Mleczko pszczele to kwaśna, żółtawo-biała wydzielina, powstająca w gruczołach gardzielowych pszczół robotnic. Substancja wykorzystywana jest powszechnie jako niezwykle cenny środek leczniczy i kosmetyczny. Ma całkowicie naturalne pochodzenie, zatem jest bezpieczna dla człowieka.
Mleczko pszczele – charakterystyka
Mleczko pszczele jest podstawowym i najważniejszym pożywieniem dla młodych pszczół robotnic do 3. dnia ich życia. Królowe pszczół odżywiają się mleczkiem przez całe życie i to właśnie dzięki temu pokarmowi żyją długo, nawet do 7 lat. Mleczko pszczele jest jednym z najbardziej cenionych produktów pochodzenia pszczelego. W swoim składzie zawiera:
- 60-70% wody;
- 9-18% białek;
- 7-18% cukrów;
- 3-8% lipidów;
- aminokwasy (zwłaszcza prolinę i cysteinę);
- witaminy (witamina A, witaminy z grupy B, witamina C i witamina E);
- enzymy (najliczniej występujące enzymy to proteinazy, fosfataza kwaśna, oksydaza glukozowa, amylaza, katalaza, cholinesteraza i inwertaza);
- hormony;
- polifenole;
- nukleotydy;
- składniki mineralne (w produkcie wykryto aż 22 biominerały);
- mniejsze związki heterocykliczne.
W mleczku pszczelim odnotowano obecność stosunkowo dużej ilości neurohormonu acetylocholiny, jak również niewielkie ilości hormonów płciowych: estradiolu, progesteronu i testosteronu. Nie zawiera ono skrobi. Mleczko pszczele jest substancją płynną o konsystencji śmietany. Może przyjmować różne barwy, od niebieskobiałej, przez jasnokremową i jasnożółtą, do brudnoszarej. Smak mleczka jest cierpki i kwaskowaty. Odznacza się swoistym, ostrym zapachem, a jego pH waha się w zakresie 3,4-4,3. Produkt daje zawiesinę w wodzie oraz rozpuszcza się w organicznych rozpuszczalnikach, np. w eterze, acetonie i alkoholu.
Mleczko pszczele – zastosowanie w kosmetyce
Kremy zawierające do 1% mleczka pszczelego wykazują silne działanie nawilżające. Miejscowe stosowanie tej substancji bezpośrednio na skórę łagodzi świąd skóry w alergicznym zapaleniu skóry. Za właściwości przeciwutleniające mleczka pszczelego odpowiadają: kwas 10-hydroksydekanowy, kwas oktanowy, kwas 2-heksenodiowy i jego estry, kwas dodekanowy oraz flawonoidy i związki fenolowe np.: pinobaksin. Udowodniono, że:
- wpływają one na różnicowanie się keratynocytów naskórka i intensyfikują jego funkcję nawilżającą;
- obniżają apoptozę komórek;
- uodparnia komórki na stres termiczny i stres oksydacyjny.
Pośrednio zwiększają wewnątrzustrojową produkcję kolagenu i pobudzają syntezę transformującego czynnika wzrostu w fibroblastach ludzkiej skóry. Mleczko pszczele uczestniczy w ochronie przed fotostarzeniem skóry wywołanym promieniowaniem UV. Hamuje ponadto syntezę melaniny, której nadmierne gromadzenie powoduje przebarwienia skórne i przyspieszone starzenie się skóry. To częsty składnik kosmetyków dla dzieci (jest łagodny i nie podrażnia), jak również dla pacjentów z przewlekłymi schorzeniami dermatologicznymi, np. AZS (ze względu na silne działanie regenerujące).
Mleczko pszczele w medycynie
Mleczko pszczele to produkt o silnym działaniu przeciwdrobnoustrojowym zarówno w stosunku do bakterii Gram-dodatnich, jak i Gram-ujemnych. Zwalcza także grzyby, zwłaszcza Aspergillus niger, Candida albicans i Syncephalastrum racemosum. Ze względu na działanie regenerujące przyspiesza gojenie się ran i uszkodzeń skóry. Przeprowadzono ciekawe badanie, w którym stosowano mleczko pszczele bezpośrednio na stopę cukrzycową przez okres 3 miesięcy lub do wyleczenia. W przypadku jednego wrzodu nie doszło do kompletnego zagojenia, jednakże nastąpiła poprawa. Długość wrzodu zmniejszyła się o 40%, szerokość o 32%, a głębokość o 28%, co daje bardzo dobre rezultaty.
Mleczko pszczele ma również silne właściwości antyoksydacyjne, łagodzi zapalenie układu pokarmowego (zwłaszcza okrężnicy), ułatwia różnicowanie się wszystkich typów komórek mózgowych (neuronów, astrocytów i oligodendrocytów). Udowodniono, że dzięki wzmocnieniu hipokampa wpływa na poprawę pamięci i zdolności koncentracji. 6-miesięczne przyjmowanie mleczka pszczelego w innym badaniu poprawiło u uczestników erytropoezę, tolerancję glukozy, samopoczucie psychiczne oraz przyspieszyło konwersję dehydroepiandrosteronu do testosteronu. Pewne jest, że mleczko pszczele poprawia komfort życia kobiet po menopauzie.
Polecane produkty:
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Laskowska E., Socha K., Borawska M., Skład chemiczny mleczka pszczelego i korzyści zdrowotne, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 54/2021.
- Bąk B., Wilde J., Mleczko pszczele jako produkt dietetyczny i leczniczy, Biuletyn Naukowy, 18/2002.
- Barszcz W., Wojciechowska K., Zastosowanie produktów pszczelich w kosmetologii i dermatologii, Aesthetic Cosmetology and Medicine, 4/2022.