Uczulenie na zimno w rzeczywistości nie jest właściwą alergią, lecz nieprawidłową reakcją organizmu na niskie temperatury, co może dawać objawy zbliżone do alergii. Właśnie dlatego mówi się o tym problemie zdrowotnym jak o uczuleniu. Przy występowaniu nietypowych reakcji skórnych w odpowiedzi na zimno warto skonsultować się z lekarzem rodzinnym lub z alergologiem.
Uczulenie na zimno – przyczyny
Szacuje się, że uczulenie na zimno może dotyczyć nawet 20% populacji, choć tak rzadko się o tym mówi. Objawy pojawiają się w momencie nastania chłodniejszych dni, a więc jesienią i zimą, choć bardziej wrażliwe osoby zmagają się z nimi całorocznie, np. podczas mycia rąk chłodną wodą czy przy kąpieli w jeziorze. Bezpośrednią przyczyną nieprawidłowej, nadmiernej reakcji organizmu na niższe temperatury jest nagły wyrzut histaminy w odpowiedzi na zimno.
Histamina jest organicznym związkiem chemicznym występującym naturalnie w organizmie każdego człowieka. Pełni funkcję mediatora procesów zapalnych i neuroprzekaźnika, jednak w nadmiarze prowadzi do wystąpienia różnorodnych dolegliwości, tak typowych dla reakcji alergicznych. W ponad 90% przypadków pokrzywka z zimna rozpoznawana jest jako schorzenie idiopatyczne, a więc nie sposób ustalić jej konkretnych przyczyn.
Uczulenie na zimno – objawy
Objawy uczulenia na zimno mogą mieć charakter miejscowy lub uogólniony. Klasycznie u takich pacjentów pojawia się pokrzywka z zimna. To zmiany skórne przyjmujące postać wypukłych, bladych bąbli otoczonych zaczerwienioną obwódką. Jest manifestacją obrzęku skóry właściwej pojawiającego się w konsekwencji rozszerzenia naczyń i zwiększenia ich przepuszczalności. Pokrzywce z zimna mogą towarzyszyć:
- obrzęk naczynioruchowy;
- duszność;
- dolegliwości ze strony układu pokarmowego, zwłaszcza bóle brzucha i biegunka;
- spadek ciśnienia tętniczego krwi i wstrząs (w skrajnych przypadkach, u wyjątkowo nadwrażliwych osób).
Obraz kliniczny może różnić się u poszczególnych osób, co zawsze jest kwestią indywidualną. Układ odpornościowy i skóra mogą bowiem reagować na różne sposoby i z różną intensywnością.
Diagnostyka uczulenia na zimno
Prawidłowe rozpoznanie uczulenia na zimno często jest trudne i czasochłonne. Wcześniej przeważnie wyklucza się innego rodzaju alergie, zwłaszcza alergie kontaktowe oraz na sierść zwierząt. Postępowanie diagnostyczne przy pokrzywce indukowanej zimnem opiera się głównie na testach prowokacyjnych. Przeważnie wykonuje się 15-minutowy kontaktowy test prowokacji zimnem, który stymuluje wystąpienie bąbli pokrzywkowych. U blisko 20% chorych objawy pojawiają się wyłącznie po dłuższym narażeniu na zimno lub ekspozycji większej powierzchni ciała, co należy uwzględnić w procesie diagnostycznym.
Uczulenie na zimno – leczenie
Nie ma sposobów pozwalających na trwałe wyleczenie uczulenia na zimno. Postępowanie opiera się głównie na unikaniu czynnika sprawczego. Rekomenduje się więc:
- noszenie ciepłej odzieży zimą i jesienią – najlepiej, aby była wykonana z naturalnych materiałów, które zatrzymują ciepło znacznie lepiej niż syntetyki;
- unikanie spożywania zimnych napojów i pokarmów (np. mrożonych herbat, lodów) w przypadku osób z silną nadwrażliwością na zimno;
- mycie dłoni, twarzy i ciała w ciepłej wodzie;
- unikanie morsowania lub przebywania na zimnie bez konkretnego powodu;
- utrzymywanie stałej, odpowiedniej temperatury powietrza w pomieszczeniach, w których przebywamy.
Można też zastosować terapię lekami przeciwhistaminowymi, które dają zadowalające rezultaty nawet u 85% osób. U pacjentów nieodpowiadających na leczenie lekami przeciwhistaminowymi drugą linię terapii mogą stanowić leki antyleukotrienowe, glikokortykosteroidy systemowe, przeciwciała monoklonalne anty-IgE lub cyklosporyna. Jeśli to jednak możliwe, dąży się do uniknięcia farmakoterapii. Cały proces terapii planowany jest wspólnie z lekarzem prowadzącym, nie należy samodzielnie go modyfikować.
Polecane produkty:
|
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
|
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zawadzka-Krajewska A., Chądzyńska J., Pokrzywka z zimna, Alergia, 1/2009.
- Palczyński C., Łacwik P., Pokrzywka z zimna, Alergia, 2020, 4; 41-42.
