Kolonoskopia to podstawowe badanie umożliwiające rozpoznanie nieprawidłowości i chorób jelita grubego. Wymaga od pacjenta wcześniejszego przygotowania w domu. Samo badanie nie jest bolesne, choć może powodować dyskomfort. Przeprowadza się je w znieczuleniu miejscowym, a przy wyjątkowych okolicznościach także w znieczuleniu ogólnym.
Kolonoskopia – na czym polega?
Kolonoskopia pozwala na ocenę wnętrza jelita grubego na całej jego długości. Można jej dokonać przy użyciu długiego (nawet do 2 metrów) i giętkiego endoskopu, na którego końcu umieszczono kamerkę. Przesyła ona rzeczywisty obraz z jelita na ekran monitora oraz emituje światło. Drogę dla endoskopu toruje wprowadzane pod ciśnieniem powietrze i woda. Rozprężają one ścianki jelita, a woda dodatkowo je obmywa, zwiększając widoczność.
Całe badanie trwa od 15 do 45 minut, w zależności od wielu czynników. Aby zmniejszyć dyskomfort pacjenta, kolonoskopię wykonuje się w znieczuleniu miejscowym. Polega ono na wprowadzeniu do odbytu żelu (lidokaina lub lignokaina) o działaniu znieczulającym, przy czym znajduje się on również na endoskopie. Dzięki temu można znieczulić jelito także na jego głębszych odcinkach. Po zakończeniu badania pacjent powinien udać się do toalety, gdzie odda nagromadzone w jelitach powietrze. Niemal od razu można wrócić do codziennych zajęć.
Kolonoskopia diagnostyczna i terapeutyczna
Kolonoskopię wykonuje się zarówno w celach diagnostycznych, jak i terapeutycznych. Wskazaniami diagnostycznymi do jej wykonania są między innymi:
- nieregularne lub bolesne oddawanie stolca;
- krew w kale;
- niedokrwistość z niedoboru żelaza;
- intensywne bóle brzucha o niejasnej etiologii;
- krwawienia z odbytu;
- dodatni wynik testu na krew utajoną w kale;
- nagła i znaczna utrata masy ciała bez określonej przyczyny;
- niepokojące zmiany wyglądu i konsystencji stolca.
W odniesieniu do aspektów terapeutycznych, z pomocą kolonoskopu można wykonać drobne zabiegi, w tym:
- usuwanie polipów i ciał obcych z wnętrza jelita;
- tamowanie krwawień;
- poszerzanie zwężeń przewodu pokarmowego;
- udrażnianie jelita w przypadku guzów niepoddających się zabiegom.
Pobieranie biopsji do szczegółowych badań laboratoryjnych oraz usuwanie polipów jest bezbolesne, dlatego nie wymaga dodatkowego znieczulenia. Znacznie częściej kolonoskopię wykonuje się w celach diagnostycznych.
Jak przygotować się do kolonoskopii?
Wcześniejsze przygotowanie jelita do kolonoskopii to złożony proces, obejmujący modyfikację diety i podanie leku przeczyszczającego. Odpowiednie oczyszczenie jelita ma krytyczne znaczenie dla skuteczności tego badania. Nieodpowiednie oczyszczenie skutkuje koniecznością powtórzenia go, ponieważ zalegające masy kałowe i resztki jedzenia skutecznie utrudniają widoczność i mogą zostać mylnie wzięte za guzy. Przygotowania należy rozpocząć już tydzień wcześniej, od wyeliminowania z diety produktów zawierających pestki i nasiona oraz źródeł żelaza (np. buraki). Najlepiej, aby wszystkie posiłki były lekkostrawne, nieprzyczyniające się do zaparć. Zakazane są musli, drobnopestkowe warzywa i owoce, siemię lniane, mak czy sezam oraz pieczywa je zawierające.
2-3 dni przed kolonoskopią obowiązuje dieta półpłynna, bazująca na kleikach, zupach, bulionach czy kisielach. Dopuszcza się również makaron i ziemniaki. Dzień przed badaniem można zjeść lekkie śniadanie oraz bulion bez dodatków na obiad. Wieczorem dzień wcześniej lub z rana w dniu badania (zależy od tego, o której godzinie ma być wykonana kolonoskopia) należy przyjąć środek przeczyszczający. Rozpuszcza się go w dużej ilości czystej wody mineralnej i pije partiami o określonych przez lekarza godzinach. 4 godziny przed badaniem należy pozostać na czczo. Większość leków można przyjmować bez obaw, z wyjątkiem tych wpływających na krzepliwość krwi.
Kolonoskopia – przeciwwskazania
Kolonoskopii nie wykonamy przy:
- zatorze płucnym;
- dużych tętniakach aorty;
- ostrej niewydolności serca lub ostrej niewydolności oddechowej;
- niedawno przebytym zawale serca;
- niestabilnej chorobie wieńcowej;
- ostrym rozdęciu okrężnicy;
- niedawno przebytych operacjach w obrębie miednicy mniejszej i jamy brzusznej;
- zaburzeniach krzepnięcia krwi.
Decyzję o wykonaniu badania zawsze podejmuje lekarz po dokładnym zapoznaniu się ze stanem zdrowia pacjenta. Kolonoskopia nie zostanie wykonana również w sytuacji, gdy pacjent nie wyrazi na to pisemnej zgody.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
|
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Messmann H., Atlas kolonoskopii, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2007.
- Potemski P., Rak jelita grubego – wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.
- Nasierowska-Guttmejer A., Jeziorski A., Nowotwory neuroendokrynne układu pokarmowego – kompendium dla chirurgów i patomorfologów, Wydawnictwo Via Medica, Gdańsk 2021.
