Toksyna botulinowa (botox) to neurotoksyna wytwarzana przez bakterie Gram-dodatnie z rodzaju Clostridium botulinum. Występuje w 8 różnych serotypach (A, B, C1, C2, D, E, F i G), jednak to typ A i B zostały najlepiej poznane. Nie powodują powikłań i w związku z tym stosuje się je medycynie np. w leczeniu bruksizmu i nadpotliwości, a także w kosmetologii.
Toksyna botulinowa – co to jest?
Toksyna botulinowa została odkryta w 1817 r. przez niemieckiego lekarza Justina Kernera podczas oględzin ciała pacjenta, który zmarł w wyniku zatrucia po spożyciu spleśniałej kiełbasy. To jedna z najsilniejszych znanych toksyn pochodzenia naturalnego, a jej dawka letalna dla człowieka wynosi 0,2-2,0 µg/kg. Wraz z upływem czasu zaczęto odnajdywać nowe zastosowania tego związku. Obecnie jest niezwykle rozpowszechniony w kosmetologii estetycznej oraz w medycynie.
Jak działa toksyna botulinowa?
Toksynę botulinową wstrzykuje się do mięśni mimicznych twarzy, w których wywiera ona działanie miejscowe polegające na zmniejszeniu skurczów mięśni wpływających na powstawanie zmarszczek zarówno w trakcie ruchów mimicznych, jak i w spoczynku. Miejsca iniekcji toksyny można dobierać w zależności od indywidualnych potrzeb.
Zabiegi z użyciem toksyny botulinowej najczęściej wykorzystuje się właśnie celem korekcji zmarszczek mimicznych twarzy. Prawidłowo wykonany zabieg przynosi efekt zmniejszenia ich widoczności i złagodzenia rysów twarzy. Wskazania do wykonania botoksu:
- zmarszczki – lwia zmarszczka, zmarszczki poprzeczne czoła, kurze łapki;
- nadmierna potliwość dłoni, stóp i pach;
- bruksizm – czyli zaciskanie zębów i zgrzytanie nimi (zwykle dolegliwość ma podłoże stresowe);
- relaksacja blizn pooperacyjnych i pourazowych;
- zanik estetycznego owalu twarzy;
- nadmierna wiotkość skóry.
Zabieg zawsze powinien być dobrany przez doświadczonego specjalistę. Może się okazać, że istnieją przeciwwskazania do zastosowania toksyny botulinowej lub inne zabiegi będą wykazywać większe korzyści u danej osoby. Efekty po wykonaniu zabiegu z użyciem toksyny botulinowej widoczne są po 3-4 dniach, jednak na pełny efekt należy zaczekać 1-2 tygodnie.
Zabieg wstrzyknięcia toksyny botulinowej
Przed zabiegiem należy bardzo dokładnie oczyścić skórę, aby nie doszło do wniknięcia brudu czy patogenów w głąb ciała. Po przygotowaniu odpowiedniej dawki toksyny botulinowej jest ona wstrzykiwania w skórę bardzo cienką, sterylną igłą. Zabieg trwa bardzo krótko i nie wymaga znieczulenia miejscowego. Większość pacjentów twierdzi, że czynność przebiega wręcz bezbólowo, u innych pojawia się niewielki dyskomfort.
Skutki uboczne toksyny botulinowej
To procedura z minimalnym ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych takich jak: obrzęk, rumień i ból w miejscu wstrzyknięcia. Ból głowy czy złe samopoczucie pojawiają się znacznie rzadziej i mają charakter przemijający. Działanie toksyny jest widoczne po 3-4 dniach. Zaburzenia pracy mięśni (a więc utrzymywanie się oczekiwanych, pożądanych efektów) trwają około 3-4 miesięcy. Ich czynność powraca stopniowo w miarę regeneracji zakończeń nerwowych, dlatego zabiegi z wykorzystaniem toksyny botulinowej należy powtarzać co kilka miesięcy.
Jednym z najczęściej występujących powikłań po podaniu preparatu w obszarze gładzizny czoła jest opadanie powiek i brwi, asymetria brwi oraz zaburzone widzenie. Również te działania niepożądane znikają wraz z upływem czasu. Większość osób dobrze reaguje na medyczne czy kosmetologiczne stosowanie toksyny botulinowej.
Toksyna botulinowa – przeciwwskazania
Jako że iniekcje toksyną botulinową są ingerencją w tkanki, istnieją pewne przeciwwskazania do zabiegu. Są to głównie:
- nadwrażliwość na toksynę botulinową;
- czynne infekcje w miejscu planowanych wstrzyknięć;
- ciąża;
- laktacja (karmienie piersią);
- wiek poniżej 18. roku życia;
- gorączka;
- choroby nowotworowe;
- miastenia;
- zespół Eatona-Lamberta.
Przed wstrzyknięciem botoksu należy przeprowadzić szczegółowy wywiad zdrowotny.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... | |
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kozioł A., Werwińska N., Toksyna botulinowa – zastosowanie w zabiegach estetycznych i w medycynie, Kosmetologia Estetyczna, 4/2019.
- Dover J., Alam M., Dermatologia Kosmetyczna. Toksyna botulinowa, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2019.