Bradykardia to stan, w którym obserwuje się zwolnienie rytmu serca poniżej 60 uderzeń na minutę. W warunkach prawidłowych bije ono bowiem w zakresie 60-100 uderzeń na minutę, zaś powyżej ten normy mówi się o tachykardii. Patogeneza problemu jest złożona, może się okazać, że wolny rytm bicia serca dla pewnych osób jest fizjologią (np. u zawodowych sportowców). Diagnostyką i leczeniem bradykardii zajmuje się kardiolog.
Bradykardia – przyczyny
O bradykardii względnej mówimy wówczas, gdy akcja serca spadnie poniżej 60 uderzeń na minutę. Z kolei bradykardia bezwzględna ma miejsce w sytuacjach, gdy akcja serca spadnie poniżej 40 uderzeń na minutę. Patologicznymi przyczynami bradykardii mogą być:
- zaburzenia jonowe, dotyczące gospodarki wodno-elektrolitowej organizmu;
- niedoczynność tarczycy;
- przyjmowanie niektórych leków, zwłaszcza beta adrenolityków, antagonistów wapnia;
- choroba niedokrwienna serca, zwana również chorobą wieńcową;
- dysfunkcje węzła zatokowo-przedsionkowego;
- bloki przedsionkowo-komorowe;
- arytmie serca;
- doznane urazy mięśnia sercowego i przebyte infekcje serca.
Szczególnie groźne są uszkodzenia węzła zatokowego, który działa jako naturalny rozrusznik serca. Generuje impulsy niezbędne do jego pracy. Przy uszkodzeniach węzła zatokowego można zaobserwować naprzemienne epizody tachykardii i bradykardii. Jak wspomniano we wstępie, może się okazać, że zwolnienie bicia serca jest naturalne u danej osoby. Mowa głównie o zawodowych sportowcach, którzy przez lata regularnej aktywności fizycznej wykształcili tak dużą wydolność, że serce fizjologicznie bije wolniej i nie daje to żadnych objawów.
Bradykardia – objawy
Osoby zmagające się z bradykardią często skarżą się na mniejszą siłę i wytrzymałość, a także wzmożoną męczliwość. Znaczne zmęczenie i zadyszkę mogą powodować u nich następujące sytuacje: konieczność podbiegnięcia na przystanek autobusowy, udział w zajęciach fitness czy jazda na rowerze do sklepu. Kondycję określa się jako słabą. Aktywnościom fizycznym przy bradykardii mogą towarzyszyć także objawy somatyczne. Najczęściej są to:
- stany przedomdleniowe i omdlenia;
- duszności (szczególnie wskazana diagnostyka kardiologiczna);
- zawroty głowy;
- szumy uszne;
- mroczki przed oczami;
- bóle głowy;
- zaburzenia koncentracji, równowagi i koordynacji;
- drażliwość i znużenie.
Skrajną postacią bradykardii jest asystolia, podczas której wcale nie dochodzi do skurczów mięśnia sercowego – przestaje on pracować. Zawsze jest to stan patologiczny wymagający natychmiastowego wdrożenia czynności ratunkowych.
Diagnostyka bradykardii
Przy pojawieniu się niepokojących objawów warto samodzielnie zmierzyć ciśnienie i puls. Jeśli wynik nie jest prawidłowy (zwłaszcza podczas kilku kolejnych pomiarów), należy szybko udać się do kardiologa. Profesjonalna diagnostyka bradykardii obejmuje EKG (zwykłe lub Holter), ECHO serca oraz test wysiłkowy. Niekiedy zostaje podjęta decyzja o wykonaniu koronarografii. Uzupełniająco zawsze wykonuje się badania krwi i moczu, aby ocenić, czy spowolnienie rytmu serca może wynikać z obecności nierozpoznanych dotychczas chorób ogólnoustrojowych.
Bradykardia – leczenie
Leczenie bradykardii zależy od jej przyczyn oraz stanu zdrowia i wieku pacjenta. Stosuje się farmakoterapię, zwłaszcza teofiliny, glukagon, adrenalinę, dopaminę, atropiny. Leki należy brać regularnie w dawce zaleconej przez lekarza kardiologa. Ważne jest zdiagnozowanie przyczyny problemu. Jeśli jest nią niedoczynność tarczycy pacjenta kieruje się do endokrynologa, który będzie dążył do wyrównania gospodarki hormonalnej pacjenta. Z kolei przy wadach anatomicznych mięśnia sercowego prawdopodobnie konieczny będzie zabieg chirurgiczny bądź wszczepienie rozrusznika serca.
Bardzo ważna jest rehabilitacja kardiologiczna, dzięki której pacjent będzie mógł wzmacniać serce, a tym samym poprawiać swoją wydolność. Przy regularnej, odpowiednio dobranej aktywności fizycznej nie będzie tak szybko męczył się podczas uprawiania sportu lub wykonywania domowych obowiązków i nie będą przy tym pojawiać się niepokojące objawy somatyczne.
Polecane produkty:
|
Koenzym Q10 bioalgi
Koenzym Q10 bioalgi to naturalny suplement o wysokiej jakości, zawiera związki które chronią organizm przed wolnymi rodnikami. Dodatkowo koenzym Q10 uczestniczy w każdym procesie fizjologicznym komórek organizmu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Wrzosek K., Mamcarz A., Braksator W., Wybrane problemy kardiologii sportowej, Choroby Serca i Naczyń, 4/2005.
- Mielczarek W., Arytmie u osób w podeszłym wieku, Część III. Zaburzenia automatyzmu i przewodzenia, Geriatria 13/2019.
- Mandecki T., Kardiologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005.
