Kwasy tłuszczowe Omega 3 to wielonienasycone kwasy tłuszczowe (PUFA), w skład których zalicza się: ALA (kwas alfa-linolenowy), EPA (kwas eikozapentaenowy) oraz DHA (kwas dokozaheksaenowy). Są niezmiernie ważne, a wręcz niezbędne, do zachowania prawidłowego zdrowia, urody i samopoczucia.
Kwasy tłuszczowe Omega 3 – charakterystyka
Pod względem budowy chemicznej kwasy tłuszczowe Omega 3 mają ostatnie wiązanie podwójne w łańcuchu węglowym, które znajduje się przy trzecim od końca atomie węgla. Właśnie stąd wynika ich nazwa. Poszczególne organiczne związki chemiczne z tej rodziny mają następujące wzory sumaryczne i masy molowe:
- ALA – C18H30O2, 278,43 g/mol;
- EPA – C20H30O2, 302,45 g/mol;
- DHA – C22H32O2, 328,49 g/mol.
Wszystkie one są niezwykle ważne w diecie człowieka, tak naprawdę już od etapu życia płodowego, aż do późnej starości. Jeśli ich podaż wraz z żywnością nie jest wystarczająca, należy rozważyć dodatkową suplementację.
Kwasy tłuszczowe Omega 3 – właściwości zdrowotne
Kwasy tłuszczowe Omega 3 mają wielokierunkowe działanie, które już dawno zostało potwierdzone klinicznie. Udowodniono, że ich odpowiedni poziom w organizmie człowieka:
- reguluje stężenie cytokin prozapalnych, których wysoki poziom sprzyja tworzeniu się stanów zapalnych w organizmie i jest istotnym czynnikiem ryzyka chorób cywilizacyjnych;
- reguluje ciśnienie tętnicze krwi;
- poprawia samopoczucie, pamięć i koncentrację;
- wspiera utrzymanie prawidłowego przewodnictwa nerwowego;
- utrzymuje prawidłowy poziom cholesterolu, a jednocześnie może obniżać stężenie szkodliwego cholesterolu LDL, co korzystnie przekłada się na kondycję naczyń krwionośnych i ogólne krążenie krwi;
- utrzymuje elastyczność i jędrność skóry, poprawia kondycję włosów i paznokci;
- wspiera libido oraz wysoką płodność u obu płci;
- poprawia wzrok, także o zmierzchu;
- podnosi odporność.
Kwasy tłuszczowe Omega 3 są istotnym substratem wykorzystywanym do produkcji wielu ważnych związków w organizmie, takich jak:
- leukotrieny;
- prostaglandyny;
- hormony;
- tromboksany.
Dla zdrowia układu sercowo-naczyniowego szczególne znaczenie ma kwas EPA, który m.in.:
- rozluźnia mięśnie gładkie naczyń krwionośnych;
- działa wazodilatacyjnie i antyagregacyjnie;
- zmniejsza stany zapalne, przeciwdziałając np. miażdżycy.
Z kolei kwas DHA występuje w błonach komórkowych całego organizmu. Stanowi przy tym główny element budulcowy błon komórkowych neuronów (komórek układu nerwowego). To właśnie on sprzyja właściwemu rozwojowi płodu, dlatego rekomenduje się suplementację DHA przez cały okres trwania ciąży, a w szczególności w I trymestrze, gdy miejsce ma najintensywniejszy rozwój układu nerwowego.
Kwasy tłuszczowe Omega 3 – źródła
Kwasy tłuszczowe Omega 3, choć występują w wielu produktach spożywczych, do których mamy łatwy dostęp, wciąż są spożywane w zbyt małych ilościach. Sporym problemem w diecie Polaków jest nieodpowiedni stosunek Omega 3 do Omega 6. O ile spożycie Omega 3 powinno być nawet kilkanaście razy wyższe od spożycia Omega 3, proporcje te częstą są zupełnie odwrotne, co negatywnie wpływa na zdrowie i przyczynia się do stanów zapalnych. Warto więc zadbać o to, aby dieta obfitowała zwłaszcza w Omega 3, których najlepszymi źródłami pokarmowymi są:
- algi morskie i owoce morza – Spirulina, Nori, krewetki, ostrygi;
- tłuste ryby morskie, np. łosoś;
- algi słodkowodne, np. Chlorella;
- oleje roślinne tłoczone na zimno i niepoddawane procesom rafinacji, np. olej lniany, olej z nasion chia, olej rzepakowy;
- orzechy, np. makadamia;
- migdały;
- zielone warzywa liściaste, np. szpinak, rukola, botwinka, jarmuż;
- owoce kiwi;
- ziarna i pestki, np. pestki dyni, nasiona słonecznika, nasiona chia.
Warto też zadbać o dodatkową suplementację Omega 3. Zazwyczaj kwasy te są dostępne w formie kapsułek, które można przyjmować wspólnie z posiłkiem oraz suplementując witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, np. witaminę D.
Polecane produkty:
Omega 3 - czysty olej z Pachnotki zwyczajnej
Olej omega 3 to 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Uzupełnia codzienną dietę m.in. w mikroelementy, witaminę E, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Materac E., Marczyński Z., Bodek K., Rola kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 w organizmie człowieka, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 2/2013.
- Dutkowska A., Rachoń D., Rola kwasów tłuszczowych n-3 oraz n-6 w prewencji chorób układu sercowo-naczyniowego, Choroby Serca i Naczyń, 3/2015.
- Marciniak-Łukasik K., Rola i znaczenie kwasów tłuszczowych omega-3, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 6/2011.