Opryszczka ospówkowata (łac. hydroa vacciniforme) to bardzo rzadko diagnozowane zaburzenie dermatologiczne związane bezpośrednio z nadwrażliwością skóry na promieniowanie słoneczne, zwłaszcza spektrum UVA. Częściej dotyczy dzieci niż osób dorosłych, zwykle chłopców. Przy zaobserwowaniu niepokojących zmian skórnych najlepiej jak najszybciej udać się do lekarza dermatologa.
Opryszczka ospówkowata – przyczyny
Opryszczka ospówkowata nie jest wywołana infekcją wirusową, co ma miejsce w przypadku klasycznej opryszczki wargowej lub opryszczki narządów płciowych. Bezpośrednią przyczyną patologii jest ekspozycja ciała na promieniowanie słoneczne przy odpowiednich uwarunkowaniach genetycznych związanych z nadmierną odpowiedzią immunologiczną ustroju. Opryszczka ospówkowata dotyczy praktycznie wyłącznie dzieci (najczęściej chłopców) i samoistnie przemija w momencie wejścia w okres dojrzewania i w dorosłe życie.
Dokładne przyczyny nadwrażliwości osobniczej na promieniowanie UVA nie są znane. Należy wiedzieć, że zmiany skórne pojawiają się najintensywniej wiosną i wczesnym latem, a nawroty występują co roku. Ma to związek ze zwiększonym promieniowaniem słonecznym w tym okresie. Choroba nie jest zaburzeniem poważnym lub zagrażającym życiu, nie ma też charakteru zakaźnego. Oznacza to tyle, że nie można się nią zarazić nawet podczas bliskiego kontaktu z osobą zmagającą się z nią.
Opryszczka ospówkowata – objawy
Zmiany skórne przybierają postać swędzących rumieni i pęcherzyków, nierzadko krwotocznych, wypełnionych płynem. Tworzą się w miejscach odsłoniętych od kilku minut do 24 godzin po naświetlaniu światłem słonecznym UVA. Ustępują z pozostawieniem drobnych ospopodobnych, niewielkich blizn, stąd nazwa schorzenia. Ich pojawienie się poprzedza charakterystyczne, nieprzyjemne uczucie na powierzchni skóry, które trudno jest zdefiniować.
Na samym początku płyn znajdujący się w pęcherzach jest płynny, wodnisty. Wraz z upływem czasu tężeje, twardnieje i przekształca się w strupek. Niedługo później odpada z pozostawieniem wspomnianych blizn. Są one czerwone, podobnie jak przy ospie wietrznej, po czym przekształcają się w klasyczne zmiany bliznowate.
Diagnostyka opryszczki ospówkowej
Opryszczkę ospówkowatą można diagnozować zarówno w gabinecie lekarza dermatologa, jak i alergologa. Całe postępowanie diagnostyczne opiera się na badaniach krwi i analizie zmian skórnych, jednak przy wątpliwościach lekarz może zdecydować o wykonaniu testu prowokacyjnego. W jego przebiegu naświetla odpowiednio wyizolowany kawałek skóry na ciele pacjenta światłem UVA. Test jest pozytywny, gdy w tym miejscu pojawią się patologiczne zmiany skórne.
Opryszczka ospówkowata – leczenie
Leczenie podstawowe obejmuje unikanie przebywania na silnym słońcu, zwłaszcza wiosną i latem, a jeśli konieczne staje się wyjście na zewnątrz w porach najintensywniejszego świecenia słońca, zastosowanie odpowiedniej odzieży chroniącej ciało. Nie istnieje lekarstwo, które mogłoby zadziałać przyczynowo i wpłynąć na reakcję układu immunologicznego. Większość młodych pacjentów uodparnia się w późniejszym wieku na działanie słońca, w efekcie czego problem samoistnie znika. Jedynie w skrajnych przypadkach może pozostać utrwalony, co wymaga dalszej ochrony skóry i działań prewencyjnych.
Jak na przebieg i progresję choroby wpływa natomiast aplikowanie na skórę kremów z filtrem UV? Różnego rodzaju preparaty do stosowania miejscowego wykorzystujące współczynnik SPF cieszą się w dzisiejszych czasach ogromną popularnością. Używa się ich do ochrony skóry przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym, a ich działanie zostało niejednokrotnie potwierdzone. To skuteczna profilaktyka czerniaka (nowotworu złośliwego skóry) i sposób na opóźnianie procesów starzenia się skóry. Należy jednak wiedzieć, że SPF oznacza stopień ochrony wyłącznie przed promieniami UVB, odpowiedzialnymi za powstawanie rumienia i poparzeń. Nie ma przy tym jednolitego systemu pomiaru i oznaczania ochrony przed promieniami UVA.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy tabletki
Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej... |
|
Kolagen naturalny - skóra i stawy
Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Lehmann P., Fotodermatozy, Wydawnictwo Czelej, 11/2022.
- Lesiak A., Narbutt J., Kompleksowe leczenie opryszczki wargowej, Forum Dermatologicum 2017, Tom 3, nr 4, 147-151.
- Serafin M., Rosińska-Borkowska D., Wpływ promieniowania słonecznego na skórę dzieci i sposoby ochrony przed jego szkodliwym działaniem, Nowa Pediatria 1/2002, s. 26-30.
