Opuchlizna (inaczej: obrzęk) tworzy się w konsekwencji zatrzymania się zbyt dużej ilości płynu w tkankach organizmu, co powoduje zwiększenie ich objętości. Zazwyczaj jest miękka, dlatego nie sposób pomylić jej z guzem. Opuchlizna może być czasowa lub utrwalona, a jej przyczyny mogą być zarówno fizjologiczne, jak i patologiczne.
Przyczyny opuchlizny
Do tworzenia się opuchlizny w różnych częściach ciała przyczyniają się przede wszystkim:
- choroby nowotworowe;
- problemy hormonalne, w tym niedoczynność tarczycy, nadczynność tarczycy czy endometrioza;
- niewydolność nerek;
- choroby wątroby;
- przyjmowanie niektórych leków;
- choroby autoimmunologiczne w okresie zaostrzenia;
- zatrzymanie wody w organizmie;
- stany zapalne i choroby stawów.
Opuchlizna najczęściej jednak bywa efektem doznanych kontuzji i urazów, takich jak złamania kości, skręcenia i zwichnięcia stawów, stłuczenia. Wówczas ma charakter fizjologiczny – jest reakcją organizmu na uraz tkanek i stanowi etap niezbędny dla właściwej regeneracji ich. Opuchlizna może ponadto pojawiać się w następstwie siedzącego trybu życia, nadwagi, otyłości i nieodpowiedniej diety, szczególnie bogatej w sól, która prowadzi do zatrzymania wody w organizmie. To również naturalne zjawisko obserwowane u kobiet w ciąży, zwłaszcza w III trymestrze. Wówczas dotyczy głównie kończyn dolnych (kostek i stóp). Obrzęki tworzą się przeważnie w dystalnych częściach ciała, ponieważ krążenie w nich jest znacznie gorsze i spowolnione.
Opuchlizna – jak wygląda?
Opuchlizna może występować w kilku postaciach, w zależności od jej rodzaju. Wyróżnia się:
- opuchliznę limfatyczną – wskutek mechanicznej, zastoinowej niewydolności układu chłonnego. Dotyczy zwłaszcza kończyn górnych lub dolnych, które zwiększają swój obwód wskutek nagromadzenia się limfy. Początkowo obrzęk jest miękki i ustępuje samodzielnie, wraz z upływem czasu staje się twardy;
- opuchliznę tłuszczową – chroniczne schorzenie podskórnej tkanki tłuszczowej, która gromadzi się w różnych częściach ciała (zwykle w kończynach dolnych i częściej dotyczy kobiet), tworząc ich zgrubienia. Towarzyszy temu tendencja do siniaczenia się oraz uczucie obcych kończyn;
- opuchliznę wodną – wskutek nagromadzenia się wody w ciele. Skutkuje to delikatnym napuchnięciem całego ciała, człowiek czuje się ciężki. Może towarzyszyć temu zmęczenie i senność.
Opuchliźnie mogą towarzyszyć inne objawy, w zależności od jej czynnika sprawczego. Przykładowo po urazach narządu ruchu może pojawić się znaczna bolesność stawu i zniekształcenie jego zarysu (przy zwichnięciach) lub krwiaki i siniaki (po stłuczeniach).
Opuchlizna – leczenie
Przy opuchliźnie zawsze należy wdrożyć leczenie przyczynowe. Jeśli więc opuchlizna jest konsekwencją chorób przewlekłych, dąży się do ich ustabilizowania. Z kolei, jeśli jest wynikiem siedzącego trybu życia i nieodpowiedniej diety, należy zacząć systematycznie się ruszać oraz wykluczyć z diety sól i alkohol. Bardzo dobrze sprawdzają się zachowawcze metody leczenia opuchlizny, zwłaszcza opuchlizny limfatycznej, wśród których prym wiodą zimne okłady, które:
- mobilizują organizm do większej produkcji przeciwciał i komórek walczących z patogenami czy uszkodzeniami tkankowymi;
- zmniejszają dolegliwości bólowe związane z obecnością opuchlizny;
- przyspieszają regenerację tkanek, skutecznie zwiększając naturalną odnowę organizmu.
Takie okłady przykłada się do opuchlizny na około 10-15 minut, jednak nigdy bezpośrednio do skóry. Najlepiej pomiędzy skórą a okładem zastosować cienki materiał. Pozostałe sposoby zmniejszające opuchliznę to:
- unoszenie opuchniętej części ciała powyżej poziomu serca, aby limfa mogła spływać w stronę okolicznych węzłów chłonnych;
- kompresja, czyli kontrolowany ucisk obrzękniętej części ciała;
- aktywność fizyczna w stawie najbliżej znajdującym się opuchlizny;
- stosowanie różnego rodzaju maści przeciwzapalnych i przeciwobrzękowych;
- okłady ziołowe, np. z kasztanowca, pokrzywy, skrzypu czy rumianku;
- okłady z kapusty.
Opuchlizny niezwiązane z urazem zawsze powinien obejrzeć lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. Nie powinny się bowiem tworzyć samoistnie bez konkretnego czynnika sprawczego. To ważne, ponieważ ich leczenie na wczesnych etapach zwiększa szansę na całkowite pozbycie się problemu bez ryzyka powikłań.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Niederholz-Emmerich J., Obrzęk lipidowy (tłuszczowy), Wydawnictwo JOBST, Koln, 2009.
- Grądalski T., Obrzęk związany z zaawansowanymi schorzeniami – przyczyny, rozpoznanie i postępowanie lecznicze w opiece paliatywnej i hospicyjnej, Medycyna Paliatywna, 11/2019.
- Ochałek K., Grądalski T., Postępowanie w profilaktyce i leczeniu zachowawczym obrzęku chłonnego – przegląd piśmiennictwa, Medycyna Paliatywna w Praktyce, 1/2017.
