Zapłodnienie pozaustrojowe (inaczej: zapłodnienie in vitro) to dla wielu par jedyna szansa na posiadanie wymarzonego potomstwa. Partnerzy decydują się na nią w sytuacjach, gdy pozostałe metody leczenia niepłodności nie przyniosą oczekiwanych rezultatów. Zapłodnienie in vitro jest bezpieczne i wiąże się z wysoką skutecznością.
Zapłodnienie pozaustrojowe – na czym polega?
Cały proces zapłodnienia pozaustrojowego można przedstawić w kilku etapach następująco:
- pozyskanie gamet męskich i żeńskich;
- doprowadzenie gamet do zdolności zapłodnienia (miejsce musi mieć dojrzewanie oocytów w sterylnych warunkach oraz kapacytacja plemników);
- połączenie oocytu z plemnikiem, np. na drodze mikroiniekcji plemnika;
- hodowla zarodków;
- wprowadzenie zarodków do macicy kobiety.
Wyjaśniając bardziej szczegółowo, w pierwszej kolejności oboje partnerzy muszą zostać dokładnie przebadani pod kątem zdrowia i chorób genetycznych. Jeśli zostaną zakwalifikowani do metody in vitro zespół lekarzy dąży do wywołania owulacji u kobiety (za pomocą farmakoterapii hormonalnej), po czym kobieta zgłasza się do placówki na pobranie komórek jajowych, co odbywa się w znieczuleniu miejscowym pod kontrolą USG. Owulację można uzyskać także w warunkach laboratoryjnych, co jednak wykonuje się nieco rzadziej. Na tej samej wizycie mężczyzna oddaje nasienie. Specjaliści łączą komórkę jajową z plemnikami w warunkach laboratoryjnych, uzyskując zarodek, z którego w przyszłości rozwinie się dziecko. W ciągu kolejnych 5 dni należy umieścić zarodek w macicy kobiety, co wykonuje się przez pochwę.
Podczas metody in vitro wybiera się sześć komórek jajowych i tyle samo otrzymuje się zarodków. Statystycznie cztery z nich rozwijają się prawidłowo i nadają się tym samym do transferu do macicy. W ciele kobiety umieszcza się jeden lub dwa zarodki, aby zmniejszyć ryzyko niepowodzenia. Właśnie z tego względu podczas zapłodnienia pozaustrojowego tak częste są ciąże mnogie. Pozostałe zarodki można zamrozić i wykorzystać w przyszłości.
Anonimowy dawca – in vitro
Metoda in vitro może zostać wykonana z użyciem nasienia anonimowego dawcy. Prawo polskie oraz regulacje w Unii Europejskiej rekomendują precyzyjną ocenę serologiczną dawców nasienia w kierunku chorób zakaźnych i chorób przenoszonych drogą płciową. Dawca musi spełnić szereg warunków, nie tylko pod kątem własnego zdrowia, ale i zdrowia rodziny (kilka pokoleń wstecz), własnych umiejętności, zdolności, wyglądu itd. Dzięki temu wybór nasienia dawcy zawsze jest bezpieczny. W razie potrzeby anonimowym dawcą może być kobieta. Wówczas oddaje ona komórki jajowe. Ma to zastosowanie w sytuacji, gdy kobieta decydująca się na zapłodnienie pozaustrojowe nie produkuje własnych komórek jajowych.
Kwalifikacja do in vitro
Aby para mogła zostać zakwalifikowana do zabiegu in vitro nie trzeba spełniać wymagań wiekowych, choć sugeruje się, że skuteczność zapłodnienia znacznie maleje po ukończeniu 44. roku życia. Z kolei po ukończeniu 35. roku życia zapłodnienie jest nieco trudniejsze niż u młodszych kobiet, a sam poród bardziej traumatyczny, co wiąże się ze spadkiem poziomu kolagenu w organizmie i sztywnością połączeń stawowych miednicy. Bezwzględnymi przeciwwskazaniami do zapłodnienia pozaustrojowego są:
- zły stan zdrowia partnerów;
- choroba nowotworowa;
- brak czynności jajników;
- otyłość;
- brak równowagi hormonalnej, np. w przebiegu niedoczynności nadnerczy;
- trombofilia;
- alergia i nadwrażliwość na leki stosowane podczas zapłodnienia pozaustrojowego.
Przed wykonaniem zabiegu oboje partnerzy przechodzą szczegółowe badania. Na ich podstawie lekarz decyduje o tym, czy zapłodnienie jest możliwe do wykonania.
Legalność zapłodnienia pozaustrojowego
Zapłodnienie in vitro jest w Polsce legalne. Określa to ustawa o leczeniu niepłodności z dnia 25 czerwca 2015 roku. Opisuje ona dodatkowo zasady kwalifikacji pacjentów oraz prowadzenie leczenia metodami wspomaganego rozrodu. Z metody mogą skorzystać małżeństwa, a nawet partnerzy o niezalegalizowanym związku po potwierdzeniu wspólnego pożycia. Metoda in vitro w Polsce nie jest refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ).
Zapłodnienie pozaustrojowe – cena
Ostateczny koszt całego leczenia in vitro wynosi zwykle do 12 tysięcy zł. W tej cenie znajdują się podstawowe badania diagnostyczne, badanie genetyczne, badanie i posiew nasienia, punkcja jajników, hodowla zarodków, transfer zarodków i wizyty kontrolne. Warto pamiętać, że choć samo in vitro nie jest refundowane, to wiele preparatów do stymulacji hormonalnej już tak.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Diagnostyka i leczenie niepłodności — rekomendacje Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu i Embriologii (PTMRiE) oraz Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników (PTGP), Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 3/2018.
- Przepisy prawne dotyczące zapłodnienia pozaustrojowego obowiązujące w wybranych krajach, Opracowania tematyczne, Kancelaria Senatu, czerwiec 2015.
- Max A., Zapłodnienie in vitro z biologicznego punktu widzenia, Życie Weterynaryjne, 2/2016.
- Gawinek J., Naworska B., Zapłodnienie in vitro jedną z metod leczenia niepłodności w Polsce, Problemy Pielęgniarstwa, 22/2014.
