Dreszcze to charakterystyczne, subiektywne uczucie, które może wskazywać na proces chorobowy, jak również może mieć związek z fizjologią (np. pojawia się podczas wychłodzenia organizmu). Objaw ten odnosi się do skurczów niewielkich grup mięśniowych w okresach zmian temperatury ciała wskutek działania czynników zewnętrznych.
Dreszcze co to?
Mianem dreszczy określamy bezwarunkowe, niezsynchronizowane drżenie mięśniowe, które może (ale nie musi) być widoczne gołym okiem. Zwykle dreszcze są w pierwszej kolejności odczuwane w obrębie klatki piersiowej, mogą jednak dotyczyć całego ciała. Bardzo często towarzyszą mu objawy takie jak:
- uczucie zimna;
- bóle mięśniowe;
- podwyższenie temperatury ciała (gorączka, stan podgorączkowy);
- tachykardia lub bradykardia;
- bóle głowy;
- zmęczenie i ogólne rozbicie.
Oczywiście obraz kliniczny dreszczy w dużej mierze zależy od przyczyny, która je spowodowała.
Dreszcze – przyczyny
Najczęściej dreszcze pojawiają się w przebiegu infekcji wirusowych i bakteryjnych przebiegających z gorączką. Gdy jesteśmy chorzy lub przeziębieni, wskutek czego następuje zmiana temperatury ciała, dochodzi do pobudzenia ośrodka termoregulacji znajdującego się w śródmózgowiu. Dreszcze w przebiegu gorączki rozwija się w konsekwencji przenikania do krwi patogenów lub substancji przez nie produkowanych. Do innych możliwych przyczyn patologicznych zaliczamy:
- niedoczynność tarczycy;
- menopauzę (u kobiet) lub andropauzę (u mężczyzn);
- niedożywienie;
- anemię;
- anoreksję;
- cukrzycę;
- malarię;
- dur plamisty;
- nowotwory;
- choroby układu krążenia, zwłaszcza przy niedociśnieniu tętniczym;
- zapalenie pęcherza moczowego;
- ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek;
- choroby psychiczne i zaburzenia na tle psychicznym, np. depresję, nerwicę, zaburzenia lękowe;
- nadużywanie alkoholu;
- przyjmowanie niektórych leków.
I wiele innych. Dreszcze w sposób fizjologiczny najczęściej pojawiają się natomiast przy wychłodzeniu organizmu, czyli przebywaniu w niskich temperaturach. Z pewnością każdy człowiek doświadczył charakterystycznego drżenia podczas spaceru zimą lub czekania na przystanku autobusowym przy bardzo złej pogodzie. Wówczas drżenia spełniają bardzo ważną rolę – dostarczają organizmowi dodatkową dawkę ciepła konieczną do rozgrzania organizmu. Właśnie dlatego w pierwszej kolejności pojawiają się w obrębie tułowia. To tutaj znajdują się najważniejsze narządy wewnętrzne, które należy ogrzać. Innymi słowy, w niektórych przypadkach dreszcze są reakcją obronną organizmu. Inne fizjologiczne przyczyny dreszczy to niewyspanie lub przemęczenie.
Diagnostyka dreszczy
Bardzo często jesteśmy w stanie wskazać przyczynę dreszczy bez konieczności szczegółowej diagnostyki, a nawet konsultacji z lekarzem. Przykładowo, jeśli jesteśmy na zewnątrz zimą (zwłaszcza przy niedostatecznie ciepłej odzieży), z dużym prawdopodobieństwem dreszcze są efektem wychłodzenia organizmu. Z kolei jeśli zmagamy się z bólami kostnymi i mięśniowymi, kaszlem, katarem oraz ogólnym rozbiciem, można podejrzewać grypę. Jeśli jednak nie wiemy co jest przyczyną dreszczy, drżenia przedłużają się lub towarzyszą im inne, niespecyficzne objawy, warto znaleźć przyczynę problemu.
W tym celu wykonuje się podstawowe badania krwi oraz ocenia poziom hormonów (zwłaszcza hormonów płciowych i hormonów tarczycy). Dodatkowo warto wykonać badanie moczu. Badanie obrazowe (RTG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny, USG) wykonywane są przy konkretnych podejrzeniach, np. jeśli przez dłuższy czas utrzymuje się powiększenie węzłów chłonnych (należy zbadać je pod kontrolą USG) lub gdy pacjent zmaga się z silnymi zawrotami głowy (należy zobrazować mózgowie).
Dreszcze – leczenie
W wielu przypadkach jesteśmy w stanie zlikwidować dreszcze domowymi sposobami. Wystarczy się ciepło ubrać, ogrzać, wyspać – jeśli mają podłoże fizjologiczne. Przy dreszczach związanych z chorobami leczy się przyczynę, a więc daną chorobę. Można zastosować leki przeciwgorączkowe, jednak pamiętając, że gorączka jest ważną reakcją obronną ustroju. Początkowo gdy nie przekracza 39 stopni C oraz nie trwa kilka dni warto ją zostawić, aby tym samym organizm miał szansę zwalczyć patogeny. W tym czasie należy pić dużo wody i wypoczywać. Infekcje bakteryjne przebiegające z dreszczami leczy się antybiotykoterapią. Z kolei dreszcze o podłożu psychicznym najlepiej skonsultować z doświadczonym psychoterapeutą.
Polecane produkty:
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Latkowski B., Lukas W., Medycyna rodzinna – repetytorium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
- Latkowski B., Lukas W., Godycki-Ćwirko M., Medycyna Rodzinna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.