Blizna atroficzna (inaczej: blizna zanikowa) to nieprawidłowy przebieg gojenia się ran i uszkodzeń skóry, w konsekwencji którego powstają zagłębienia i ubytki w skórze. Wpływa to na pogorszenie estetyki jej wyglądu. Na szczęście współcześnie istnieje kilka sprawdzonych metod, dzięki którym można zmniejszać widoczność tych zmian.
Blizna – co to jest?
Blizna to zmiana powstała w skórze w konsekwencji procesu gojenia po wcześniejszym urazie mechanicznym, urazie chemicznym bądź urazie termicznym. Blizny powstają także po stanach zapalnych. Uraz prowadzący do uszkodzenia tkanki wyzwala dynamiczną kaskadę biologicznych procesów naprawczych, których ostatecznym celem jest przywrócenie anatomicznej i funkcjonalnej integralności skóry. Blizna różni się swoją strukturą i wyglądem od skóry prawidłowej, która ją otacza.
Wyróżnia się 2 podstawowe rodzaje blizn nieprawidłowych: blizny przerosłe (hipertroficzne) oraz blizny atroficzne. Blizny przerosłe pojawiają się u osób, które wykazują genetyczną skłonność do nieprawidłowego gojenia. Wówczas blizny mogą się utworzyć nawet po mikrourazach, po których nie powinny pozostać jakiekolwiek ślady. Blizny hipertroficzne są pogrubiałe, wystające ponad powierzchnię skóry, lecz pomimo tego nieprzekraczające miejsca urazu. W pewnym sensie przeciwieństwem blizn przerosłych są blizny atroficzne, które warto opisać nieco bliżej.
Blizna atroficzna – objawy
Blizny atroficzne powstają w momencie, gdy tkanka łączna włóknista nie wypełnia całego ubytku tkanki, powstałego w konsekwencji urazu, a dno blizny lokalizuje się poniżej powierzchni skóry i często ma wyraźnie zaznaczone granice. Wśród blizn atroficznych szczególne miejsce zajmują blizny potrądzikowe, które mogą przybierać rozmaite formy:
- blizny typu „ice pick” – w kształcie sopla lodu. Ich dno sięga w głąb skóry właściwej, niekiedy nawet dochodząc do tkanki podskórnej. Są wąskie, a ich szerokość wynosi mniej niż 2 mm. Ich typową cechą jest tworzenie litery V w przekroju;
- blizny typu „ospy wietrznej” – mają ostre brzegi i głębokie dno, mimo tego są płytsze niż poprzednia postać. Kształtem przypominają wagon, a w przekroju mają kształt kwadratu lub litery U. Sięgają na głębokość od 0,1 mm do 0,5 mm. Nie wykazują tendencji do sąsiadowania ze sobą;
- blizny typu „rolling” – o niewielkim zagłębieniu i łagodnie zaznaczonych brzegach. Mogą być duże, przeważnie wykazując obecność zrostów włóknistych między dnem blizny, a warstwą powięziową. Przekrój tych blizn tworzy kształt litery M, co sprawia, że skóra wygląda na pofałdowaną lub pofalowaną.
Co ciekawe, wszystkie te typy blizn mogą występować jednocześnie u jednej osoby. Spośród wymienionych rodzajów to blizny zanikowe typu „ice pick” występują najczęściej i najliczniej. Podsumowując, blizny atroficzne to inaczej zagłębienia w skórze i ubytki, które powstają wskutek gojenia się uszkodzeń skóry. Poza pogorszeniem estetyki wyglądu, blizny zanikowe nie dają żadnych objawów.
Zobacz również: Blizny – jak o nie dbać?
Blizna atroficzna – przyczyny
Blizny zanikowe najczęściej powstają wskutek stanów zapalnych skóry, które pojawiają się np. przy chorobach takich jak ospa wietrzna czy trądzik. W praktyce ryzyko ich pojawienia się występuje w przebiegu wszelkich problemów zdrowotnych z wysypką lub wykwitami. Proces tworzenia się blizn atroficznych ma miejsce wówczas, gdy proces gojenia zostaje zakłócony, przeważnie przez niewystarczającą produkcję białka (kolagenu i elastyny).
Blizna zanikowa – leczenie
Istnieje wiele metod zmniejszania widoczności blizn atroficznych. Niekiedy możliwe jest wręcz całkowite ich usunięcie. Do najczęściej stosowanych metod należą następujące:
- laseroterapia – działanie laserów opiera się na indukcji lokalnego termicznego uszkodzenia, które ma skutkować remodelingiem kolagenu;
- radiofrekwencja – wykorzystuje efekt termiczny, który wywołują fale o częstotliwości radiowej (1 MHz) w tkance ludzkiej. Powodują szybkie nagrzewanie tkanek (do 55-70 stopni C), co pobudza syntezę kolagenu i przebudowę elastyny;
- mikroigłowanie – nakłucia skóry za pomocą igieł o długości 0,5-3 mm. Celem jest rozbicie zwłóknień oraz pobudzenie syntezy kolagenu. Skuteczność metody to redukcja głębokości blizny do 25% po 2 sesjach;
- peeling chemiczny – zabieg powodujący celowe chemiczne uszkadzanie naskórka, które w zależności od preparatu prowadzi do złuszczania na różnych poziomach skóry;
- wypełnianie tkanek – iniekcje substancjami takimi jak: kwas hialuronowy, hydroksyapatyt wapnia, kwas L-polimlekowy czy autologiczna tkanka tłuszczowa. Zastępują one ubytek tkankowy, jednocześnie indukując syntezę kolagenu przez pobudzenie fibroblastów.
Jeśli blizny atroficzne są wyjątkowo głębokie i nie reagują na żadne metody terapeutyczne, warto zastosować technikę punch. Polega ona na wycięciu obszaru blizny i zszyciu rany, ewentualnie na wstawieniu przeszczepu w miejsce usuniętej tkanki.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bagłaj M., Bagłaj M., Blizny jako problem kliniczny w praktyce dermatologa estetycznego, Dermatologia Estetyczna, 2/2014.
- Sazanów-Lubelski J., Bergler-Czop B., Blizny – profilaktyka i wybrane opcje terapeutyczne, Dermatologia po Dyplomie, maj 2017.
- Przewłocka-Gągała M., Współczesny model postępowania z problemem blizn w kosmetologii i medycynie estetycznej, Aesthetic Cosmetology and Medicine, 1/2021.
- Maćkowska A., Narbutt J., Lesiak A., Nieinwazyjne leczenie blizn, Aesthetica, 43/2021.