Wzdęcia to uczucie nieprzyjemnej pełności w jamie brzusznej, zwykle po spożyciu posiłku. Zgodnie z inną definicją, odnosi się do powiększenia obwodu brzucha wskutek nagromadzenia nadmiernej ilości gazów w jelitach. Stanowi nieprzyjemną, niekomfortową dolegliwość, która może pojawić się u każdego człowieka bez względu na wiek, płeć czy styl życia. Często powtarzające się wzdęcia są wskazaniem do wizyty u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.
Wzdęcia – przyczyny
Wzdęcia najczęściej pojawiają się w przebiegu następujących problemów zdrowotnych:
- zaparcia;
- choroba Leśniowskiego-Crohna;
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego;
- alergie pokarmowe;
- nadwrażliwości pokarmowe;
- celiakia;
- dyspepsja;
- niedrożność jelit;
- gastropareza;
- zaburzenia wydzielania trzustkowego i żołądkowego;
- miażdżyca naczyń krezkowych;
- nowotwory układu pokarmowego;
- uchyłkowatość jelita grubego;
- resekcja jelit;
- przepuklina rozworu przełykowego;
- przebyte operacje w obrębie jamy brzusznej;
- poród poprzez cięcie cesarskie bez późniejszej mobilizacji blizny;
- przepukliny w obrębie jamy brzusznej.
Do czynników fizjologicznych powodujących wzdęcia zaliczamy natomiast:
- zbyt szybkie, pośpieszne spożywanie posiłków;
- niedokładne przeżuwanie kęsów pokarmowych;
- częste picie napojów gazowanych;
- dietę ciężkostrawną, bogatą w nasiona roślin strączkowych, mięso, grzyby, żywność przetworzoną i tłustą,
- słodycze, fast-foody, dania smażone.
Jak widać, wzdęcia nie zawsze wskazują na choroby. Jeśli niepokoi nas stan zdrowia, zawsze warto skonsultować się z lekarzem. Dobrym wyborem jest wizyta u lekarza rodzinnego lub od razu zapisanie się na wizytę do gastroenterologa.
Objawy wzdęć
U zdrowego człowieka całkowita objętość gazów w przewodzie pokarmowym mieści się w zakresie 150-200 ml. Gazy nie są niczym niepokojącym, w umiarkowanej ilości oddajemy je każdego dnia. Inaczej wygląda sytuacja z bolesnymi wzdęciami. Wzdęcia określane są przez pacjentów jako subiektywne uczucie pełności w brzuchu, wręcz odczuwania ucisku od wewnątrz. Towarzyszą temu:
- uczucie i odgłos przelewania się płynów w brzuchu;
- bóle brzucha;
- gazy o nieprzyjemnym zapachu;
- napadowe skurcze jelit;
- zmęczenie.
Jeśli pojawią się inne objawy, np. silny i ostry ból brzucha, domieszka krwi w stolcu, zawroty głowy czy wymioty, warto udać się do lekarza.
Diagnostyka wzdęć
Przy przewlekłych lub bardzo częstych wzdęciach wykonuje się gastroskopię i/lub kolonoskopię. Pomocne może się okazać USG jamy brzusznej, ewentualnie RTG jamy brzusznej. Warto wykonać panel alergiczny (alergeny pokarmowe), aby wykluczyć dietetyczne czynniki ryzyka wzdęć. W diagnostyce problemu kluczowe znaczenie ma szczegółowy wywiad, podczas którego ocenie zostaną poddane: styl życia, aktywność fizyczna, choroby przewlekłe, stosowane leki, dieta, suplementacja, poziom stresu.
Wzdęcia – leczenie
Jeśli wzdęcia wynikają z chorób (ostrych lub przewlekłych) konieczne jest leczenie przyczynowe, czyli ustabilizowanie i kontrolowanie tych chorób. Dokonuje się tego za pomocą farmakoterapii, np. stosowania leków zawierających w składzie omeprazol, esomeprazol, pantoprazol, a także modyfikując styl życia, zwłaszcza w kontekście codziennej diety. W niektórych przypadkach konieczna jest operacja, np. przy przepuklinach, które należy odprowadzić i wyrównać.
Domowe sposoby na wzdęcia
Wśród domowych i sprawdzonych sposobów na wzdęcia znajdują się:
- ziołolecznictwo – picie naparów z kopru włoskiego, szałwii, arcydzięgla lekarskiego, mięty pieprzowej, melisy lub piołunu. Ważne, aby napar nie był gorący, lecz letni;
- picie wywaru z nasion gorczycy białej;
- dodawanie do potraw ziół i przypraw, które pobudzają trawienie, np. tymianek, rozmaryn, kardamon, oregano, bazylia, cynamon;
- regularna aktywność fizyczna oraz krótki (10-15 minutowy) spacer na świeżym powietrzu po spożyciu ciężkostrawnego posiłku;
- probiotykoterapia;
- spożywanie odpowiednich ilości błonnika pokarmowego;
- nawodnienie organizmu (przynajmniej 1,5 l płynów dziennie);
- automasaże brzucha;
- ciepłe okłady na brzuch w momencie wzdęć.
Warto dbać, aby codzienna dieta była zbilansowana i zdrowa. Jeśli wiemy, które produkty powodują u nas wzdęcia, najlepiej ich unikać lub spożywać w umiarkowanych ilościach.
Polecane produkty:
|
Probiotyki naturalne bioalgi
Probiotyki naturalne w swoim składzie zawierają 150 milionów wyselekcjonowanych żywych szczepów bakterii. Są szczególnie zalecane w celu utrzymania prawidłowej flory bakteryjnej, a także przy problemach żołądkowych i jelitowych. Wspomagają … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Jackowska A., Łukaszyk A., Wzdęcia – mity i fakty, Przegląd Gastroenterologiczny, 3/2008.
- Słomka M., Małecka-Panas E., Wzdęcia i odbijania, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 7/2011.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
