Skrzyp polny to roślina powszechnie uznawana za chwast, choć posiada spore grono zwolenników interesujących się ziołolecznictwem i medycyną naturalną. Udowodniono, że napary ziołowe lub suplementy diety ze skrzypu polnego wpływają pozytywnie na urodę i zdrowie. Ziele skrzypu jest bowiem niezwykle bogate w krzemionkę i antyoksydanty. Przede wszystkim wspiera strukturę włosów – przy regularnym piciu naparów stają się one gładkie, pełne blasku i nie wypadają.
Skrzyp polny – charakterystyka
Skrzyp polny jest rośliną wieloletnią, należącą do rodziny skrzypowatych. W Europie (i tym samym w Polsce) występuje powszechnie, jest wręcz uznawany za chwast trudny do zlikwidowania, ponieważ jego korzenie mogą sięgać nawet 2 m w głąb ziemi. Pęd zarodnionośny pojawia się wczesną wiosną – jest wzniesiony i nierozgałęziony, ma wysokość około 10–20 cm. Z kolei pęd płonny pojawia się pod koniec wiosny, wzrasta przy tym na wysokość do około 40 cm. Jest zielony i okółkowo rozgałęziony, szorstki i żeberkowany.
Skrzyp polny preferuje stanowiska podmokłe takie jak łąki, pola uprawne i ogrody, rowy, ugory, przydroża. Bardzo dobrze rozwija się na różnego rodzaju plantacjach, np. ziemniaków. W większych ilościach jest szkodliwy dla zwierząt. Szczególnie wrażliwe na skrzyp polny są konie i świnie. W ziołolecznictwie wykorzystuje się ziele skrzypu polnego, który wykazuje wszechstronne działanie.
Co zawiera skrzyp polny?
Skrzyp polny jest źródłem cennych składników, takich jak:
- krzemionka rozpuszczalna w wodzie (stanowi do 10% masy skrzypu);
- flawonoidy;
- karotenoidy;
- saponiny;
- sterole;
- kwercetyny;
- witamina A;
- luteoliny;
- kwasy fenolowe;
- alkaloidy;
- minerały – zwłaszcza żelazo, kobalt, mangan, wapń, potas i fosfor.
Składniki zawarte w skrzypie polnym od lat są wykorzystywane w lecznictwie i kosmetologii.
Skrzyp polny – właściwości zdrowotne
Ziele skrzypu działa moczopędnie, odwapniająco, oczyszczająco, wzmacnia układ naczyń krwionośnych i chroni przed nadmiernym krwawieniem. Dodatkowo wzmacnia płuca i działa bakteriobójczo. Jeżeli chodzi o uzyskanie efektu odwapnienia (złogi reumatyczne, żylaki, skleroza itp.), a także zmniejszenie przerostu gruczołu krokowego czy wzmocnienie naczyń krwionośnych i płuc, najlepiej sprawdzają się odwary z tej rośliny. W ziołolecznictwie i medycynie alternatywnej napary z ziela skrzypu polnego stosuje się przy następujących dolegliwościach zdrowotnych:
- puchlina wodna;
- reumatyzm;
- choroby nerek i pęcherza moczowego;
- krwawienia;
- zewnętrznie w zaniedbanych ranach, wrzodach, wysypkach;
- płukanie jamy ustnej przy różnych infekcjach i stanach zapalnych.
Wieloletnim palaczom rekomenduje się napary ze skrzypu polnego celem łagodzenia suchego, porannego kaszlu. Ziele skrzypu polnego dobrze łączy się z innymi ziołami, takimi jak:
- liść mącznicy;
- liść brzozy;
- kwiat bławatka;
- korzeń łopianu;
- pokrzywa (w zależności od wskazań i celu).
Zastosowanie skrzypu polnego
Z ziela skrzypu polnego można przygotowywać napary lub odwary. Odwar wykonuje się poprzez gotowanie ziela w miękkiej wodzie przez przynajmniej pół godziny pod przykryciem, znajduje zastosowanie głównie w odwapnianiu organizmu. Z kolei przy pozostałych dolegliwościach wystarczy tradycyjny napar, który przyrządza się przez zalanie ziela skrzypu wrzącą wodą, nakrycie i odstawienie do zaparzenia na około 10-15 minut. Jeśli natomiast nie chcemy zmniejszać naturalnej zawartości witaminy C i prowitaminy A lepiej unikać kontaktu ziela z wrzącą wodą. Wówczas suszony surowiec należy bardzo dokładnie rozkruszyć w moździerzu, a następnie połączyć z miodem i spożyć.
Należy pamiętać, że zbyt długie lub częste spożywanie skrzypu polnego może doprowadzić do niedoboru witaminy B1. Warto więc sięgać po tę roślinę z rozwagą i zgodnie z zaleceniami specjalistów. Jednocześnie dobrze jest rozważyć suplementację Spiruliny lub kompleksu witamin z grupy B.
Skrzyp polny na skórę i włosy
Roślina ta jest znana również ze swojego wpływu na kondycję skóry i włosów. Płukanki ze skrzypu polnego oraz regularne picie naparów sprawiają, że włosy stają się grubsze, bardziej wytrzymałe i pełne blasku. Zmniejsza się nadmierne wypadanie włosów, jak również dochodzi do złagodzenia niektórych objawów chorób skóry głowy (np. łupieżu). To remedium na łamliwe paznokcie, które samoistnie się kruszą i rozdwajają. Z kolei w odniesieniu do skóry, skrzyp polny opóźnia jej procesy starzenia oraz normalizuje pracę gruczołów łojowych.
Polecane produkty:
Omega 3 - czysty olej z Pachnotki zwyczajnej
Olej omega 3 to 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Uzupełnia codzienną dietę m.in. w mikroelementy, witaminę E, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J., Fitoterapia i leki roślinne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Poprzęcki W., Ziołolecznictwo, Spar, Warszawa 1989.
- Przygoński K., Zaborowska Z., Wojtowicz E., Dziarska B., Ocena aktywności przeciwutleniającej ziela skrzypu polnego, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 3/2012.