Poród kleszczowy współcześnie jest stosowany tylko w sytuacjach zagrożenia życia lub zdrowia matki i dziecka podczas porodu naturalnego, gdy jednocześnie jest już za późno na wykonanie cięcia cesarskiego. Do kontynuacji takiego porodu wykorzystuje się specjalne instrumentarium medyczne, zwane kleszczami, stąd nazwa porodu. Zabieg wykonuje się po miejscowym znieczuleniu krocza.
Kiedy wykonujemy poród kleszczowy?
Aby móc użyć kleszczy muszą zostać spełnione podstawowe wymagania, przede wszystkim poród znajduje się na takim etapie, że jego kontynuacja w warunkach fizjologicznych nie jest możliwa, jednak jest za późno na cięcie cesarskie. Oznacza to więc, że główka dziecka znajduje się już daleko w kanale rodnym. Dodatkowym warunkiem kluczowym jest główkowe ułożenie płodu, tylko wtedy kleszcze spełnią swoją funkcję. Wskazaniami mogą być:
- ryzyko zamartwicy dziecka;
- niemożność efektywnego parcia np. wskutek przemęczenia się kobiety rodzącej;
- przedłużający się II okres porodu, który trwa przynajmniej 2 godziny;
- nieprawidłowy zapis KTG;
- stan bezpośredniego zagrożenia życia kobiety rodzącej;
- przedterminowe odklejenie się łożyska podczas porodu.
Podczas porodu kleszczowego powinno zostać osiągnięte pełne rozwarcie, wody płodowe powinny odejść, a skurcze muszą pojawiać się średnio co pół minuty.
Zobacz również: Skurcze porodowe.
Na czym polega poród kleszczowy?
Po znieczuleniu miejscowym krocza lekarz opróżnia pęcherz moczowy pacjentki poprzez założenie cewnika. W najintensywniejszym momencie skurczu krocze jest nacinane, po czym wprowadza się do kanału rodnego kobiety dwa elementy, tworzące wspólnie kleszcze. Elementy te należy dopasować do wielkości i kształtu główki noworodka. Jeśli już znajdą się na swoim miejscu, czyli wokół główki, łączy się je przy użyciu specjalnego zacisku. Następnie, w trakcie trwania skurczów, lekarz delikatnie ciągnie główkę, umożliwiając dziecku przejście przez kanał rodny. W momencie, gdy tylko główka dziecka opuści kanał rodny (a reszta ciała wciąż znajduje się wewnątrz), kleszcze się zdejmuje. Reszta ciała dziecka rodzi się całkowicie naturalnie.
Ze względu na duże ryzyko dla dziecka i konsekwencje zdrowotne w przypadku rodzącej, zabieg ten wykonuje się coraz rzadziej. Alternatywą jest użycie próżnociągu. Poród kleszczowy może również odbyć się po znieczuleniu zewnątrzoponowym.
Zobacz również: Bóle porodowe.
Poród kleszczowy – powikłania
Poród kleszczowy może mieć poważne konsekwencje zarówno dla dziecka, jak i dla matki. W przypadku dziecka należy mieć na uwadze:
- siniaki;
- odkształcenia główki;
- pęknięcie czaszki;
- uszkodzenie nerwu twarzowego;
- krwiaki lub krwawienia wewnątrzczaszkowe.
Z kolei w przypadku kobiety rodzącej, konsekwencjami mogą być:
- urazy mięśni dna miednicy;
- powikłania związane z nacięciem krocza;
- urazy szyjki macicy;
- uszkodzenie zwieracza odbytu i nietrzymanie stolca.
Zobacz również: Dno miednicy.
W skrajnych przypadkach może nawet dojść do śmierci dziecka. Również połóg po tego typu porodzie jest dłuższy i bardziej skomplikowany niż w przypadku zwykłego porodu siłami natury, a nawet porodu poprzez cięcie cesarskie. Mimo tego, korzyści z zastosowania kleszczy lub próżnociągu są większe niż ich niezastosowanie. Decyzję o tym należy podjąć indywidualnie w zależności od przebiegu akcji porodowej.
Przeciwwskazania do porodu kleszczowego
Istnieją również przeciwwskazania do porodu kleszczowego. Są to głównie:
- niska masa urodzeniowa dziecka;
- przeciwwskazania do rodzenia siłami natury (wówczas obowiązkiem lekarza jest wykonanie cięcia cesarskiego);
- położenie poprzeczne płodu.
Porodu kleszczowego nie wykonujemy także wtedy, gdy dziecko jest zbyt duże w stosunku do wielkości miednicy kobiety.
Polecane produkty:
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Panay N., Dutta R., Ryan A., Broadbent J., Położnictwo i Ginekologia, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2011.
- Szumska M., Kozłowska-Wytyk M., Olejniczak T., Analiza wskazań do porodów operacyjnych w latach 2016-2018 w szpitalu Św. Rodziny w Poznaniu, Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu, 2/2019.
- Bręborowicz G., Położnictwo i ginekologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.