień jest właśnie ostuda.
Ostuda objawia się występowaniem nieregularnych, ostro odgraniczonych plam o barwie od jasnobrązowej po ciemnobrązową. Najczęściej lokalizują się one symetrycznie na twarzy, w obrębie czoła, policzków, nosa i nad wargą górną. W zależności od głębokości nagromadzenia melaniny wyróżnia się trzy postacie:
- ostuda naskórkowa;
- ostuda skórna;
- ostuda mieszana.
W diagnostyce pomocne jest badanie lampą Wooda. W przypadku postaci naskórkowej przebarwienia są bardziej wyraźne niż w postaci skórnej.
Charakterystyczne dla ostudy jest to, że nie towarzyszy jej stan zapalny, świąd skóry ani łuszczenie. Zmiany mają tendencję do nasilania się pod wpływem ekspozycji na promieniowanie UV, zarówno naturalne (słońce), jak i sztuczne (np. solarium).
Ostuda – przyczyny
Najczęstszą przyczyną powstawania ostudy są zaburzenia hormonalne, szczególnie te związane z działaniem estrogenów i progesteronu. Dlatego dotyczy przede wszystkim kobiet w wieku rozrodczym, często po 30. roku życia. Często pojawia się także w ciąży (tzw. „maska ciążowa”) lub u kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną bądź hormonalną terapię zastępczą.
Do czynników zwiększających ryzyko wystąpienia ostudy należą również:
- predyspozycje genetyczne;
- przyjmowanie leków o działaniu fotouczulającym (np. niektóre antybiotyki czy leki przeciwpadaczkowe);
- częsta ekspozycja na promieniowanie słoneczne bez odpowiedniej ochrony;
- niektóre choroby endokrynologiczne, np. choroby tarczycy.
Diagnostyka ostudy
W przypadku pojawienia się przebarwień skórnych zawsze warto skonsultować się z lekarzem dermatologiem. Specjalista oceni charakter zmian i wykluczy inne choroby skóry, które mogą dawać podobne objawy. Dopiero po potwierdzeniu, że mamy do czynienia z ostudą, można rozpocząć odpowiednie postępowanie kosmetologiczne lub dermatologiczne.
Konsultacyjna wizyta u kosmetologa pozwoli dobrać specjaliście indywidualny plan terapii, uwzględniający rodzaj skóry, głębokość przebarwień i ogólny stan cery pacjenta.
Ostuda – leczenie
Leczenie ostudy wymaga cierpliwości i systematyczności, a jego celem jest rozjaśnienie przebarwień oraz zapobieganie ich nawrotom.
Jedną z najskuteczniejszych metod jest laseroterapia. Promieniowanie laserowe selektywnie pochłaniane przez melaninę prowadzi do rozbicia nadmiaru barwnika w skórze. Najczęściej wykorzystuje się:
- laser Nd:YAG o długości fali 755 nm;
- laser rubinowy (694 nm);
- laser aleksandrytowy (755 nm).
Alternatywą dla laserów może być dermabrazja, czyli mechaniczne ścieranie powierzchni naskórka i górnych warstw skóry właściwej za pomocą specjalnych narzędzi, takich jak szczotki diamentowe lub druciane. Zabieg wykonuje się zwykle w znieczuleniu miejscowym.
Łagodniejszą formą jest mikrodermabrazja wodno-tlenowa (oksydermabrazja), w której wykorzystuje się strumień soli fizjologicznej i sprężonego powietrza do delikatnego złuszczania naskórka.
Bardzo dobre efekty przynoszą również peelingi chemiczne, które złuszczają wierzchnie warstwy skóry i przyspieszają jej odnowę. Stosuje się m.in. kwas glikolowy, kwas migdałowy, kwas salicylowy, kwas pirogronowy oraz kwasy karboksylowe. Kuracja tego typu pozwala wyrównać koloryt cery i poprawić jej ogólną kondycję.
Bez względu na zastosowaną metodę, podstawą terapii i profilaktyki jest codzienne stosowanie kremów z wysokim filtrem SPF (najlepiej 50+), które chronią skórę przed promieniowaniem UV. Tylko konsekwentna ochrona przeciwsłoneczna pozwala utrwalić efekty leczenia i zapobiec ponownemu powstawaniu przebarwień.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
|
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Galas M., Leczenie przebarwień. Przegląd metod, Kosmetologia Estetyczna, 3/2015.
- Malara B., Malara P., Charakterystyka przebarwień skóry i metod ich redukcji, Zeszyty Naukowe Akademii Górnośląskiej Nr 8/2023, s. 46 – 55.
