Wodniak jajowodu

Wodniak jajowodu jest poważnym powikłaniem przebytych stanów zapalnych w obrębie miednicy mniejszej. Stanowi poszerzenie światła jajowodu, czemu towarzyszy utrudniony odpływ płynu z jego wnętrza. Obraz kliniczny może być różny – od przejścia bezobjawowego, po bardzo silne dolegliwości bólowe i poronienia. Wodniaki jajowodów leczy się chirurgicznie, najczęściej laparoskopowo.

Wodniak jajowodu – przyczyny

Bezpośrednią przyczyną powstawania wodniaka jajowodu jest proces zapalny w miednicy mniejszej, np. zapalenie przydatków. Z kolei przyczyną aż 90% przypadków zapalenia przydatków jest infekcja bakteryjna (gronkowce, paciorkowce, dwoinki rzeżączki, chlamydia). Nieco rzadziej źródłem stanu zapalnego w miednicy mniejszej mogą być ogniska endometriozy, czyli skupiska komórek endometrium złuszczające się zgodnie z cyklem menstruacyjnym. Stan zapalny powodujący wodniaki jajowodów może zstępować z jamy brzusznej i toczących się tam patologii. Przykładem jest choćby zapalenie wyrostka robaczkowego. Mówimy wówczas o drodze zstępującej. Infekcje rozwijające się wskutek penetrowania pochwy zwiemy drogą wstępującą.

Zobacz również: Jajniki i jajowody.

Wodniak jajowodu – objawy

Wodniak jajowodu może rozwijać się bezobjawowo, co wcale nie jest rzadkim zjawiskiem. Niestety, taka sytuacja znacznie opóźnia postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne, zwiększając ryzyko powikłań. Równie często wodniak jajowodu manifestuje się w sposób charakterystyczny dla ostrych stanów zapalnych, czego przejawem są:

• nudności;
• wymioty;
• gorączka;
• silne bóle brzucha.

Dyskomfort zlokalizowany w podbrzuszu często uniemożliwia wykonywanie podstawowych czynności dnia codziennego. Obecność wodniaków aż o połowę zmniejsza szansę na urodzenie zdrowego czy żywego dziecka. Przypuszcza się, że przyczyniają się do tego embriotoksyczne działanie płynu z wodniaka oraz utrudnienie implantacji przez ten płyn, który przedostaje się do jamy macicy. Powoduje on zmianę receptywności endometrium lub wręcz wypłukuje zarodek. Wodniaki obu jajowodów powodują niepłodność.

Diagnostyka

Wodniaki jajników bardzo często diagnozowane są zupełnie przypadkowo, podczas rutynowych badań kontrolnych u ginekologa. Nie trzeba bowiem wykonywać specjalistycznych testów. Wystarczy USG przezpochwowe. Uwidacznia ono odcinkowo poszerzony jajowód, który swoim wyglądem może przypominać kiełbaskę. USG potwierdza także obecność płynnej treści wewnątrz jajowodu, co jest najlepszym potwierdzeniem wodniaka.

W niektórych przypadkach, celem jeszcze bardziej wiarygodnego potwierdzenia, wykonuje się HSG, czyli histerosalpingografię. To nic innego jak badanie RTG (z wykonaniem serii zdjęć) po podaniu kontrastu bezpośrednio do jamy macicy. Ostateczną metodą diagnostyczną (i terapeutyczną jednocześnie) jest laparoskopia wykonywana na bloku operacyjnym po znieczuleniu ogólnym.

Wodniak jajowodu – leczenie

Najskuteczniejszą metodą leczenia wodniaków jajowodów jest laparoskopia, czyli udrożnienie zablokowanego jajowodu za pomocą cienkiego endoskopu. Jeśli lekarz w trakcie zabiegu zaobserwuje zrosty pozapalne w opracowywanej okolicy, może przy okazji je uwolnić. Bywają sytuacje, w których wodniaki osiągają znaczne rozmiary, są wówczas niemożliwe do usunięcia laparoskopowo. W takich sytuacjach wykonuje się usunięcie chorobowo zmienionej części jajowodu, co jednak nie pozostaje bez wpływu na płodność. W większości przypadków szanse na zajście w ciążę zmniejszają się o 50%, ponieważ czynny pozostaje tylko jeden jajowód. Przy drenażu wodniaków należy podawać profilaktycznie antybiotyki ze względu na możliwość infekcji w czasie wypływu płynu.

Warto podkreślić, że żadna z powyższych metod nie stanowi gwarancji, że wodniaki jajowodów nie nawrócą w przyszłości. U niektórych kobiet obserwuje się tendencję do ponownego tworzenia się tych zmian, czego przyczyny nie są znane.

Brak jajowodów lub problemy z zajściem w ciążę po leczeniu wodniaków są bezpośrednim wskazaniem do zapłodnienia pozaustrojowego in vitro. Wówczas lekarze pobierają komórkę jajową od kobiety i plemniki od mężczyzny, a następnie łączą je ze sobą w warunkach laboratoryjnych. W odpowiednim dniu cyklu umieszczają następnie zapłodnioną komórkę jajową bezpośrednio w jamie macicy, przez co nie musi ona pokonywać drogi przez jajowód, którego nie ma. Innymi słowy – dzięki współczesnej medycynie także kobiety bez jajowodów mogą cieszyć się macierzyństwem.

	Olej z czarnego kminku Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej...
	Czarnuszka siewna Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Pyra K., Roman T., Sojka M., Drelich-Zbroja A., Jargiełło T., Szczerbo-Trojanowska M., Przezpochwowe udrażnianie jajowodów w leczeniu niepłodności – badania wstępne, postępy Nauk Medycznych, 2/2015.
2. Rizk B., Borahay M., Ramzy A., Stany nagłe w ginekologii, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2022.
3. Doniec J., Laparoskopowe leczenie wodniaków jajowodów, Ginekologia po Dyplomie, 1/2021.