Zamartwica płodu inaczej: niedotlenienie płodu to wyjątkowo niebezpieczny stan zagrażający życiu dziecka. Wiąże się z bezpośrednim niedotlenieniem płodu, do którego dochodzi jeszcze na etapie życia prenatalnego. Może być wewnątrzmaciczna (gdy dochodzi do niej jeszcze przed porodem) bądź okołoporodowa (gdy czynniki powodujące niedotlenienie działają podczas porodu).
Zamartwica płodu – przyczyny
Do najczęściej diagnozowanych przyczyn wewnątrzmacicznej zamartwicy płodu zaliczamy:
- niewydolność łożyska;
- powikłania ze strony pępowiny, co skutkuje zaburzeniami krążenia krwi między dzieckiem a łożyskiem;
- nieuzasadnione przyjmowanie preparatów skurczowych przez kobietę ciężarną, co podnosi napięcie spoczynkowe macicy;
- przedłużający się poród, zwłaszcza w jego II okresie, co skutkuje zbyt długim uciskiem na tkanki mózgowe dziecka;
- wcześniactwo bądź znacznie przenoszona ciąża;
- przedwczesne oddzielenie się łożyska;
- przedwczesne odejście wód płodowych.
Czynnikami ryzyka zamartwicy płodu są natomiast:
- choroba hemolityczna matki lub dziecka;
- nieprawidłowe ułożenie się dziecka;
- palenie papierosów przez kobietę ciężarną;
- choroby matki, zwłaszcza cukrzyca, rzucawka, astma oskrzelowa, przewlekłe zapalenie oskrzeli czy zakażenia wewnątrzmaciczne.
Kobieta narażona na czynniki ryzyka powinna znajdować się pod obserwacją ginekologa.
Zamartwica płodu – objawy
Mechanizm powstawania objawów zamartwicy płodu jest dość prosty i dobrze poznany. W momencie zmniejszonej podaży tlenu do organizmu dziecka dochodzi do gwałtownych ruchów oddechowych, których celem jest zwiększenie poboru tlenu, w praktyce zaś następuje w ich przebiegu zachłyśnięcie się wodami płodowymi. Całe zjawisko można zaobserwować podczas badania KTG. Noworodek, u którego doszło do zamartwicy, nie jest zdolny do samodzielnego oddychania, wykazuje nieprawidłową czynność oddechową. Zaobserwować można u dziecka:
- bladość skóry;
- zaburzenia rytmu serca;
- sinicę;
- zaburzenia neurologiczne;
- obniżoną ruchomość klatki piersiowej.
Konsekwencje zamartwicy są bardzo poważne. Gdy niedotlenienie trwa bardzo krótko może się jednak okazać, że powikłania wcale nie wystąpią. W innym przypadku u dzieci obserwuje się zaburzenia koncentracji, trudności w nauce, nadpobudliwość ruchową. Najgroźniejszymi powikłaniami są natomiast padaczka, porażenie mózgowe oraz upośledzenie umysłowe.
Zamartwica płodu – postępowanie
Zagrożenie zamartwicą płodu i wysokim prawdopodobieństwem niedotlenienia dziecka jest pilnym wskazaniem do wykonania cięcia cesarskiego. Stan ten rozpoznaje się na podstawie badania KTG, na którym obserwuje się bradykardię, brak zmienności czynności serca bądź deceleracje późne. Leczenie zamartwicy płodu już po urodzeniu dziecka zależy wielu czynników, zwłaszcza jego stanu zdrowia i stopnia zamartwicy. Diagnostycznie wykonuje się u noworodka USG główki oraz echo serca.
Jedną z wykorzystywanych metod w przypadku ciężkiego niedotlenienia jest kontrolowane chłodzenie główki dziecka wykonywane jak najszybciej po ustabilizowaniu stanu noworodka. Dąży się do kontroli ewentualnych powikłań – przykładowo, aż u do 90% dzieci urodzonych przed 25. tygodniem ciąży i z zamartwicą obserwuje się niewydolność krążeniowo-oddechową. W późniejszym wieku kluczowa będzie fizjoterapia, zwłaszcza pod kątem integracji sensorycznej.
Polecane produkty:
![]() |
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
![]() |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Dmoch-Gajzlerska E., Salamończyk M., Łozińska-Czerniak A., Neonatologia. Praktyczne umiejętności w opiece nad noworodkiem, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
- Bręborowicz G., Położnictwo i ginekologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.
- Rekomendacje zespołu ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące opieki okołoporodowej i prowadzenia porodu, Ginekologia Polska, 80/2009.