Kanał rodny to przestrzeń, przez którą przemieszcza się dziecko podczas porodu naturalnego. Składa się z 4 struktur: trzonu macicy, cieśni macicy, kanału szyjki macicy oraz pochwy. Kanał rodny jest mocno elastyczny, dzięki czemu podczas porodu może znacznie zwiększyć swoją średnicę umożliwiając dziecku przyjście na świat. Niestety, jest narażony na częste uszkodzenia, którym można zapobiegać poprzez odpowiednie przygotowanie do porodu, jeszcze na etapie ciąży.
Kanał rodny – budowa
Na kanał rodny składają się pochwa oraz poszczególne części macicy. W jego obrębie wyróżniamy jednak 4 ważne przestrzenie:
- wchód – przebiega przez guzki łonowe, wzgórek kości krzyżowej oraz kresę graniczną;
- próżnię – przebiega przez spojenie łonowe, środek kręgu S3 oraz panewkę stawu biodrowego;
- cieśń – przebiega przez spojenie łonowe, kolce kulszowe oraz wierzchołek kości krzyżowej;
- wychód – zbudowany z dwóch trójkątnych płaszczyzn biegnących przez guzy kulszowe, łuk podłonowy, linię międzykolcową, więzadła krzyżowo-guzowe oraz wierzchołek kości guzicznej.
Przestrzenie te mają znaczenie anatomiczne.
Uszkodzenie kanału rodnego
Do uszkodzenia kanału rodnego najczęściej dochodzi podczas porodu siłami natury. Możliwymi urazami są:
- pęknięcie krocza, zwłaszcza ścian pochwy;
- pęknięcie szyjki macicy, dające silne krwawienie;
- nacięcie krocza (episiotomia);
- pęknięcie łechtaczki, głównie jej ciał jamistych, co daje silne krwawienie;
- krwiaki sromu, zwykle po porodzie z użyciem narzędzi wspomagających;
- pęknięcie warg sromowych, a także ich otarcia.
Pęknięcie krocza może mieć 4 stopnie:
- I – niewielkie pęknięcie, bez uszkodzenia mięśni dna miednicy. Często nie wymaga szycia;
- II – pęknięcie mięśni dna miednicy, zwłaszcza mięśnia opuszkowo-jamistego, aż do mięśnia zwieracza zewnętrznego odbytu, czemu współtowarzyszyć może pęknięcie ścian pochwy. Wymaga zaopatrzenia, ale goi się bez większych powikłań;
- III – pęknięcie mięśnia zwieracza zewnętrznego odbytu, w zależności od stopnia pęknięcia wyróżnia się tu 3 podtypy. Takie urazy mogą mieć poważne konsekwencje, powinny być zaopatrzone przez specjalistę;
- IV – dodatkowe uszkodzenie przedniej ściany odbytnicy. Wymaga leczenia jak powyżej.
Z kolei nacięcie krocza, zwane również epizjotomią, lekarz wykonuje w celu powiększenia kanału rodnego w sytuacjach, gdy dziecko nie może swobodnie przemieszczać się na zewnątrz. Współcześnie rekomenduje się jednak ochronę krocza, a stosowanie epizjotomii wyłącznie w skrajnych przypadkach. Za pomocą metod fizjoterapii uroginekologicznej w dużym stopniu można zapobiegać pęknięciom krocza i konieczności jego nacięcia.
Kanał rodny podczas porodu
Dziecko zaczyna zstępować z jamy macicy do kanału rodnego w okolicach 2-4 tygodnia przed planowanym porodem. W przypadku kobiet, które rodzą pierwszy raz w życiu, dziecko schodzi do kanału rodnego już miesiąc wcześniej. W tym celu najpierw obraca główkę w kierunku kanału rodnego, a następnie bardzo powoli, dzień po dniu, osuwa się w kierunku miednicy kostnej. Ułożenie pośladkowe znacznie utrudnia poród. Najkorzystniejszym ułożeniem dziecka w kanale rodnym jest tzw. ustawienie potylicowe, gdy główka znajduje się w maksymalnym zgięciu, a broda dotyka klatki piersiowej. Wówczas obwód głowy jest najmniejszy, przez co i sam poród wiąże się z małą traumą.
Schodząc do kanału rodnego dziecko ma kontakt z florą bakteryjną matki, przez co nabywa pierwszą odporność. Choćby z tego względu poród siłami natury uznawany jest za znacznie bardziej korzystny dla rozwoju i zdrowia noworodka niż poród poprzez cięcie cesarskie. Dodatkowo podczas przeciskania się przez kanał rodny, na dziecko wywierany jest spory nacisk, co dobrze wpływa na napięcie mięśniowe, rozwój koordynacji oraz przygotowuje na działanie nagłych sił grawitacji.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... | |
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Tanzberger R., Kuhn A., Mobs G., Baumgartner U., Dno miednicy, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2020.
- Troszyński M., Położnictwo – ćwiczenia: podręcznik dla studentów medycyny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003.