Awitaminoza to niezwykle poważna dolegliwość odnosząca się do całkowitego braku lub znacznego niedoboru poszczególnych witamin w organizmie. Zwykle ma widoczne i odczuwalne konsekwencje. Jest szczególnie niebezpieczna dla dzieci, u których może wystąpić nawet całkowite i trwałe zahamowanie wzrostu i rozwoju. Awitaminoza może pojawić się jako schorzenie pierwotne lub wtórne.
Awitaminoza – objawy
Objawy awitaminozy są poważne i trudno się ich pozbyć. Jedynym skutecznym sposobem jest uzupełnienie brakujących witamin, jednak wysycenie nimi organizmu niekiedy może być czasochłonne, ponieważ niedożywiony organizm wykazuje mniejsze przyswajanie składników odżywczych. Objawy awitaminozy zależą od tego, których witamin brakuje.
Brak witaminy A
Gdy w organizmie brakuje witaminy A pojawia się zaburzenie widzenia po zmierzchu, czyli tzw. kurza ślepota. Schorzenie charakteryzuje się brakiem zdolności widzenia kształtów i zarysów w ciemności, co może uniemożliwiać np. nocne prowadzenie samochodu. Objawy oczne obejmują także nadmierną suchość spojówki, rogówki lub całej gałki ocznej, co w medycynie zwie się zespołem suchego oka. Witamina A jest niezbędna w budowaniu odporności organizmu, dlatego osoba z awitaminozą będzie bardzo podatna na infekcje i choroby. Zauważa się również zwiększoną łamliwość włosów i paznokci.
Brak witaminy D
Niedobór witaminy D jest dość głośny w ostatnich latach. Rekomenduje się suplementację tej witaminy w każdej grupie wiekowej, począwszy już od noworodków. Dzieje się tak, ponieważ witaminie D przypisuje się coraz większą rolę w prawidłowym funkcjonowaniu całego organizmu. Awitaminoza u dzieci kończy się krzywicą, patologicznymi złamaniami, skrzywieniami kręgosłupa oraz wadami postawy, natomiast u osób dorosłych i starszych – osteoporozą i osteomalacją. Dodatkowymi objawami awitaminozy są:
- bóle mięśni;
- znaczne osłabienie;
- stany zapalne spojówek;
- brak odporności;
- częste choroby zębów i przyzębia.
Udowodniono, że brak (a nawet niedobór) witaminy D znacznie zwiększa ryzyko powstania chorób autoimmunologicznych, w tym takich jak cukrzyca typu I czy choroba Leśniowskiego-Crohna.
Brak witaminy E
Witamina E jest jednym z najsilniejszych przeciwutleniaczy, chroniących organizm przed nadmiarem wolnych rodników tlenowych i stresem oksydacyjnym. Awitaminoza objawia się początkowo jako rozdrażnienie, brak koncentracji i osłabienie mięśni. Organizm zaczyna się szybciej starzeć, co widać po pojawiających się zmarszczkach i wysuszeniu skóry. Brak witaminy E prowadzi do niedokrwistości, pogorszenia gojenia się ran i pogorszenia wzroku. U takich osób diagnozuje się bezpłodność, zaś u kobiet ciężarnych wzrasta ryzyko poronienia.
Brak witaminy K
To jeden z najważniejszych związków biorących udział w procesach krzepnięcia krwi, dlatego najbardziej charakterystycznym objawem awitaminozy będą zaburzenia krzepnięcia. Objawia się to pod postacią tendencji do krwotoków (także zwykłych krwawień z nosa czy dziąseł) oraz przedłużonego gojenia się ran. Typowe są również biegunki, zaburzenia mineralizacji kości oraz osteoporoza, jako że witamina K bierze udział w metabolizmie kostnym.
Brak witaminy C
Brak witaminy C jest niezwykle groźny dla zdrowia i życia. Objawia się zaburzeniami wchłaniania żelaza (dlatego niedobór żelaza bardzo często towarzyszy awitaminozie), zmniejszoną produkcją kolagenu i zaburzeniami krzepnięcia krwi. Najbardziej charakterystyczną konsekwencją niedoboru i braku witaminy C jest szkorbut, czyli gnilec. Choroba objawia się między innymi:
- bólami mięśni i kości w wyniku krwawień wewnętrznych;
- osłabieniem;
- utratą apetytu;
- chwianiem i wypadaniem pozornie zdrowych zębów;
- samoistnymi krwawieniami z naczyń krwionośnych, które mają tendencję do pękania bez określonej przyczyny;
- stanami zapalnymi dziąseł;
- patologiczną łamliwością kości.
Organizm bez odpowiedniej ilości witaminy C jest podatny na infekcje i choroby wskutek znacznego obniżenia odporności.
Brak witamin z grupy B
W rzeczywistości awitaminozę w przypadku witamin z grupy B można opisywać długo, jako że w tej grupie znajduje się wiele ważnych i dobrze poznanych związków. Każdy pełni inną funkcję, a jego niedobór objawia się nieco inaczej. Objawy awitaminozy w tym przypadku można określić zbiorczo jako:
- zaburzenia libido, bezpłodność;
- wypadanie włosów, łamliwość paznokci, suchość skóry;
- zaburzenia funkcjonowania układu nerwowego, w tym obniżone przewodnictwo nerwowe, tiki czy zaburzenia pamięci i koncentracji;
- obniżenie odporności, tendencja do infekcji, częste występowanie opryszczki;
- zaburzenia czucia;
- zawroty głowy;
- depresja, obniżone samopoczucie;
- stany zapalne skóry;
- zaburzenia snu.
Brak witamin z grupy B jest szczególnie niebezpieczny dla kobiet w ciąży i osób starszych. Należy pamiętać, że awitaminoza w ciąży może doprowadzić do poronienia lub przedwczesnego urodzenia dziecka, które niemal zawsze cierpi na problemy zdrowotne. Niejednokrotnie są to wady wrodzone i genetyczne, uniemożliwiające przeżycie. Dlatego tak duży nacisk stawia się na prawidłowe odżywianie kobiet w ciąży i dodatkową suplementację składników odżywczych.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Gryszczyńska A., Witaminy z grupy B – naturalne źródła, rola w organizmie, skutki awitaminozy, Postępy Fitoterapii, 4/2009.
- Walicka M., Jasik A., Paczyńska M., Wąsowski M., Tałałaj M., Marcinowska-Suchowierska E., Niedobór witaminy D – problem społeczny, Postępy Nauk Medycznych, 1/2019.
- Wawer I., Dietetyczne niedobory mikroskładników i suplementacja w chorobach neurologicznych, Neurologia Praktyczna, 6/2017.
- Zasada A., Adamczyk A., Witamina A. Budowa i mechanizm działania, Kosmetologia Estetyczna, 5/2018.
- Kilian-Pięta E., Witamina C jako niezbędny składnik dla skóry człowieka oraz czynniki determinujące jej wchłanianie, Kosmetologia Estetyczna, 1/2019.
