Amputacja piersi (inaczej: mastektomia) jest operacją chirurgiczną polegającą na wycięciu jednej lub obu piersi u kobiet celem eliminacji zmian nowotworowych tej okolicy. Nierzadko wycina się również węzły chłonne pachowe. To poważny uszczerbek na zdrowiu pacjentki, wpływający na jej samopoczucie, pewność siebie, poczucie atrakcyjności oraz sprawność fizyczną. Każda kobieta po amputacji piersi wymaga rehabilitacji.
Amputacja piersi – na czym polega?
Chirurgiczne usunięcie (amputacja) gruczołu piersiowego wykonywane jest zazwyczaj z powodu raka piersi. Aby podjąć decyzję o tak rozległym zabiegu, rak piersi musi być potwierdzony w 100%, co odbywa się z wykorzystaniem mammografii, USG, rezonansu magnetycznego oraz badania histopatologicznego wykonanego na podstawie biopsji. Samą operację wykonuje się w znieczuleniu ogólnym, a jej celem jest dokładne usunięcie całego gruczołu piersiowego, nierzadko wraz z węzłami chłonnymi pachowymi po tej samej stronie. Czynności przeprowadza się w pozycji leżącej z kończyną górną odwiedzioną do boku. Kształt cięcia dobierany jest indywidualnie, podobnie jak margines zdrowych tkanek, które również muszą zostać usunięte. Chirurg usuwa gruczoł piersiowy aż do mięśni piersiowych, oszczędzając ważne naczynia krwionośne i nerwy.
Zobacz również: Budowa piersi.
Przed zaszyciem rany, umieszcza w niej 2 dreny, którymi wydostawać się będzie wydzielina i limfa. Celem takiego działania jest zapobieganie gromadzeniu się płynów w ciele oraz przeciwdziałanie krwiakom i stanom zapalnym. Następnie zakłada się szwy. Mastektomia trwa do 2 godzin, a pacjentka pozostaje na oddziale szpitalnym jeszcze przez 4-5 dni. W tym czasie obserwuje się ewentualne powikłania oraz przeprowadza instruktaż dalszego postępowania wraz ze wstępną rehabilitacją.
Amputacja piersi – wskazania
Wskazaniem do amputacji piersi jest zdiagnozowanie nowotworu piersi u kobiet bez względu na ich wiek. Rak piersi jest współcześnie najczęściej rozpoznawanym nowotworem występującym u kobiet, stanowiąc około 20% wszystkich zachorowań na nowotwory. Nawet pomimo znacznego postępu w diagnostyce i leczeniu, zachorowalność i umieralność z jego powodu nie zmniejsza się. Co więcej, ostatnimi laty obserwuje się wręcz wzrost zachorowań o około 5%. Rezygnacja z leczenia operacyjnego może doprowadzić do stopniowego, konsekwentnego powiększania się guza w krótkim czasie, jego naciekania na okoliczne tkanki, powstawania przerzutów, wreszcie wyniszczenia organizmu i zgonu pacjentki.
Warto również zaznaczyć, że niektóre pacjentki z grup wysokiego ryzyka decydują się na tzw. mastektomię profilaktyczną. Jest ona najskuteczniejszą pierwotną formą profilaktyki zachorowania na raka piersi, choć nie ma do niej bezwzględnych wskazań medycznych. Każda pacjentka rozważająca takie rozwiązanie powinna dokładnie przeanalizować je ze swoim lekarzem, a nierzadko rekomenduje się też konsultację psychoterapeutyczną.
Zobacz również: Rekonstrukcja piersi.
Rehabilitacja po amputacji piersi
Rehabilitacja po mastektomii jest kluczowym elementem pozwalającym na powrót do pełnej sprawności oraz uniknięcie unieruchomienia kończyny górnej. Tym bardziej że po tak rozległej operacji dochodzi do licznych zrostów, a blizna może zrastać się ze zdrowymi tkankami, trwale zmniejszając zakres ruchomości klatki piersiowej i kończyny górnej. Zaburzona symetria ciała zwiększa ryzyko wad postawy, zwłaszcza występowania przygarbionej sylwetki. Fizjoterapia prowadzona jest już od pierwszego dnia po operacji – wówczas obejmuje ćwiczenia oddechowe i przeciwzakrzepowe.
Każdy kolejny tydzień wiąże się z wprowadzaniem nowych ćwiczeń, zaś po usunięciu szwów i wygojeniu się rany rozpoczyna się delikatną terapię manualną. Dotyczy ona zarówno mobilizacji blizny, jak i zwiększania zakresu ruchomości kończyny górnej. Istotna jest szybka pionizacja pacjentki, najlepiej jak najszybciej jeszcze na oddziale szpitalnym. Istotnym elementem rehabilitacji są drenaże limfatyczne wykonywane zarówno ręcznie, jak i przy użyciu specjalistycznych urządzeń. Każda kobieta planująca mastektomię powinna jeszcze przed operacją zapisać się do specjalisty, aby mieć gwarancję terminu. Wszelkie opóźnienia w rozpoczęciu rehabilitacji przekładają się na gorszy powrót do sprawności.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
|
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Dziukiewicz J., Mastektomia i co dalej? – funkcjonowanie kobiet po leczeniu choroby nowotworowej, Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej, Nr 38/2020.
- Musiał Z., Sendecka W., Zalewska-Puchała J., Jakość życia kobiet po mastektomii, Problemy Pielęgniarstwa 2013; 21 (1): 38-46.
- Gierej P., Rajca B., Górecki-Gomoła A., Obustronna mastektomia redukująca ryzyko – procedura chirurgiczna, powikłania i zysk finansowy, Polski Przegląd Chirurgiczny, 2021: 93 (3): 48-54.
- Leśniewski P., Rehabilitacja pacjentek po mastektomii, Wydawnictwo AsteriaMed, Gdańsk 2020.
