Relaksyna to hormon polipeptydowy wydzielany w największych ilościach podczas ciąży przez jajniki. Powoduje rozluźnienie więzadeł spojenia łonowego (oraz więzadeł zlokalizowanych w zupełnie innych częściach ciała) oraz rozpulchnia szyjkę macicy, ułatwiając przejście płodu przez kanał rodny. Co ciekawe, relaksyna obecna jest także w organizmach kobiet nieciężarnych, a nawet u mężczyzn.
Relaksyna – synteza i wydzielanie
Hormon ten produkowany jest w organizmie kobiet głównie przez jajniki, łożysko, ciałko żółte, macicę oraz gruczoły piersiowe. U nieciężarnych kobiet relaksyna znajduje się w ciałku żółtym i endometrium w fazie wydzielniczej, lecz nie w fazie proliferacyjnej cyklu miesiączkowego. Z kolei u mężczyzn synteza następuje w gruczole krokowym. U kobiet w ciąży intensywna synteza rozpoczyna się w okolicach 7.-10. tygodnia ciąży, osiągając szczyt w 38.-42. tygodniu ciąży, a więc w okolicach planowanego porodu.
Pod względem budowy relaksyna jest hormonem polipeptydowym, składającym się z 53 aminokwasów. Tym samym przypomina cząsteczkę insuliny, z którą także dzieli wspólne pochodzenie. Aminokwasy tworzą 2 łańcuchy łączące się ze sobą mostkami siarczkowymi.
Znaczenie relaksyny
Relaksyna spełnia niezwykle ważną rolę w trakcie ciąży i podczas porodu, ponieważ rozpulchniając macicę i rozluźniając połączenia stawowe umożliwia sprawne przejście dziecka przez kanał rodny podczas porodu naturalnego. Dodatkowo hamuje skurcze macicy pozwalając na utrzymanie ciąży, a także bierze udział w rozwoju gruczołów piersiowych, przygotowując je do laktacji. Uważa się, że tuż obok estrogenu i progesteronu jest najważniejszym hormonem ciążowym. Warto wiedzieć, że to właśnie ona indukuje pęknięcie błon śluzowych. Pozostałymi funkcjami tego hormonu są:
- rozszerzanie naczyń krwionośnych i obniżanie ciśnienia tętniczego krwi;
- zwiększanie syntezy glikogenu i wychwytu wody przez mięśniówkę macicy;
- rozluźnianie połączeń skóry, co z kolei zwiększa ryzyko rozstępów.
Dokładna funkcja tego hormonu u kobiet nieciężarnych nie jest znana. Relaksyna u mężczyzn znajduje się w nasieniu, a jej głównym celem jest utrzymywanie wysokiej ruchliwości plemników. Dodatkowo wspomaga penetrację komórki jajowej przez plemniki, ułatwiając jej zapłodnienie.
W ostatnim czasie przeprowadzono badania, które wykazały, że hormon ten bierze udział w procesach nowotworzenia. Wpływa bowiem na proliferację i różnicowanie komórek, regenerację tkanek oraz tworzenie nowych naczyń krwionośnych. Podsumowując – wszystkich procesów mających miejsce podczas rozwoju raka. Uważa się, że odpowiednia modyfikacja czynników relaksynopodobnych może mieć kluczowe znaczenie dla terapii antynowotworowej.
Relaksyna-2 i relaksyna-3
W medycynie wyróżnia się kilka rodzajów relaksyny, jednak największe znaczenie mają hormony oznaczane cyframi 2 i 3. Relaksyna-2 to inaczej hormon ciążowy dokładnie opisany powyżej. Z kolei relaksyna-3 produkowana jest głównie w mózgu, odpowiada więc za regulację rytmu dobowego, procesy pamięciowe, koncentrację oraz reakcję organizmu na stres. Wciąż jest stosunkowo mało poznana i stanowi temat licznych badań.
Nadmiar relaksyny w organizmie kobiety ciężarnej
Choć relaksyna jest niezwykle ważna w trakcie ciąży, jej nadmiar może się okazać niebezpieczny. Powoduje bowiem przedwczesne pękanie błon płodowych, a więc zwiększa ryzyko poronienia. Dodatkowo może powodować niewydolność szyjki macicy, nie będzie ona wówczas zdolna do utrzymania ciąży. Duże stężenie relaksyny w organizmie ciężarnej powoduje nadmierne rozluźnienie spojenia łonowego, co przyczynia się do bardzo silnych dolegliwości bólowych pojawiających się nawet podczas minimalnych ruchów. Bóle dotyczą także stóp i kręgosłupa, zwłaszcza w odcinku lędźwiowym.
Równie niebezpieczny jest zbyt niski poziom relaksyny, uniemożliwiający poród siłami natury. Jeśli połączenia miednicy nie rozluźnią się w odpowiednim stopniu, dziecko nie jest w stanie przyjść na świat. Podejmuje się decyzję o cięciu cesarskim.
Polecane produkty:
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Domińska K., Relaksyna – hormon ciążowy zaangażowany w proces nowotworzenia, Ginekologia Polska, 84/2013.
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.