Przepuklina pępkowa stanowi rodzaj przepukliny brzusznej. Jest patologicznym uwypukleniem zawartości jamy brzusznej przez otwór w powłokach, w miejscu o obniżonej odporności. Takim newralgicznym miejscem jest właśnie okolica pępka i kresy białej. Innymi słowy, powłoki brzuszne w okolicy pępka nie są w stanie utrzymać narządów wewnętrznych i zawartości jamy brzusznej w odpowiednim miejscu, w związku z czym przesuwają się one w kierunku skóry.
Przepuklina pępkowa – przyczyny
O przepuklinie pępkowej mówimy wówczas, gdy wrota przepukliny (pierścień w powłokach ciała, przez który przepuklina przechodzi przez warstwę mięśniowo-rozcięgnową) lokalizują się w okolicy pierścienia pępkowego. Stan ten może mieć charakter wrodzony (u dzieci) lub nabyty (u osób dorosłych). W przypadku przepukliny pępkowej wrodzonej do jej powstania dochodzi jeszcze na etapie życia płodowego, co ma związek z nieodpowiednim kształtowaniem się tak młodego ciała. Zwykle problem dotyczy wcześniaków. Z kolei przepuklina pępkowa nabyta może wynikać z następujących przyczyny:
- nadwaga;
- otyłość;
- przebyte zabiegi na jamie brzusznej, także laparoskopowe;
- ciąża i poród naturalny;
- bardzo słabe mięśnie brzucha;
- choroby przebiegające z zaparciami, np. choroba Leśniowskiego-Crohna, zespół jelita drażliwego i wrzodziejące zapalenie jelita grubego;
- choroby przebiegające z częstym i intensywnym kaszlem, np. astma oskrzelowa czy przewlekła obturacyjna choroba płuc;
- problemy z prostatą u mężczyzn.
Mechanizm powstawania przepukliny pępkowej (oraz innych rodzajów przepukliny brzusznej) wiąże się z jednoczesnym występowaniem dwóch składowych – wzmożonego ciśnienia w jamie brzusznej oraz osłabionych mięśni brzucha.
Przepuklina pępkowa – objawy
W przypadku dzieci i niemowląt (postać wrodzona) oraz u niektórych osób dorosłych (gdy przepuklina jest łagodna) objawy mogą nie występować. Wówczas jedynym objawem wskazującym na obecność przepukliny jest guzek w okolicy pępka. Zwykle można go z łatwością usunąć podczas luźnego leżenia na plecach i „wciskania” go z powrotem do brzucha. Początkowo mogą pojawiać się objawy takie jak:
- dyskomfort w okolicy brzucha;
- pieczenie, kłucie czy ból w okolicy pępka;
- powiększanie się guzka podczas wizyty w toalecie, intensywnego śmiechu czy kaszlu.
Już na tym etapie należy podjąć leczenie, ponieważ zwykle w tej sytuacji wystarczy leczenie zachowawcze, a rokowania pacjenta znacznie rosną. Pojawienie się objawów alarmowych powinno skłonić do jak najszybszej wizyty u specjalisty lub na pogotowiu ratunkowym, najlepiej jeszcze tego samego dnia. Mowa o sytuacjach, w których przepuklina nagle staje się bolesna lub nie można jej samodzielnie zmniejszyć podczas leżenia na plecach i naciskania guzka. Niepokojący jest zwłaszcza stan, gdy dodatkowo pojawiają się nudności lub wymioty, ewentualnie jeśli skóra pokrywająca przepuklinę staje się czerwona i bolesna. W takich sytuacjach podejrzewa się, że przepuklina pępkowa stała się „uwięźnięta” lub „zadzierzgnięta”. To z kolei stanowi zagrożenie życia.
Przepuklina pępkowa – diagnostyka
Przepuklinę pępkową w wielu sytuacjach można zdiagnozować na podstawie badania fizykalnego. Jednym z powszechnie wykorzystywanych testów jest prośba kierowana do pacjenta leżącego swobodnie na plecach o uniesienie głowy i górnej części klatki piersiowej. Podczas tej czynności zazwyczaj dochodzi do uwypuklenia się przepukliny brzusznej. Innym testem jest przyjęcie pozycji stojącej i symulacja intensywnego kaszlu. Aby jednak mieć całkowitą pewność, że problemem jest przepuklina pępkowa oraz aby zaobserwować jej rozległość, należy wykonać USG powłok brzusznych.
Przepuklina pępkowa – leczenie
Jeśli przepuklina jest łagodna, w niektórych przypadkach można się jej pozbyć za pomocą regularnie prowadzonej fizjoterapii oraz oszczędnego trybu życia. Celem rehabilitacji jest zamknięcie wrót przepukliny poprzez terapię manualną i ćwiczenia. Ćwiczenia powinny być dobrane w taki sposób, aby nie zwiększały ciśnienia w jamie brzusznej, co powodowałoby powiększanie się przepukliny. Uzupełnieniem każdej terapii jest kinesiotaping. W wielu przypadkach zaleca się jednak operację. Polega ona na przemieszczeniu narządów i tkanek z powrotem do jamy brzusznej, a następnie na zszyciu wrót przepukliny. Pacjent wraca do codziennej aktywności po około 2-3 tygodniach. Także po przebytej operacji zaleca się fizjoterapię, co pozwoli na uzyskanie trwałych efektów i profilaktykę przepukliny w przyszłości.
Polecane produkty:
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Pawlak A., Bartelmus E., Przepuklina pępkowa (pępowinowa) u niemowoląt, Rehabilitacja w Pediatrii, 3/2017.
- Szczęsny W., Cisowski P., Dąbrowiecki S., Pułapki diagnostyki klinicznej przepuklin powłoki brzusznej, Chirurgia Polska, 2/2005.
- Kuś H., Przepukliny brzuszne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1997.