Zygota to komórka powstała po połączeniu komórki jajowej z plemnikiem, dająca początek nowemu życiu. Powstaje więc w momencie zapłodnienia i rozwija się intensywnie, wędrując w kierunku macicy. Po tym czasie, gdy jest już dobrze zagnieżdżona w endometrium macicy, przekształca się z zarodek, aby w okolicach 9. tygodnia ciąży stać się płodem.
Zygota – jak powstaje?
Zapłodnienie komórki jajowej przez plemnik zachodzi najczęściej w tzw. bańce jajowodu, a szanse na to są największe w trakcie owulacji. Etapowo zapłodnienie prezentuje się następująco:
- chemotaksja plemnika do komórki jajowej przez substancję produkowaną przez komórkę jajową;
- przyleganie plemnika do osłonki przejrzystej, błoniastej struktury otaczającej komórkę jajową;
- penetracja osłonki przejrzystej i reakcja akrosomalna;
- przyleganie główki plemnika do błony komórkowej jaja z rozpadem okolicy połączenia i uwolnieniem jądra plemnika do cytoplazmy jaja.
Podczas stosunku seksualnego do pochwy kobiety przedostają się miliony plemników, natomiast zaledwie 50-100 dociera do komórki jajowej. Po połączeniu się najsilniejszego plemnika z komórką jajową powstaje zygota, nazywana również embrionem i blastocystą.Przemieszcza się ona w dół jajowodu do macicy, co trwa około 3 dni. W tym czasie zygota dzieli się 6-18 razy.
Rozwój zygoty
Podczas wędrówki zygoty w kierunku macicy, zostaje ona otoczona syncytiotrofoblastem – wielojądrową masą bez widocznych granic międzykomórkowych, a także wewnętrzną warstwą cytotrofoblastu, składającą się z pojedynczych komórek. Syncytiotrofoblast nadżera endometrium i blastocysta zagnieżdża się w nim, następuje implantacja. Najczęstszym miejscem implantacji zygoty jest zewnętrzna strona macicy. W dalszej kolejności tworzy się łożysko i trofoblast zostaje z nim połączony. W momencie zagnieżdżenia się komórki jajowej w endometrium macicy nazywa się ją zarodkiem.
Zdarzają się sytuacje, podczas których zygota dzieli się na 2 części. Z każdej z nich powstaje osobny zarodek, który dalej rozwija się w nowy organizm. Jest to tzw. ciąża mnoga (zdarza się fizjologicznie, choć przeważnie wynika z zapłodnienia pozaustrojowego). W ten sposób powstają bliźnięta jednojajowe, które mają wspólne łożysko. Takie bliźnięta mają identyczny materiał genetyczny i są jednakowe w kontekście wyglądu. Gdy w organizmie kobiety równocześnie dojrzeją 2 komórki jajowe, mogą zostać zapłodnione 2 plemnikami i dać początek ciąży bliźniaczej
dwujajowej. Takie dzieci nie są podobne do siebie z wyglądu, mogą również mieć inną płeć.
Działanie hormonów na zygotę
Do zapłodnienia i powstania zygoty niezbędnych jest więcej czynników, niż wyłącznie komórka jajowa i plemnik. Środowisko idealne do połączenia się tych dwóch składowych tworzy gospodarka hormonalna. Wszelkie zaburzenia hormonalne mogą skutkować trudnościami w zajściu w ciążę (niepłodnością), a nawet poronieniami i wadami rozwojowymi płodu. Najważniejszymi hormonami wpływającymi na prawidłowe tworzenie się i wędrówkę zygoty są: progesteron, oksytocyna, hormon luteinizujący (LH), hormon folikulotropowy (FSH) oraz prolaktyna. Nie bez znaczenia pozostają również estrogeny – główne hormony żeńskie, odpowiadające w tym czasie za przygotowanie śluzówki macicy do zapłodnienia zarodka, opuchnięcie piersi, podtrzymywanie ciąży.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
- Wołczyński S., Cechy ludzkie gamet i zygoty, Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria, 3/2009.
- Bręborowicz G., Położnictwo i ginekologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.
