Propolis jest produktem o niezwykle złożonym składzie, produkowanym przez pszczoły z kitu pszczelego i balsamu pyłkowego. Podstawowymi substancjami bioaktywnymi propolisu są polifenole (flawonoidy i fenolokwasy) oraz terpenoidy. To surowiec o wielokierunkowym, prozdrowotnym działaniu, dlatego przy braku przeciwwskazań warto wprowadzić go do suplementacji.
Co to jest propolis?
Propolis to substancja pełniąca w ulu rolę ochronną. Pszczoły wykorzystują ją jako substancję wzmacniającą konstrukcję ula, uszczelniającą jego wnętrze i zabezpieczającą przed rozwojem różnych drobnoustrojów. Większość związków chemicznych w nim zawartych, zwana kitem pszczelim, zbierana jest przez pszczoły z roślin. Natomiast mniejsza część, określana jako balsam pyłkowy, wytwarzana jest w ich organizmach z pyłku kwiatowego. Propolis przyjmuje postać lepkiej, gęstej żywicy o charakterystycznym zapachu. W zależności od jego roślinnego pochodzenia, może być pomarańczowy, czerwony, szary, ciemnozielony, a niekiedy nawet czarny. W temperaturze poniżej 15°C jest twardy i kruszy się, powyżej 36°C staje się plastyczny, natomiast przy 70°C przybiera postać półpłynną. Nie rozpuszcza się w wodzie, natomiast bardzo dobrze rozpuszcza się w alkoholu.
Propolis – działanie
Do najważniejszych, podstawowych działań propolisu można zaliczyć: aktywność przeciwdrobnoustrojową, przeciwwolnorodnikową, przeciwutleniającą (chroni lipidy błonowe przed utlenieniem), przeciwbólową, przeciwzapalną. Od dawna wyroby na bazie propolisu miały znaczenie jako leki przyspieszające gojenie się ran. Ponadto pojawiają się doniesienia o aktywności przeciwnowotworowej kitu pszczelego. Mechanizm przyspieszający gojenie się ran jest wielokierunkowy i nie został do końca przebadany.
Właściwości farmakologiczne propolisu umożliwiają m.in. miejscowe znieczulenie, regulację ciśnienia tętniczego krwi, skuteczne odtruwanie, regenerację wątroby, leczenie wrzodów żołądka i dwunastnicy, leczenie chorób zwyrodnieniowych kręgosłupa i stawów. Środek ten wykorzystuje się coraz powszechniej również w terapii paradontozy, anginy, infekcji, zapaleń jamy ustnej. Jest on również skuteczny wobec bakterii odpornych na antybiotyki. Opracowania podają, że preparaty kitu pszczelego zwiększają produkcję kolagenu typu I i III oraz proliferację komórek nabłonka, ich aktywację i proces dojrzewania.
Czy propolis jest bezpieczny?
Preparaty propolisu w porównaniu do wielu standardowo stosowanych obecnie leków syntetycznych są środkami bezpiecznymi. U niektórych osób propolis może jednak wywołać reakcję alergiczną, zatem rekomenduje się wcześniejsze wykonanie próby uczuleniowej. Jeśli dana osoba ma alergię na jad pszczół, prawdopodobnie będzie również uczulona na propolis.
Zobacz również: Jad pszczeli w kosmetologii.
Jak stosować propolis?
Propolis jest głównie wykorzystywany wewnętrznie (jako nalewki, tabletki do ssania, suplementy diety, kropelki). Niestety ma mocny, charakterystyczny, gorzki smak, co sprawia, że niektóre osoby rezygnują z jego stosowania. Smak ten można znacząco zmieniać i łagodzić poprzez mieszanie go z miodem, co dodatkowo dostarcza substancji aktywnych w nim zawartych. Profilaktyczne stosowanie propolisu celem wspierania zdrowia obejmuje rozpuszczenie 20-25 kropli w 50 ml wody. Należy pić to 2-3 razy dziennie, przed lub w trakcie posiłku. Stosowanie zewnętrzne obejmuje natomiast różnego rodzaju maści propolisowe czy okłady z wyciągów, naparów, nalewek.
Co zawiera propolis?
Skład chemiczny propolisu jest bardzo złożony (ponad 300 składników) i zmienny. Zaliczamy do nich przede wszystkim: żywice (nawet 50-60% całego składu), woski, polifenole, polisacharydy, mikroelementy (żelazo, miedź, fosfor, mangan, cynk, kobalt, krzem, magnez, selen), witaminy, enzymy i substancje zawarte w wydzielinach pszczół. Żaden inny surowiec nie ma podobnego składu, co czyni propolis niezwykle wyjątkowym, unikalnym produktem. Można bez problemu kupić go w zielarniach, sklepach z naturalną żywnością, sklepach z suplementami, a nawet aptekach i niektórych sklepach spożywczych.
Polecane produkty:
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Cichocki J., Propolis bez tajemnic, Lubań 2017.
- Siuda M., Wilde J., Nowoczesne metody pozyskiwania kitu pszczelego.
- Okińczyc P., Charakterystyka fitochemiczna oraz aktywność biologiczna różnych rodzajów propolisów oraz ich źródeł roślinnych, Wrocław 2017.
- Szeleszczuk Ł., Zielińska-Pisklak M., Goś P., Propolis – panaceum prosto z ula, Lek w Polsce, 23/2013.
