Łuszczyca paznokci (łac. psoriasis unguium) dotyczy niemal 50% pacjentów ze zdiagnozowaną łuszczycą zwyczajną oraz nawet do 80% pacjentów z łuszczycą stawów. Zmiany mogą mieć różnorodny charakter i przeważnie są dość trudne w leczeniu. Ich obecność wymaga konsultacji z dermatologiem oraz reumatologiem.
Łuszczyca paznokci – przyczyny
Łuszczyca zwyczajna (plackowata) jest chorobą zapalną o podłożu autoimmunologicznym, występującą u 90% wszystkich pacjentów z łuszczycą. Wśród nich 50% prezentuje obecność zmian na paznokciach podczas badania, zaś nawet do 90% miało je w dowolnym momencie swojego życia. Przyczyną łuszczycy paznokci jest zatem łuszczyca – jedna z najczęściej rozpoznawanych chorób w praktyce dermatologicznej. Jest to niezakaźna choroba, grudkowo-złuszczająca, która dotyczy 1-5% populacji europejskiej, w równym stopniu kobiet i mężczyzn.
Przyczyna łuszczycy pozostaje nieznana. Na ujawnienie choroby wpływają zarówno czynniki genetyczne, immunologiczne, jak i liczne czynniki środowiskowe. Wyróżnia się przy tym 2 podstawowe typy łuszczycy:
- I – dziedziczny, z początkiem choroby przed 40. rokiem życia, często w dzieciństwie lub w wieku młodzieńczym. Wyraźnie wiąże się z niektórymi antygenami zgodności tkankowej (HLA Cw6 i DR7);
- II – tzw. łuszczyca dorosłych, z pierwszymi objawami po 40. roku życia. Pojawia się u chorych z ujemnym wywiadem rodzinnym i słabym związkiem z HLA.
Pacjenci z łuszczycą muszą być prowadzeni przez lekarza reumatologa, ale i dermatologa, który wspiera leczenie zmian skórnych.
Łuszczyca paznokci – objawy
Łuszczyca paznokci może przybierać różne formy, spośród których podstawowymi są:
- punktowe zagłębienia na płytce paznokciowej – widoczne jako wklęśnięcia białawe na obwodzie;
- łososiowe plamy przybierające zabarwienie od czerwonego do pomarańczowego;
- onycholiza – obszary białe z widocznymi podłużnymi prążkowaniami;
- krwotoczne linijne wybroczyny;
- naczynia – poszerzone, kręte, widoczne w dystalnej części łożyska paznokcia.
Jeżeli zaburzenia pojawiają się podczas formowania się płytki paznokciowej, mogą mieć postać kruchości płytki, bruzd poprzecznych (tzw. linie Beau) oraz czerwonych kropek w obrębie obłączka. Należy pamiętać, że łuszczyca może również zajmować tkanki okołopaznokciowe, wywołując ich stan zapalny (zanokcicę). Może temu towarzyszyć ból, uniemożliwiający np. wiązanie sznurowadeł czy zapinanie guzików.
O ile stan zapalny macierzy utrzymuje się przez dłuższy czas, zmiany typu trachyonychii (szorstka, nierówna powierzchnia całej płytki paznokciowej) i naparstkowanie są bardzo nasilone. Dochodzi do kruszenia się płytki paznokciowej, zaś odbarwienia w jej obrębie obserwuje się zazwyczaj proksymalnie. Stanowią one konsekwencję zajęcia środkowej części macierzy. Dystrofia (kruszenie) płytki paznokciowej jest następstwem nasilonych wszystkich powyżej opisanych zmian zależnych od zajęcia macierzy.
Diagnostyka łuszczycy paznokci
Łuszczyca powinna być różnicowana przede wszystkim z grzybicą paznokci, która może mieć zbliżony obraz kliniczny. Należy przeprowadzić z pacjentem szczegółowy wywiad zdrowotny. Dalsza diagnostyka obejmuje m.in. badania mykologiczne, badania histopatologiczne czy kapilaroskopię.
Łuszczyca paznokci – leczenie
Nie istnieją ustalone metody leczenia zmian w obrębie paznokci, podobnie jak ma to miejsce w przypadku łuszczycy w innej lokalizacji. Podczas leczenia metodą fotochemioterapii klasycznej z wykorzystaniem doustnych psoralenów obserwuje się poprawę w obrębie paznokci, z tym że sama terapia może indukować pewne zmiany, np. fotoonycholizę. Aktualnie najskuteczniejsze wydaje się stosowanie retinoidów oraz preparatów biologicznych. Mimo że leki podawane ogólnie mogą spowodować poprawę w obrębie paznokci, nie zaleca się stosowania terapii systemowych w przypadku obecności wyłącznie zmian paznokciowych, bez objawów skórnych.
Znacznie częściej zastosowanie znajduje leczenie miejscowe. Opiera się na stosowaniu preparatów przeciwłuszczycowych w formie kremów i maści, np. cygnoliny lub kortykosteroidów. Ostatnimi czasy rozważa się wprowadzenie do terapii łuszczycy miejscowych preparatów z pochodnymi witaminy D3, a efekty są bardzo obiecujące. Każdy pacjent powinien przede wszystkim zadbać o ustabilizowanie łuszczycy, aby zaobserwować poprawę stanu paznokci.
Polecane produkty:
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... | |
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Romańska-Gocka K., Farmakoterapia łuszczycy, Farmakologia Polska, 9/2009.
- Wolska H., Łuszczyca paznokci, Przegląd Dermatologiczny, 97/2010.
- Reich K., Poglądy na leczenie chorych z łuszczycą paznokci, Dermatologia po Dyplomie, 5/2010.
- Dopytalska K., Sobolewski P., Szymańska E., Walecka I., Łuszczyca w szczególnych lokalizacjach – paznokcie, Forum Zakażeń, 9/2018.