Trądzik samouszkadzający (inaczej: trądzik neuropatyczny, trądzik z wydrapania, trądzik z zadrapania, łac. Acne excoriée) przeważnie dotyczy kobiet, choć może rozwinąć się bez względu na płeć czy wiek. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się zawsze lekarz dermatolog. Ze względu na intensywny obraz kliniczny nie powinno się bagatelizować tego problemu lub leczyć go na własną rękę, bez konsultacji ze specjalistą.
Trądzik samouszkadzający – czynniki ryzyka
Trądzik samouszkadzający spotkać można w szczególności u kobiet młodych (dziewcząt), choć może też dotyczyć osób dorosłych. Jednak także wtedy częściej występuje u kobiet. Bezpośrednią jego przyczyną jest mechaniczne drapanie oraz wyciskanie niewielkich wykwitów pojawiających się na skórze w przebiegu trądziku zwyczajnego. Prowadzi to do pojawiania się zmian zapalnych i pozostałych dolegliwości. Wśród czynników ryzyka wymienia się w szczególności aspekty emocjonalne, w tym wysoką wrażliwość czy skłonność do przeżywania stresu. W grupie podwyższonego ryzyka znajdują się osoby z zaburzeniami osobowości, które niejednokrotnie wymagają leczenia psychiatrycznego.
Warto zaznaczyć, że wśród czynników ryzyka dla samouszkodzeń wymienia się również osobowość borderline, zaburzenia lękowe, zaburzenia depresyjne, zaburzenia odżywiania, a także doświadczenia o charakterze traumatycznym. Rozwód rodziców, utrata lub brak więzi z bliskimi, problem alkoholowy w rodzinie, przemoc fizyczna i seksualna mogą być wyraźną i poważną przyczyną działań autoagresywnych.
Trądzik samouszkadzający – objawy
W obrazie klinicznym tego typu trądziku dominują:
- przeczosy – powierzchowne uszkodzenia skóry, tworzące się w konsekwencji pocierania lub mechanicznego uszkadzania poszczególnych warstw skóry. Swoim wyglądem przypominać mogą zadrapania lub płytkie ranki. Spotyka się je nie tylko w trądziku, ale i innych chorobach dermatologicznych, np. atopowym zapaleniu skóry;
- nadżerki – powierzchniowe ubytki naskórka nie przekraczające poziomu warstwy podstawnej;
- blizny – zmiany zbudowane z tkanki łącznej włóknistej tworzące się w miejscu urazu lub jako następstwo wygojonych zmian chorobowych.
W przebiegu trądziku samoouszkadzającego obserwuje się więc niegojące się zmiany skórne, przeważnie nieprzystające do stanu skóry pacjenta i jego opisu choroby. Obraz kliniczny może być jednak niezwykle różnorodny. Opisane wyżej zmiany pojawiają się w łatwo dostępnych lokalizacjach, które można bez problemu rozdrapywać. Są nimi np. twarz, dekolt, nadgarstki, przednia część ud, okolica lewego ramienia u osoby praworęcznej. Nie zawsze jest to więc obszar twarzy.
Jak rozpoznać trądzik samouszkadzający?
Trądzik samouszkadzający rozpoznaje się na podstawie objawów klinicznych, ale przede wszystkim po analizie zachowań i specyfiki pacjenta. Spore znaczenie ma wywiad przeprowadzony z pacjentem, w ramach którego zainteresowanie lekarza powinny wzbudzić zwłaszcza informacje dotyczące chorób przewlekłych, przyjmowanych leków, poziomu stresu w życiu codziennym, traumatycznych wydarzeń. Diagnostyka powinna być prowadzona przez lekarza dermatologa, jednak jeśli podejrzewa on trądzik samouszkadzający, powinien zaproponować pacjentowi dodatkową konsultację z psychiatrą lub psychoterapeutą, aby leczenie było maksymalnie kompleksowe.
Trądzik samouszkadzający – leczenie
Leczenie trądziku samouszkadzającego powinno być przede wszystkim przyczynowe, właśnie dlatego tak podkreśla się znaczenie psychiatry lub psychoterapeuty w zespole interdyscyplinarnym. Pacjent powinien w pierwszej kolejności poradzić sobie z własnymi lękami, traumami, stresem i innymi problemami osobistymi, co sprawi, że nie będzie tak uporczywie rozdrapywał zmian skórnych. Równocześnie prowadzi się leczenie dermatologiczne, a więc indywidualnie dobrane leki i maści do stosowania miejscowego, emolienty, kosmetyki pielęgnacyjne.
Dodatkowo rekomenduje się suplementy diety poprawiające kondycję skóry i wzmacniające odporność. Są to między innymi: Spirulina, Chlorella, kwas hialuronowy, kolagen czy kwasy tłuszczowe Omega 3. Pacjenci powinni być sporo wody. W diecie nie może zabraknąć naturalnych probiotyków (np. zakwas, fermentowane napoje mleczne), jednak pomocniczo zachęca się do suplementacji probiotyków. Udowodniono, że mają one bezpośredni wpływ na kondycję skóry w przebiegu leczenia wszelkich form trądziku.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Nowicka D., Janiczek-Chudy E., Samouszkodzenia skóry. Rola kosmetologa w diagnostyce i terapii, Kosmetologia Estetyczna, 2/2019.
- Biegaj M., Trądzik pospolity i jego leczenie, Kosmetologia Estetyczna, 2/2017.
- Statucka P., Etiopatogeneza, klinika i leczenie trądziku pospolitego, Poznań 2007.
