Niska masa urodzeniowa

Niska masa urodzeniowa to problem o wzrastającej częstotliwości. Odsetek noworodków z niską i bardzo niską masą ciała systematycznie rośnie od lat 80. ubiegłego wieku. Dotyczy to zwłaszcza wcześniaków, lecz nie tylko. Udowodniono, że niska masa urodzeniowa może wpływać na problemy zdrowotne w późniejszym wieku. Jednak często zdarzają się przypadki niskiej masy urodzeniowej, która w żadnym stopniu nie wpływa negatywnie na dalszy rozwój noworodka.

Niska masa urodzeniowa – przyczyny

Najczęściej niska masa urodzeniowa noworodka wiąże się z wcześniactwem, czyli przedwczesnym porodem. Mówimy o nim wówczas, gdy ma miejsce przed 37. tygodniem ciąży. Organizm dziecka jest w stanie poradzić sobie samodzielnie poza łonem matki, jednak nie jest jeszcze w pełni rozwinięty i zaopatrzony w tkankę tłuszczową. Kolejnymi możliwymi przyczynami niskiej masy urodzeniowej dziecka są:

• nieprawidłowości w funkcjonowaniu lub budowie łożyska;
• nieprawidłowości w funkcjonowaniu lub budowie pępowiny;
• zawał łożyska;
• przedwczesne odklejenie się łożyska;
• zakrzepica naczyń łożyska;
• nieprawidłowy przebieg naczyń pępowinowych;
• wady chromosomowe lub choroby genetyczne przebiegające z uszkodzeniem pierwotnego procesu wzrastania kości lub innych tkanek;
• wady wrodzone układu nerwowego lub serca.

Warto wiedzieć, że niska masa urodzeniowa często dotyczy ciąż mnogich. Im więcej płodów, tym każde będzie mniej ważyło, co jest zjawiskiem naturalnym. Dodatkowo nieco większe ryzyko niskiej masy ciała dotyczy dziewcząt niż chłopców. Poważnymi czynnikami ryzyka niskiej masy urodzeniowej noworodków są problemy i dolegliwości dotyczące bezpośrednio kobiety ciężarnej. Mowa o:

• przewlekłych chorobach układu oddechowego;
• cukrzycy;
• anemii;
• nadciśnieniu tętniczym i innych chorobach układu sercowo-naczyniowego;
• awitaminozie;
• infekcjach wirusowych i pasożytniczych;
• piciu alkoholu;
• paleniu papierosów;
• przyjmowaniu narkotyków.

Należy także zauważyć, że niski wzrost często bywa dziedziczony. Dlatego niską masę urodzeniową można obserwować u dzieci matek z niskim wzrostem.

Niska masa urodzeniowa – kiedy?

Z reguły, w warunkach fizjologicznych dzieci urodzone w terminie mają od 2500g do 4000g. Jest to prawidłowa masa ciała noworodka. W związku z tym, o niskiej masie urodzeniowej mówimy wtedy, gdy nie przekracza ona 2500g. Dzielimy ją na 3 grupy będące wskaźnikiem prognostycznym dalszego rozwoju dziecka:

• umiarkowana niska masa ciała – od 1500g do 2499g;
• bardzo mała niska masa ciała – od 1000g do 1499g;
• skrajnie niska masa ciała – poniżej 999g.

Masę ciała można dokładnie sprawdzić dopiero po urodzeniu dziecka. Podawane przez ginekologa wartości dotyczące masy ciała jeszcze na etapie ciąży są szacowane.

Konsekwencje niskiej masy urodzeniowej

Przedwcześnie urodzone dzieci z niską masą ciała zazwyczaj zmagają się z niedostatecznie ukształtowanym układem oddechowym. W efekcie jest one niezdolny do prawidłowego zabezpieczania podstawowych funkcji gwarantujących skuteczną wymianę gazową, zapewniającą odpowiednią dystrybucję tlenu i dwutlenku węgla w organizmie. U takich dzieci można więc zaobserwować wolniejszy rozwój płuc, co w przyszłości może skutkować rozwojem chorób układu oddechowego, choćby astmy. Niewydolność oddechowa wcześniaków to najpoważniejszy problem na tym etapie rozwoju, z jakim muszą się zmagać. Dzieje się tak, ponieważ płuca rozwijają się jako ostatnie – gdy dojdzie do wczesnego porodu, nie mają szans całkowicie się wykształcić.

Kolejnymi konsekwencjami niskiej masy urodzeniowej są problemy stawowe, zwłaszcza odnoszące się do przykurczy. Takie maluchy często mają problem z napięciem mięśniowym, wymagają więc konsultacji z fizjoterapeutą dziecięcym. Jeśli przyczyną niskiej masy urodzeniowej są problemy z łożyskiem i pępowiną, noworodek będzie niedotleniony i niedożywiony. Efektem tego będą zagęszczenie krwi, a także trwająca dłużej żółtaczka oraz hipoglikemia. Udowodniono, że dzieci z niską masą urodzeniową (zwłaszcza wcześniaki) mają problemy z odruchem ssania podczas karmienia piersią. Niekiedy wymagają więc odciągania pokarmu i karmienia z butelki. Na etapie szpitalnym podaje się kroplówki z glukozą, aż do momentu ustąpienia hipoglikemii. Nieco rzadziej występującymi konsekwencjami są:

• pogorszenie pracy układu trawiennego;
• hipotermia;
• większe ryzyko rozwoju retinopatii wcześniaczej;
• częstsze występowanie problemów neurologicznych, takich jak choćby padaczka czy dziecięce porażenie mózgowe.

Mówi się, że dziecko urodzone w terminie lecz z niską masą urodzeniową ma takie same szanse rozwojowe jak wcześniak urodzony z prawidłową masą ciała.

Zobacz również: Żółtaczka u noworodków.

	Spirulina w proszku 100% naturalna Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej...
	Spirulina w tabletkach 100% naturalna Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Dytrych G., Analiza rozwoju ruchowego dzieci urodzonych z niską masą urodzeniową usprawnianych metodą Vojty, Neurologia Dziecięca, 18/2009.
2. Ichnowski J., Lindner K., Pawłowicz R., Panaszek B., Urodzeniowa masa ciała jako czynnik determinujący funkcję płuc osób zdrowych i jej związek z przewlekłymi schorzeniami układu oddechowego, Pneumonologia i Alergologia Polska, 3/2012.
3. Przybyłowicz K., Janiszewska K., Przybyłowicz M., Grzybiak M., Zależność między matczynymi BMI kobiet, spożyciem błonnika i tłuszczu w czasie ciąży a masą urodzeniową noworodka, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 3/2012.
4. Bucholc M., Oleszczuk J., Leszczyńska-Gorzelak B., Wybrane uwarunkowania masy ciała noworodków urodzonych przedwcześnie, Ginekologia Polska, 81/2010.