Ciąża pozamaciczna (inaczej: ciąża ektopowa) to jedna z najczęściej diagnozowanych przyczyn zmuszających pacjentki do usunięcia ciąży. Aż u ponad 95% wszystkich przypadków zarodek rozwija się w obrębie jajowodów (ma to swoją odrębną nazwę: ciąża jajowodowa). Znacznie rzadziej zarodek zagnieżdża się w obrębie szyjki macicy (0,1%) lub na powierzchni jajnika (około 1%).
Ciąża pozamaciczna – przyczyny
Przyczyny zagnieżdżania się zarodka poza jamą macicy nie są znane. Na przestrzeni lat wyodrębniono jednak kilka czynników ryzyka zwiększających prawdopodobieństwo ciąży pozamacicznej. Są to przede wszystkim:
- przebyte stany zapalne miednicy mniejszej;
- chlamydia;
- rzeżączka;
- uszkodzenie aparatu rzęskowego jajowodów;
- zwężenie jajowodów;
- stosowanie domacicznych środków antykoncepcyjnych;
- przewlekłe leczenie hormonalne, zwłaszcza przy przyjmowaniu dużych dawek progestagenów i antyestrogenów;
- długotrwałe palenie papierosów;
- blizny i uchyłki wewnątrz miednicy mniejszej, np. wskutek przebytych operacji ginekologicznych.
Do niekorzystnych zmian w obrębie jajowodów (zwiększających ryzyko ciąży pozamacicznej) dochodzi często podczas interwencji chirurgicznych, takich jak:
- cięcie cesarskie;
- usunięcie wyrostka robaczkowego;
- wyłuszczanie mięśniaków macicy;
- usunięcie jednego jajowodu;
- operacje odtwórcze jajowodu.
Już jedno przebycie ciąży pozamacicznej zwiększa aż o 7,5% wystąpienie kolejnej w przyszłości. Ponadto zaobserwowano częstsze wstępowanie ciąż ektopowych u pacjentek powyżej 35. roku życia.
Ciąża pozamaciczna – objawy
Obraz kliniczny ciąży pozamacicznej charakteryzuje się triadą objawów:
- zahamowanie miesiączkowania;
- dolegliwości bólowe podbrzusza;
- krwawienie z dróg rodnych (nie będące miesiączką).
Warto jednak wspomnieć, że triada objawów występuje u połowy pacjentek zwykle około 6-10 tygodnia ciąży. Najbardziej charakterystyczna jest tkliwość powłok brzusznych, zgłaszana niemal przez wszystkie kobiety. W niektórych przypadkach podczas badań obserwuje się obecność płynu w zatoce Douglasa. U wielu pacjentek objawy się nie pojawiają, dlatego ciąża pozamaciczna może być początkowo mylona z ciążą fizjologiczną. O ciąży pozamacicznej pacjentka dowiaduje się wówczas na pierwszej wizycie u ginekologa.
Diagnostyka
Dla każdego lekarza ginekologa podstawowymi metodami diagnostycznymi w przypadku podejrzenia ciąży pozamacicznej są USG przezpochwowe i oznaczenie stężenia gonadotropiny kosmówkowej w surowicy krwi. Podejrzenie pojawia się szczególnie przy braku terminowej miesiączki i jednoczesnym występowaniu objawów ciąży ektopowej, z dolegliwościami bólowymi na czele. Uzupełnieniem diagnostyki jest USG przez powłoki brzuszne.
Ciąża pozamaciczna – leczenie
Rozpoznanie ciąży pozamacicznej wymaga podjęcia natychmiastowego działania. Stan ten jest bowiem zagrożeniem dla zdrowia kobiety, zwłaszcza mając na uwadze ryzyko pęknięcia jajowodu. Obecnie wyróżnia się 3 metody leczenia:
- operacja chirurgiczna;
- leczenie farmakologiczne;
- postępowanie wyczekujące.
Najskuteczniejszą z nich jest leczenie chirurgiczne, pozwalające na usunięcie zniszczonych tkanek jajowodu oraz opanowanie krwawienia. Współcześnie czynność wykonuje się laparoskopowo. W leczeniu farmakologicznym najczęściej stosuje się methotrexat o działaniu cytostatycznym. Należy mieć na uwadze, że leczenie farmakologiczne może zakończyć się pęknięciem jajowodu i ciężkim stanem klinicznym pacjentki. Niewielki procent ciąż pozamacicznych ulega samoistnemu wchłonięciu, wówczas podejmuje się postępowanie wyczekujące. Wymaga ono jednak każdego tygodnia 20-krotnych pomiarów poziomu beta-hCG.
Polecane produkty:
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... | |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Sowa M., Smuczyński W., Senterkiewicz L., Kowalska K., Ciechanowska K., Głowacka I., Ciąża ektopowa – czynniki rzyka, diagnostyka i leczenie, Journal of Education, Health and Sport, 5/2015.
- Pniewska-Undro K., Wydra D., Abacjew-Chmyłko A., Leczenie zachowawcze ciąży ektopowej, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 1/2017.
- Jakiel G., Robak-Chołubek D., Tkaczuk-Włach J., Ciąża ektopowa, Przegląd Menopauzalny, 1/2006.
- Surynt E., Osuch B., TimorekLemieszczuk A., Współczesne metody rozpoznania ciąży pozamacicznej, Ginekologia i Położnictwo, 4/2008.