Nowotwór tarczycy (potocznie: rak tarczycy) to poważny, bardzo częsty problem zdrowotny XXI wieku. Stwierdza się go około 2-4 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn. W większości przypadków jest to rak zróżnicowany, charakteryzujący się mało agresywnym przebiegiem i dobrym rokowaniem, ale tylko wczesne jego rozpoznanie pozwala na skuteczne leczenie.
Nowotwór tarczycy – przyczyny
Wyróżnia się 4 rodzaje nowotworu tarczycy:
- rak brodawkowaty tarczycy – najczęściej występujący nowotwór złośliwy tarczycy, stanowiący około 80% wszystkich raków tarczycy. Rozpoczyna się w komórkach pęcherzykowatych tarczycy i zwykle rośnie powoli. Odpowiednio wczesne rozpoznanie daje gwarancję całkowitego wyleczenia;
- rak pęcherzykowy tarczycy – stanowi do 15% wszystkich raków tarczycy. Najczęściej rozwija się w warunkach niedoboru jodu. Również rozpoczyna się w komórkach pęcherzykowatych tarczycy i rośnie powoli;
- rak rdzeniasty tarczycy – rozpoznawany u około 4% osób z rakiem tarczycy, rozpoczyna się w komórkach C tarczycy i może być związany z nietypowo wysokim poziomem kalcytoniny. Mechanizm wynika z mutacji w genie RET, dlatego ten nowotwór może występować u kilku osób w rodzinie;
- rak anaplastyczny tarczycy – występuje najrzadziej, bo zaledwie u 1% chorych, przeważnie powyżej 60. roku życia. Rośnie bardzo szybko, a wyniki leczenia są znacznie gorsze niż w przypadku pozostałych typów raka tarczycy.
Przyczyny występowania każdego z tych rodzajów są nieznane. Uważa się, że głównym czynnikiem ryzyka jest natomiast ekspozycja na promieniowanie jonizujące w dzieciństwie.
Nowotwór tarczycy – objawy
Nowotwór tarczycy może objawiać się następująco:
- wole tarczycy lub guzek wyczuwalny na szyi podczas badania palpacyjnego;
- powiększenie węzłów chłonnych szyjnych bez cech infekcji;
- duszności, chrypka i dysfagia (zaburzenia połykania), które pojawiają się nagle i nie można znaleźć innych ich przyczyn;
- nagłe powiększenie wieloletniego, nierakowego wola.
Rak tarczycy ma dość niecharakterystyczny obraz kliniczny, dlatego generalnie ciężko jest odróżnić go od innych chorób tarczycy. Blisko połowę rozpoznań ustala się dopiero na podstawie pooperacyjnego badania histologicznego.
Diagnostyka nowotworu tarczycy
Tarczyca to narząd położony powierzchownie i wszelkie zmiany ogniskowe można dzięki temu łatwo rozpoznać. Szacuje się, że w całej populacji u 7% osób guzki są wyczuwalne podczas badania przedmiotowego. Zastosowanie USG do oceny tarczycy powoduje znaczny wzrost rozpoznań zmian ogniskowych, sięgający nawet do 67% badanych, co jest porównywalne do częstości występowania guzków w badaniach autopsyjnych. USG jest więc złotym standardem diagnostyki raka tarczycy i innych problemów tego narządu.
Uzupełniająco należy wykonać badania krwi, zwłaszcza pod kątem hormonów tarczycy. Aby całkowicie rozpoznać chorobę nowotworową, wykonuje się biopsję tarczycy oraz scyntygrafię. W drugim przypadku pacjent otrzymuje niewielką ilość substancji radioaktywnej (promieniotwórczy jod) do połknięcia, która przenosi się przez układ krwionośny i zostaje pochłonięta przez tarczycę, uwidaczniając ją w obrazie scyntygraficznym.
Nowotwór tarczycy – leczenie
Postępowaniem z wyboru w przypadku nowotworu tarczycy jest leczenie operacyjne. Polega na całkowitym pozatorebkowym wycięciu gruczołu tarczowego, uzupełnionym wycięciem centralnych węzłów chłonnych szyi – przedtchawiczych, przedkrtaniowych i okołotchawiczych. Wycięcie bocznych węzłów chłonnych szyi jest wskazane przy palpacyjnym lub ultrasonograficznym stwierdzeniu ich powiększenia. Lekarz po operacji nowotworu może zalecić radioterapię lub chemioterapię.
Terapia izotopem jodu-131 jest podstawowym leczeniem uzupełniającym w rakach pęcherzykowych i rakach brodawkowatych tarczycy. Supresyjne dawki tyroksyny podaje się pacjentom celem zablokowania wydzielania TSH. Z kolei teleradioterapię rekomenduje się w przypadku raka anaplastycznego tarczycy oraz po niedoszczętnej operacji w raku rdzeniastym i zróżnicowanym.
Polecane produkty:
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Jarząb B., Dedecjus M., Słowińska-Klencka D. i inni, Rekomendacje Polskich Towarzystw Naukowych „Diagnostyka i leczenie raka tarczycy” Aktualizacja na rok 2018, Endokrynologia Polska, 1/2018.
- Gryczyńska M., Rak tarczycy – najważniejsze zasady diagnostyki i leczenia w świetle aktualnych Rekomendacji Polskiej Grupy ds. Nowotworów Endokrynnych, Postępy w Chirurgii Głowy i Szyi, 1/2007.