Mieszek włosa (inaczej: mieszek włosowy, łac. folliculus pili) mówiąc w znacznym uproszczeniu, jest zagłębieniem o rurkowatym kształcie, pojawiającym się w obrębie skóry zarówno głowy, jak i całego ciała. Na swoim dnie mają obszary dobrze unerwione i ukrwione, z których wyrastają włoski. Owłosienie ma natomiast istotne znaczenie z punktu widzenia ochrony skóry i ogrzewania jej.
Mieszek włosa – anatomia
Mieszek włosa jest zagłębieniem naskórka, przechodzącym w pochewkę zewnętrzną włosa. Jego dolną część znaleźć można w obrębie skóry właściwej. Jest to opuszka mieszka, nazywana potocznie cebulką ze względu na swój charakterystyczny kształt. Składa się ona z macierzy i brodawki włosa. W brodawce znajdują się melanocyty przekazujące melanosomy rosnącym włosom. Odpowiadają one za nadawanie włosom odpowiedniego zabarwienia. Ostateczny kolor włosów zależy natomiast od liczby, wielkości i rozmieszczenia melanosomów.
Ścianki mieszków włosowych są w znacznym stopniu nieprzepuszczalne, w związku z czym włos jest dobrze oddzielony od skóry właściwej. Jedyne połączenie stanowi macierz włosa znajdująca się w dolnej części korzenia. Tam miejsce ma ciągły podział komórek, w rezultacie czego tworzą się odpowiednie struktury włosa. Dzielące się komórki „wypychają” włos w górę, aż w ostateczności ukazuje się on nad powierzchnią skóry.
Mieszek włosa – cykl życia
Cykl życiowy mieszków włosowych u ludzi jest niezsynchronizowany. Właśnie dlatego nie obserwuje się u nich charakterystycznego dla zwierząt okresowego linienia, np. w zależności od pór roku. Każdej doby człowiek traci około 100 włosów, co jest zjawiskiem całkowicie fizjologicznym, naturalnym i niebędącym przyczyną zmartwień. Cykl życiowy mieszka włosa, a więc i nadmierne, przedwczesne wypadanie włosów, może być jednak nasilane czynnikami zewnętrznymi i wewnętrznymi, a do najistotniejszych należą:
- stres o różnym pochodzeniu;
- infekcje;
- choroby autoimmunologiczne;
- niedokrwistość;
- niedożywienie, niedobory pokarmowe;
- leki, np. pochodne witaminy A, cytostatyki, leki przeciwzakrzepowe, leki zmniejszające poziom lipidów we krwi.
Do najważniejszych fizjologicznych czynników kontrolujących wzrost włosów należą androgeny, zwłaszcza dihydrotestosteron. W okresie dojrzewania u obu płci androgeny odpowiadają za pojawienie się włosów ostatecznych w okolicy łonowej oraz pachowej.
Aktywność mieszków włosów
Z cyklem życiowym mieszków włosowych łączy się ich aktywność. W trychologii wyróżniamy 3 cykle rozwoju włosa, a więc fazy aktywności mieszków włosowych. Są nimi:
- anagen – trwa około 2-6 lat i jest właściwą fazą wzrostu włosa;
- katagen – trwa około 2 tygodnie i jest fazą przejściową. W jego przebiegu pojawiają się procesy przebudowy, wywołujące zatrzymanie procesów rozrodczych włosa;
- telogen – trwa 3-4 miesiące i jest okresem spoczynku. Włos telogenowy jest całkowicie zrogowaciały, nie zawiera melaniny.
Każdy etap cyklu aktywności mieszka włosa charakteryzuje się innymi oddziaływaniami korzenia włosa ze ścianami mieszka włosa i innym kształtem korzenia włosa.
Mieszek włosa – funkcje
Mieszki włosa odpowiadają za produkcję włosów oraz ich wzrost na długość. Włosy z kolei znajdują się niemal na całej powierzchni ludzkiego ciała, choć najintensywniejsze są na głowie, pod pachami i w okolicach intymnych. Włoski meszkowe znajdują się jednak również na brzuchu, twarzy czy przedramionach. Owłosienie spełnia ważną funkcję w życiu człowieka, ponieważ chroni skórę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Dawniej zabezpieczało również przed wychłodzeniem się i przegrzaniem (rola termoregulacyjna), która w dzisiejszych czasach nie ma jednak aż tak dużego znaczenia. Głównie ze względu na noszenie odzieży. Dlatego wiele osób decyduje się na systematyczne usuwanie nadmiernego owłosienia z powierzchni ciała.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Arct J., Pytkowska K., Kosmetologia włosów, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2020.
- Musiał C., Trychologia kosmetyczna i lekarska, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
- Szlachcic A., Szlachcic-Wyroba K., Cechy morfologiczne i fizjologiczne włosów. Podstawy diagnostyki trychologicznej, Kosmetologia Estetyczna / 3 / 2014 / vol. 3.
