Hormony ciążowe

Hormony ciążowe są nieodłącznym elementem zmian zachodzących w ciele kobiety w momencie zapłodnienia. Ich zwiększona synteza (przez cały okres ciąży bądź w jej poszczególnych miesiącach i trymestrach) umożliwia nie tylko utrzymanie zarodka i jego implantację, ale także prawidłowy rozwój płodowy czy przystosowanie dziecka do życia poza łonem matki. Hormony ciążowe mogą wpływać na emocje i zachowania kobiet.

Hormony ciążowe

Do najistotniejszych hormonów ciążowych zaliczamy:

• gonadotropinę kosmówkową;
• progesteron;
• estrogeny;
• prolaktynę;
• oksytocynę;
• relaksynę.

W ciąży wzrasta również produkcja endorfin, uznawanych za hormony szczęścia, a także melanotropiny, która odpowiada za pojawienie się zaciemnienia na kresie białej czy wokół sutków. Wymienić warto również ludzki laktogen łożyskowy, odpowiedzialny za powiększenie się piersi oraz produkcję siary (pierwsze mleko kobiece).

Gonadotropina kosmówkowa

Produkcja gonadotropiny kosmówkowej rozpoczyna się w momencie zagnieżdżenia zarodka w ścianach macicy. W największych ilościach produkowana jest przez łożysko. Hormon ten pobudza ciałko żółte do produkcji progesteronu i także z powodu jego obecności w pierwszych tygodniach ciąży pojawiają się mdłości. Oznaczenie beta HCG we krwi lub w moczu potwierdza ciążę. Na tej podstawie funkcjonują wszystkie testy ciążowe dostępne w aptekach i sklepach.

Zobacz również: Mdłości w ciąży.

Progesteron

Ma wpływ właściwe na wszystko, co wiąże się z prawidłowym przebiegiem ciąży. Na samym początku jest to właściwa i bezpieczna implantacja zarodka w ścianach macicy, później zaś utrzymanie ciąży i ochrona przed poronieniem. Progesteron pobudza śluzówkę macicy i jajowody do produkcji składników odżywczych, przekazywanych następnie rozwijającemu się dziecku. Oprócz tego progesteron wpływa na rozluźnienie mięśniówki gładkiej wielu narządów – macicy, jelit, pęcherza moczowego, a nawet żył. Dzięki temu struktury te mogą zmieniać swoje położenie, ustępując rosnącej macicy. Konsekwencją są jednak zaparcia czy nietrzymanie moczu w ciąży.

Zobacz również: Nietrzymanie moczu w ciąży.

Estrogeny

Początkowo produkowane są przez ciałko żółte, następnie zaś przez łożysko. Podobnie jak progesteron, odpowiadają za utrzymanie ciąży oraz rozwój i powiększanie się macicy. Dodatkowo zmiękczają tkanki, powodują wzrost gruczołów mlecznych i tym samym przygotowują piersi do przyszłej laktacji. Poziom estrogenów po porodzie gwałtownie maleje. Warto wiedzieć, że estrogeny pełnią niezwykle ważne funkcje w życiu płodowym dziecka, ponieważ inicjują rozwój jego organów wewnętrznych. To właśnie te hormony odpowiadają za zmiany smaku w trakcie ciąży oraz charakterystyczne „zachcianki” ciążowe.

Zobacz również: Gruczoł mlekowy człowieka – anatomia i funkcje.

Prolaktyna

Produkcję prolaktyny stymuluje ssanie piersi przez dziecko, co jednocześnie hamuje owulację i popęd seksualny. Mimo tego należy pamiętać, że karmienie piersią nie jest skuteczną metodą antykoncepcyjną. Prolaktynę zwie się hormonem mlecznym, ponieważ stymuluje ona produkcję i wydzielanie mleka. Dodatkowo jest wysoki poziom wpływa pozytywnie na relację między matką a dzieckiem – dzięki temu kobieta ma dużo siły, aby dobrze znosić niedogodności związane z opieką nad noworodkiem i niemowlęciem (np. nieprzespane noce czy dyskomfort połogu).

Zobacz również: Metody antykoncepcji.

Oksytocyna

Odpowiada za wywoływanie skurczów Braxtona-Hicksa (skurcze pojawiające się jeszcze przed porodem, wskazujące na zbliżający się termin), a także właściwych skurczów porodowych. Jest ważna zwłaszcza w II etapie porodu siłami natury, gdy skurcze są głównym czynnikiem umożliwiającym wyjście dziecka na świat. Bardzo często jest podawana dożylnie celem zainicjowania akcji porodowej (gdy ciąża jest już po terminie) lub przyspieszenia jej postępu. Oksytocyna wydzielana jest także po porodzie, co umożliwia wydalenie łożyska i obkurczanie się macicy. Jej produkcję stymuluje m.in. bliskość.

Zobacz również: Skurcze porodowe.

Relaksyna

Dzięki relaksynie ciało kobiety ciężarnej przystosowuje się do ciąży i porodu. Hormon ten odpowiada głównie za rozluźnianie tkanek i połączeń stawowych. Dzięki temu możliwe jest odgięcie kości krzyżowej oraz rozejście się połączeń miednicy podczas porodu, co ułatwia przejście dziecka przez kanał rodny. Niestety, relaksyna nie działa wybiórczo, lecz obejmuje swoim działaniem wszystkie struktury ciała. Właśnie dlatego w ciąży pojawiają się takie dolegliwości jak: bóle kręgosłupa, rozejście spojenia łonowego, bóle kości ogonowej czy płaskostopie i haluksy. Kobieta ciężarna jest również bardziej podatna na urazy i kontuzje.

Hormony tarczycy a ciąża

Podczas ciąży następuje zmiana w czynności, a nawet budowie tarczycy, co skutkuje zwiększoną produkcją gonadotropiny kosmówkowej i estrogenów (jak również zwiększone zapotrzebowanie na jod). Wszystkie te czynniki powodują zwiększenie syntezy hormonów tarczycy i nieznaczne powiększenie tego gruczołu, jednak nie zmienia to faktu, że kobieta w czasie ciąży znajduje się w stanie eutyreozy (prawidłowej czynności tarczycy). Prawidłowe funkcjonowanie tarczycy jest warunkiem prawidłowego rozwoju płodu. Hormony matki przechodzą do płodu i zapewniają odpowiedni rozwój jego ośrodkowego układu nerwowego. Brak hormonów tarczycy w życiu płodowym i w okresie wczesnego dzieciństwa może spowodować nawet upośledzenie umysłowe.

	Spirulina w proszku 100% naturalna Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej...
	Spirulina w tabletkach 100% naturalna Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Warowna M., Tokarczyk K., Hordyjewska A., Kręcisz B., Styl życia oraz zmiany ogólnoustrojowe u kobiet w ciąży, Kosmetologia Estetyczna, 1/2019.
2. Zamłyński J., Olejek A., Więcek A., Mańka G., Chudek J., Bodzek P., Damasiewicz-Bodzek A., Wpływ zmian metabolicznych w ciąży prawidłowej i powikłanej cukrzycą na wewnątrzmaciczne wzrastanie płodu, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 59/2005.
3. Bręborowicz G., Położnictwo i ginekologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.