Tomograf komputerowy to urządzenie wykorzystywane do badania nazywanego tomografią komputerową. Podobnie jak rentgenodiagnostyka (RTG) konwencjonalna wykorzystuje zjawisko osłabienia promieniowania X przenikającego przez ciało człowieka. Znajduje liczne zastosowania w każdej dziedzinie medycyny.
Budowa tomografu komputerowego
Komponenty systemu tomografu komputerowego można podzielić na 4 kategorie:
- system obrazowania (skaner) składający się z gantry oraz stołu pacjenta;
- system komputerowy, w którym uzyskane dane są cyfrowo przetwarzane i analizowane;
- system prezentacji obrazu umieszczony w pomieszczeniu kontrolnym wspólnie z konsolą operatorską służącą do planowania i przeprowadzania badania;
- zdalne stacje opisowe używane do oglądania oraz rekonstrukcji obrazów.
Stół, na którym podczas badania znajduje się pacjent, umożliwia płynną zmianę wysokości, jak również może być odłączony od aparatu. Umożliwia tym samym bezpieczny transport chorego z łóżka na stół. Gantra to inaczej kwadratowa obudowa z otworem w środku. Dostęp personelu do pacjenta jest możliwy z obu stron otworu gantry, zaś średnica otworu jest nazywana aperturą i w większości aparatów wynosi 70 cm. Gantra zawiera kluczowe elementy, takie jak m.in. generator wysokiego napięcia, lampa RTG na obracającej się ramie, pierścień detektorów, pierścienie ślizgowe oraz kolimatory. Generator wysokiego napięcia oraz lampa rentgenowska łączą się za pomocą krótkiego kabla, zaś detektory lokalizują się na nieruchomym pierścieniu wokół otworu gantry. Zostały zaprojektowane w taki sposób, aby mierzyć osłabienie wiązki promieniowania przechodzącej przez ciało pacjenta i zamieniać to na pożądany sygnał elektryczny.
Najczęściej wykorzystywanymi w pracowniach aparatami tomografii komputerowej są modele wielorzędowe, np. 16- oraz 64-rzędowe. Działanie tomografu komputerowego kontroluje system komputerowy. Zarówno komputer, jak i system obróbki obrazu, współdziałają ze sobą, zapewniając szybkie przetwarzanie danych oraz ich archiwizowanie.
Jak działa tomograf komputerowy?
Pacjent leży nieruchomo na plecach na stole. Stół ten wprowadza się do okrągłego otworu stanowiącego zamknięta przestrzeń. Znajduje się tu lampa rentgenowska wirująca w płaszczyźnie prostopadłej do długiej osi pacjenta oraz układ detektorów rejestrujących osłabienie promieniowania X po przejściu przez ciało pacjenta. Wybrana warstwa ciała podczas obrotu lampy eksponowana jest więc z każdej strony pod różnymi kątami. W tym samym momencie detektory rejestrują ogromną ilość wartości pomiarowych, odpowiadających liniowym współczynnikom pochłaniania. To konieczne do przeprowadzenia dalszego etapu – rekonstrukcji obrazu. Obraz zostaje zapisany w pamięci komputera oraz ukazuje się na monitorze konsoli operacyjnej.
Czy tomograf komputerowy jest bezpieczny?
Samo badanie tomografem komputerowym uznaje się za bezpieczne i jeśli jest wykonywane sporadycznie nie wiąże się ono z ryzykiem jakichkolwiek powikłań. Jeśli jednak badanie wymaga podania środka kontrastującego, należy liczyć się z możliwością wystąpienia dolegliwości takich jak:
Należy także zaznaczyć, że promieniowanie rentgenowskie wykorzystywane przez tomograf komputerowy wykazuje istotne interakcje z tkankami żywymi. Praktycznie nie ma ustalonej bezpiecznej dawki promieniowania i każda może prowadzić do pewnej liczby mutacji w komórkach. W praktyce jednak tomograf wykorzystuje tak małe dawki, że nie stanowią one zagrożenia dla zdrowia. Ze względów bezpieczeństwa przeciwwskazaniem do badania jest jednak ciąża. Więcej przeciwwskazań pojawia się przy konieczności zastosowania środka cieniującego.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Surman M., Tomograf komputerowy, cz. 1. Jak wybrać odpowiednią konfigurację CT do potrzeb placówki medycznej, Inżynier i Fizyk Medyczny, 2/2014.
- Webb W., Brant W., Major N., Tomografia komputerowa, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2017.
