Zapalenie powiek to stan zapalny rozwijający się najczęściej na zewnętrznej lub wewnętrznej krawędzi powieki, przy czym może dotyczyć zarówno powieki górnej, jak i powieki dolnej. Jest dolegliwością nieprzyjemną, w której przebiegu pojawia się miejscowy świąd skóry, pieczenie skóry i nadmierne łzawienie oczu. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz okulista.
Zapalenie powiek – przyczyny
Zapalenie powiek, określane częściej jako zapalenie brzegów powiek, to przewlekły stan zapalny brzegu powiekowego, tak często występujący w populacji ogólnej, zwłaszcza u osób w średnim i starszym wieku. Wywołuje uczucie dyskomfortu i podrażnienia oczu. Czynnikiem bezpośrednio wywołującym infekcję są bakterie, szczególnie gronkowcowe. Predyspozycja do zapalenia powiek jest jednak wyraźnie większa przy łojotokowym zapaleniu skóry czy trądziku różowatym. Innymi czynnikami ryzyka omawianego problemu są:
- doustne przyjmowanie niektórych leków (np. izotretynoiny);
- infekcje pasożytnicze w organizmie (np. zakażenie nużeńcem);
- palenie papierosów lub bierne narażenie na dym tytoniowy;
- częste i długotrwałe przebywanie w zakurzonych pomieszczeniach;
- nieleczona wada wzroku;
- nieprawidłowa higiena okolic oczu, zwłaszcza powiek;
- unikanie zdejmowania soczewek kontaktowych po upływie zalecanego terminu.
Istnieje jednak wiele rodzajów zapalenia powiek, a każdy z nich może być wywołany innym czynnikiem sprawczym. Przykładem jest choćby kątowe zapalenia powiek, wywoływane przez pałeczkę Haemophilus duplex, zwaną również pałeczką Moraxa-Axenfelda. To bakteria wytwarzająca enzym proteolityczny, powodujący macerację tkanek.
Zapalenie powiek – objawy
Zapalenie powiek może przebiegać na kilka sposobów. Najczęściej towarzyszy mu niestabilność filmu łzowego, zespół suchego oka, stopniowe pogarszanie jakości widzenia, świąd, pieczenie i zaczerwienienie zainfekowanej okolicy oka. Taka osoba może stać się nadwrażliwa na światło słoneczne (tzw. światłowstręt). Niekiedy zamiast patologicznej suchości oka obserwuje się nadmierne łzawienie. Na krawędziach powiek zauważyć można niewielkie, woskowe łuski, zaś nierzadko dodatkowym symptomem jest intensywne wypadanie rzęs.
Zobacz również: Dlaczego rzęsy wypadają?
Zapalenie powiek – konsekwencje
Nieleczone zapalenie powiek może nieść za sobą poważne konsekwencje, m.in. może prowadzić do niewydolności gruczołów Meiboma. Przez analogię do jaskry, która nieleczona kończy się postępującą utratą komórek zwojowych i nieodwracalną utratą widzenia – w przypadku przewlekłych i nieleczonych zapaleń powiek dochodzi do nieodwracalnej atrofii gruczołów łzowych, niestabilności filmu łzowego, a w konsekwencji do trwałego upośledzenia jakości widzenia w postaci aberracji optycznych.
Zobacz również: Dolegliwości oczu – najczęściej spotykane.
Diagnostyka zapalenie powiek
Stany zapalne powiek są na szczęście proste w diagnostyce i można je zauważyć już na rutynowej kontroli okulistycznej. Nie są wymagane bardziej szczegółowe badania, często rozpoznanie opiera się na zwykłej kontroli w dobrym oświetleniu i powiększeniu. Jedynie do oceny zaniku gruczołów Meiboma wykorzystuje się nieinwazyjną metodę meibografii w podczerwieni. W niektórych przypadkach lekarz może zadecydować o pobraniu bakterii do badania bakteriologicznego, często nie jest to jednak potrzebne.
Zapalenie powiek – leczenie
Podstawą leczenia stanów zapalnych powiek są odpowiednio dobrane antybiotyki – ogólne i miejscowe. Miejscowo stosuje się również glikokortykoidy i cyklosporynę, ciepłe okłady, oczyszczanie z masażem powiek mającym ewakuować wydzielinę z gruczołów Meiboma w przypadku ich zaczopowania. Higiena powiek jest rekomendowana w szczególności w przypadku zapalenia przedniego, z kolei terapia rozgrzewająca pomaga zwłaszcza w postaci tylnej zapalenia. Z kolei w przypadku kątowego zapalenia powiek zaleca się miejscowe stosowanie antybiotyki z grupy tetracyklin oraz preparatów zawierających jony cynku, które hamują działanie enzymu proteolitycznego.
Polecane produkty:
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... | |
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Karaszewski M., Misiuk-Hojło M., Przeździecka-Dołyk J., Gnus J., Zapalenie brzegów powiek – wszechstronne spojrzenie na powszechne schorzenie, Ophtha Therapy, 7/Nr 3(27)/2020 (s. 192-202).
- Grzybowski A., Okulistyka, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2018.