Gastroskopia

Gastroskopia to badanie endoskopowe polegające na wprowadzeniu do górnego odcinka układu pokarmowego przez jamę ustną endoskopu. Dzięki temu możliwe są oględziny światła przełyku, żołądka oraz części dwunastnicy. Gastroskopia ma zastosowanie zarówno diagnostyczne, jak i terapeutyczne. Podczas niej lekarz może usunąć polipy lub narośla, a także pobrać wycinki tkanek do badań histopatologicznych.

Na czym polega gastroskopia?

Gastroskopia jest bezbolesnym, choć mało komfortowym badaniem, wykonywanym w znieczuleniu miejscowym oraz często w sedacji dożylnej. Trwa maksymalnie do 15 minut włącznie z przygotowaniami i obserwacją wnętrza żołądka. Pacjent kładzie się na leżance na boku, po czym lekarz umieszcza w jego ustach jednorazowy ustnik. Jego zadaniem jest ochrona przed uszkodzeniem zębów i endoskopu przy zaciśnięciu ust. Następnie do gardła wprowadza się lidokainę w sprayu, aby znieczulić tkanki, ewentualnie także środek dożylny działający podobnie do tzw. „głupiego jasia”.

U tak przygotowanego pacjenta można rozpocząć badanie. Instruuje się pacjenta, że mimo nieprzyjemnych odczuć, przez całe badanie powinien spokojnie i głęboko oddychać. Wszelka panika sprawia, że badanie jest bardziej nieprzyjemne i trudniejsze do wykonania dla lekarza. Nie należy przełykać wypływającej śliny. Pod policzkiem będzie znajdować się lignina zbierająca wyciekające substancje.

Lekarz umieszcza w jamie ustnej endoskop, czyli giętką i długą strukturę ze światłem i kamerką na swoim końcu, z której rzutować będzie obraz na duży ekran znajdujący się przed lekarzem. Manewrując endoskopem można zaobserwować ściany przełyku oraz żołądka wraz z ewentualnymi nieprawidłowościami. Możliwe jest również pobranie wycinka tkanek do badań histopatologicznych.

Wskazania do gastroskopii

Wskazaniem do gastroskopii jest podejrzenie bądź monitorowanie leczenia jakichkolwiek schorzeń zlokalizowanych w obrębie górnego odcinka układu pokarmowego. Są nimi między innymi:

• wrzody żołądka;
• choroba refluksowa przełyku;
• żylaki przełyku;
• choroby bakteryjne lub grzybicze przełyku, żołądka lub dwunastnicy;
• uszkodzenie błon śluzowych, np. wskutek przewlekłego przyjmowania leków;
• nowotwory przełyku, żołądka lub dwunastnicy.

Pacjent powinien udać się na gastroskopię w momencie wystąpienia następujących objawów:

• krwawienie z przewodu pokarmowego;
• trudności w przełykaniu śliny i kęsów pokarmowych;
• niezidentyfikowane bóle brzucha;
• powiększenie obwodu brzucha;
• ból i tkliwość w okolicy żołądka;
• przewlekłe wzdęcia;
• zgaga.

Gastroskopię można wykonać prywatnie oraz na Narodowy Fundusz Zdrowia.

Gastroskopia – przeciwwskazania

Nie zawsze gastroskopia może zostać wykonana. Do przeciwwskazań zaliczamy:

• ciężką niewydolność serca;
• ostry zespół wieńcowy;
• zawał serca;
• podejrzenie perforacji układu pokarmowego;
• niestabilny stan zdrowia pacjenta;
• ciężkie zaburzenia krzepnięcia.

Nie ma przeciwwskazań do wykonania gastroskopii u kobiet ciężarnych, o ile pozwala na to ich stan zdrowia.

Przygotowania do gastroskopii

Gastroskopia jest badaniem diagnostycznym wymagającym wcześniejszego przygotowania. Około 6 godzin wcześniej pacjent powinien powstrzymać się od spożywania pokarmów, zaś 4 godziny wcześniej także od przyjmowania płynów. Żołądek powinien być pusty, aby nie doszło do wymiotów oraz aby lekarz mógł jak najlepiej uwidocznić struktury tego narządu. Bezpośrednio przed rozpoczęciem badania, ze względów bezpieczeństwa należy wyjąć z ust ruchome protezy zębowe i zdjąć okulary.

Zalecenia po gastroskopii

Na badanie warto przyjść z bliską osobą lub zorganizować sobie transport powrotny (sprawdzić rozkład autobusów, zamówić taksówkę). Jeśli podawana była sedacja lub gastroskopia wykonana została w znieczuleniu ogólnym, zabronione jest samodzielne prowadzenie pojazdów. Około 30 minut po badaniu należy odpocząć i dojść do siebie. Przynajmniej 60 minut nie wolno jeść i pić. Wskutek działania lidokainy mogłoby dojść do zadławienia się.

Obraz rzutowany z układu pokarmowego widoczny jest natychmiast podczas badania, dlatego zazwyczaj lekarz na bieżąco omawia to, co widzi. Jeśli pacjent nie jest na tyle świadomy żeby zapamiętać rozmowę, lekarz może prowadzić rozmowę z osobą towarzyszącą pacjentowi. Na wyniki badań histopatologicznych czeka się około 4-6 tygodni.

Gastroskopia – powikłania

Gastroskopia jest badaniem stosunkowo bezpiecznym, dlatego wykonuje się ją nawet u dzieci czy osób starszych. W skrajnych przypadkach może dojść do wystąpienia powikłań, a są nimi:

• krwawienia z przewodu pokarmowego;
• perforacja przewodu pokarmowego;
• utrzymujące się dolegliwości bólowe;
• ból brzucha.

Powikłania zdarzają się jednak bardzo rzadko, dotyczą jedynie 0,1% badanych osób.

	Spirulina w proszku 100% naturalna Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej...
	Spirulina w tabletkach 100% naturalna Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Waśko-Czopik D., Nowe perspektywy w gastroenterologii, Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2022.
2. Block B., Schachschal G., Schmidt H., Endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2007.
3. Skrzydło-Radomańska B., Schematy postępowania w wybranych chorobach w gastroenterologii, Wydawnictwo Medical Education, Warszawa 2021.