Znieczulenie zewnątrzoponowe pomimo dużej skuteczności i postępu medycyny, wciąż budzi kontrowersje i obawę pacjentek. Powszechnie wykorzystuje się je do zmniejszania dolegliwości bólowych podczas porodu, ale także przy niektórych operacjach ginekologicznych i zabiegach chirurgicznych w obrębie jamy brzusznej czy miednicy. Zajmuje się tym anestezjolog po wykluczeniu wszystkich przeciwwskazań zdrowotnych.
Przebieg znieczulenia zewnątrzoponowego
Na samym początku lekarz ocenia stan zdrowia kobiety ciężarnej i wyklucza ewentualne przeciwwskazania, takie jak:
- małopłytkowość;
- zaburzenia krzepnięcia krwi;
- nadciśnienie tętnicze;
- choroba hemolityczna;
- schorzenia neurologiczne.
Wcześniej wykonuje się również badanie krwi, aby ocenić zdolność jej krzepnięcia oraz zbadać grupę krwi (jeśli kobieta jej nie zna). Warto wiedzieć, że przed cesarskim cięciem znieczulenie zewnątrzoponowe często jest łączone ze znieczuleniem podpajęczynówkowym. Ogół czynności wykonywanych przez anestezjologa trwa maksymalnie 10 minut, po czym pacjentka jest gotowa do porodu.
Przed wykonaniem znieczulenia lekarz nakłada na skórę maść chłodzącą, która ma za zadanie zmniejszyć dyskomfort związany z przebiciem skóry. Następnie pacjentka zostaje poproszona o wygięcie kręgosłupa do tak zwanej pozycji kociego grzbietu, czyli pochylenie się w przód, eksponując odcinek lędźwiowy kręgosłupa. Może odbyć się to w pozycji siedzącej lub leżącej bokiem. Lekarz wykona wkłucie do kanału kręgowego, środek podawany jest za pomocą cienkiego cewnika do przestrzeni zewnątrzoponowej (stąd nazwa), gdzie przebiegają nerwy przewodzące ból.
Znieczulenie zewnątrzoponowe – zalety i wady
Znieczulenie zewnątrzoponowe ma wiele zalet, wśród których najistotniejsze są:
- wysokie bezpieczeństwo zarówno dla matki, jak i dla dziecka, brak częstych skutków ubocznych;
- niewielka dawka preparatu powoduje silne efekty znieczulające;
- zmniejszenie bólu porodowego nawet o 80%;
- brak oddziaływania na sferę psychiczną – znieczulenie nie otępia, kobieta aktywnie uczestniczy w całej akcji porodowej;
- szybki powrót do formy po ustąpieniu znieczulenia.
Niestety, nieodpowiednio wykonane znieczulenie zewnątrzoponowe wiąże się z ryzykiem powikłań, takich jak silne zawroty głowy, poporodowe bóle kręgosłupa, spadek ciśnienia tętniczego u ciężarnej oraz osłabienie skurczów porodowych. Niezwykle rzadkimi przypadkami są zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych oraz paraliż czterokończynowy.
Znieczulenie zewnątrzoponowe – powikłania
Do najczęściej występujących powikłań znieczulenia zewnątrzoponowego możemy zaliczyć:
- niepełne znieczulenie – może się okazać, że znieczulone zostały jedynie niektóre części ciała, w innych zaś pozostało pełne czucie;
- silny ból pleców;
- uogólniony świąd całego ciała;
- zatrzymanie moczu lub utrudnione oddawanie moczu;
- przebicie opony twardej;
- wymioty, nudności, bóle brzucha;
- powstanie krwiaka w przestrzeni zewnątrzoponowej;
- zapalenie mózgu, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Powstanie krwiaka w przestrzeni zewnątrzoponowej wiąże się z wystąpieniem ubytków neurologicznych, czyli porażeń. Prawdopodobieństwo takiego powikłania wynosi jednak mniej niż 1:150 000. Najczęstszym powikłaniem jest tzw. popunkcyjny ból głowy, pojawiający się wskutek delikatnego naruszenia opony twardej oraz wycieku minimalnych ilości płynu mózgowo-rdzeniowego do przestrzeni zewnątrzoponowej. Aby uniknąć tej sytuacji, pacjentkom zaleca się leżenie oraz ograniczenie ruchów przez najbliższe 24 godziny po zabiegu czy porodzie.
Znieczulenie zewnątrzoponowe przy porodzie naturalnym – czy warto?
To obecnie jedna z najczęściej wybieranych metod łagodzenia bólu porodowego. Środek znieczulający można podać w dowolnym momencie porodu, wielu anestezjologów czeka do momentu, gdy rozwarcie szyjki macicy osiągnie 4 cm. Inni zaś rekomendują odczekanie do 8 cm rozwarcia. Powikłania przy znieczuleniu zewnątrzoponowym pojawiają się bardzo rzadko, należy jednak mieć je na uwadze. Wybór sposobu porodu oraz ewentualnego znieczulenia jest decyzją indywidualną, którą należy podjąć świadomie i po dłuższym przemyśleniu wad i zalet.
Polecane produkty:
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Weigl W., Szymusik I., Borowska-Solonynko A., Kosińska-Kaczyńska K., Mayzner-Zawadzka E., Bomba-Opoń D., Matusiak R., Wpływ znieczulenia zewnątrzoponowego na poród, Ginekologia Polska, 81/2010.
- Chutkowski R., Wódarski B., Malec-Milewska M., Metody i organizacja analgezji porodu – doświadczenia własne, Ból, 2/2015.
