Ciąża fizjologiczna to inaczej ciąża, która przebiega w sposób prawidłowy i nie wiąże się z żadnym ryzykiem zagrożenia. Oznacza to, że w jej trakcie nie pojawiają się sytuacje patologiczne, które zmuszałyby do szczególnej ochrony czy wdrożenia leczenia. Opieka lekarska nad taką kobietą jest ustandaryzowana, czyli zgodna z zasadami opieki okołoporodowej ustalonymi przez Ministerstwo Zdrowia.
Wizyty lekarskie w przebiegu ciąży fizjologicznej
Pierwsza wizyta lekarska w ciąży powinna odbyć się jeszcze przed ukończeniem 10. tygodnia. Jest ona bardzo szczegółowa, zbiera się na niej m.in. informacje dotyczące ciśnienia tętniczego, ogólnego stanu zdrowia, masy ciała. Badanie ginekologiczne ocenia z kolei wielkość macicy i stan jej szyjki. Podczas USG można określić dokładną lokalizację zarodka i tym samym wykluczyć ciążę pozamaciczną. Podczas pierwszego badania ustala się także ilość zarodków, jeśli jest podejrzenie ciąży mnogiej. W I trymestrze ciąży fizjologicznej (patologicznej również) zaleca się wykonanie dodatkowych badań:
- morfologii, grupy krwi;
- glukozy;
- TSH;
- OWA;
- HCV;
- HIV;
- Hbs;
- Toxoplazmozy, Cytomegalii, różyczki;
- cytologii szyjki macicy.
Jeśli badania wyjdą dobrze, a lekarz potwierdzi fizjologiczny przebieg ciąży, kolejne wizyty odbywać się będą co 3-4 tygodnie. Między 11. a 13+6 tygodniem ciąży zalecana jest diagnostyka genetyczna nieinwazyjna polegająca na wykonaniu badania USG z oceną markerów genetycznych.
W II trymestrze ciąży wykonuje się ponownie badania szyjki macicy, pomiar ciśnienia tętniczego oraz ocenę masy ciała. Dodatkowo wykonuje się USG celem potwierdzenia akcji serca płodu, ilości płynu owodniowego czy dokonania biometrii płodu (jeśli przypadek tego wymaga). Lekarz wspólnie z pacjentką ustalają kolejne terminy badań, w tym morfologii, ogólnego badania moczu, glukozy czy przeciwciał anty-Rh u kobiet Rh(-). Między 18. a 22. tygodniem ciąży wykonuje się USG uwzględniające ocenę markerów genetycznych i budowę anatomiczną płodu. W III trymestrze badania kontrolne wykonuje się co 2-3 tygodnie. Mają one na celu ocenę dobrostanu płodu oraz oszacowanie terminu porodu.
Ciąża zagrożona
Przeciwieństwem do ciąży o przebiegu fizjologicznym jest ciąża zagrożona. Inaczej taka, która z różnych powodów jest obarczona ryzykiem poronienia, przedwczesnego porodu lub urodzenia chorego dziecka. Jak wiadomo, ciąża fizjologiczna trwa około 40. tygodni. Na każdym etapie jej trwania mogą pojawić się czynniki, które doprowadzą do obumarcia zarodka czy płodu. Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) przez 22. tygodniem ciąży mówimy o poronieniu, natomiast między 22. a 37. tygodniem ciąży o porodzie przedwczesnym. Ciążę zagrożoną można stwierdzić między innymi w przypadku:
- niedoboru progesteronu;
- nieprawidłowej budowy szyjki macicy;
- poważnych przewlekłych chorób ogólnoustrojowych, np. AIDS;
- przodującego łożyska;
- stwierdzenia jakichkolwiek wad płodu podczas badań kontrolnych.
Ciekawostką jest, że do ciąż zagrożonych zalicza się również mnogie (bliźniacze).
Przebieg ciąży fizjologicznej
Przebieg ciąży fizjologicznej można przedstawić krok po kroku, biorąc pod uwagę poszczególne jej tygodnie:
- 1 tydzień – macica przygotowuje się na przyjęcie zarodka;
- 2 tydzień – uwolniona zostaje komórka jajowa;
- 3 tydzień – dochodzi do zapłodnienia i przemieszczenia się zarodka do jamy macicy, gdzie ulega zagnieżdżeniu w jej ścianach;
- 4 tydzień – pojawiają się pierwsze oznaki ciąży, np. mdłości czy tkliwość piersi;
- 5 tydzień – spodziewana miesiączka nie pojawia się, u płodu zaczyna rozwijać się serduszko;
- 6 tydzień – serce płodu zaczyna bić, to ostateczna pora na rozpoczęcie suplementacji kwasu foliowego;
- 7 tydzień – zarodek ma około 1 cm wielkości, pojawiają się kolejne objawy ciąży, np. zachcianki kulinarne;
- 8 tydzień – wzrasta zmęczenie i senność, zarodek zaczyna przypominać ludzkie ciało;
- 9 tydzień – formują się dłonie i stopy;
- 10 tydzień – wzrasta zapotrzebowanie energetyczne matki;
- 11 tydzień – u płodu rozwija się słuch, na tym etapie warto zacząć słuchać uspokajające, relaksacyjne piosenki;
- 12 tydzień – mdłości ustępują, zaczyna kształtować się buzia dziecka;
- 13 tydzień – brzuch zaczyna się zaokrąglać, a u dziecka rozwija się odruch ssania i oddychania;
- 14 tydzień – można już określić płeć dziecka, wraca energia i siła;
- 15 tydzień – u płodu rozwijają się paznokcie;
- 16 tydzień – kształtują się zdolności ruchowe dziecka;
- 17 tydzień – zaczynają pracować nerki;
- 18 tydzień – dziecko wykształca mimikę twarzy;
- 19 tydzień – u ciężarnej zauważamy zmianę pigmentacji, czyli zaciemnienie wokół sutków czy w przebiegu kresy białej;
- 20 tydzień – zaczynamy czuć ruchy płodu;
- 21 tydzień – następuje intensywny rozwój mózgu;
- 22 tydzień – dojrzewają płuca;
- 23 tydzień – skóra zaczyna się pogrubiać;
- 24 tydzień – dziecko jest na tyle wykształcone, że przy pomocy lekarskiej ma szansę przeżyć poza łonem matki;
- 25 tydzień – dziecko powinno ważyć już ponad 700g;
- 26-28 tydzień – najintensywniejszy moment rozwoju układu oddechowego, dziecko zaczyna otwierać oczy;
- 29-30 tydzień – u dziecka wykształca się rytm snu i czuwania (zwykle odwrotny niż u matki);
- 31 tydzień – dziecko zaczyna mrugać powiekami;
- 32 tydzień – intensywny wzrost dziecka i szybkie przybranie na wadze;
- 33 tydzień – wzrasta ilość tkanki tłuszczowej u dziecka;
- 34 tydzień – dziecko uczy się chwytać i zginać nóżki;
- 35 tydzień – dziecko zaczyna ssać kciuk, a jego ruchy są bardziej precyzyjne;
- 36 tydzień – zaczyna maleć ilość płynu owodniowego;
- 37-40 tydzień – ciało kobiety przygotowuje się do porodu siłami natury, w układzie pokarmowym dziecka gromadzi się smółka.
W efekcie zdecydowana większość ciąż fizjologicznych kończy się porodem naturalnym. Chyba, że w trakcie porodu dojdzie do komplikacji wymagających interwencji.
Polecane produkty:
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Torbe D., Torbe A., Ćwiek D., Aktywność fizyczna kobiet w ciąży o fizjologicznym przebiegu, Nowa Medycyna, 4/2013.
- Bączyk G., Cebulska V., Koźlak V., Michalak M., Bajek A., Marcinkowski J., Poziom lęku przedporodowego u kobiet w ciąży, Problemy Higieny i Epidemiologii, 4/2011.
- Leja-Szpak A., Bulanda K., Jaworek J., Opinia ciężarnych na temat kompetencji położnych w aspekcie prowadzenia ciąży fizjologicznej, Pielęgniarstwo Polskie, 1/2018.