Alantoina

Alantoina to heterocykliczny związek organiczny, będący pochodną puryny i stanowiący produkt końcowy przemian metabolicznych puryn u większości ssaków poza człowiekiem. Współcześnie znajduje szerokie zastosowanie w kosmetologii, głównie ze względu na silne działanie regeneracyjne i nawilżające. Jest składnikiem leków do stosowania zewnętrznego i kosmetyków pielęgnacyjnych.

Charakterystyka alantoiny

Alantoina, inaczej 5-ureido-hydantoina, to organiczny związek chemiczny z grupy ureidów, heterocykliczna pochodna mocznika. Powstaje z kwasu moczowego u niektórych roślin, może być jednak pozyskiwana również syntetycznie. Przyspiesza odbudowę naskórka i połączeń międzykomórkowych, jednak jej działanie jest znacznie szersze. Wzór sumaryczny tego związku to C4H6N4O3. W warunkach laboratoryjnych jest on bezwonny i bezbarwny, choć może przyjmować postać białego, krystalicznego proszku.

Alantoina – źródła

Alantoina jest związkiem występującym naturalnie w naszym otoczeniu, zwłaszcza w surowcach pochodzenia roślinnego. Można ją znaleźć między innymi w:

• żywokoście lekarskim;
• nostrzyku lekarskim;
• miodunce plamistej;
• żmijowcu zwyczajnym;
• lukrecji gładkiej;
• nasionach soi zwyczajnej;
• łuskach ryżu siewnego;
• łupinach owoców kasztanowca zwyczajnego.

Takich źródeł roślinnych jest jednak znacznie więcej, co wykorzystuje się w ziołolecznictwie.

Właściwości i zastosowanie alantoiny

Alantoina jest pochodną mocznika, wykazującą działanie keratolityczne poprzez oddziaływanie na desmosomy. Stanowią one połączenia pomiędzy korneocytami. Omawiany związek pozwala więc pozbyć się nadmiaru zrogowaciałego naskórka. Preparaty z ekstraktami roślin zawierających alantoinę pobudzają mechanizmy obronne organizmu, zwiększają ilość neutrofili, czyli granulocytów obojętnochłonnych. Jednak największe korzyści odnotowuje się z wpływu omawianego związku na skórę. Udowodniono, że:

• poprzez stymulację podziałów komórkowych i epitelizacji przyspiesza odnowę uszkodzonego procesem zapalnym naskórka;
• ma właściwości silnie nawilżające;
• wykazuje wysokie bezpieczeństwo terapii (nie alergizuje, nie powoduje podrażnienia skóry).

Z tego względu znajduje szerokie zastosowanie w kosmetyce i farmacji. Jest składnikiem licznych preparatów przeznaczonych głównie do pielęgnacji skóry suchej, skóry trądzikowej lub skóry alergicznej. Ponadto bywa składnikiem preparatów po opalaniu, dezodorantów, szamponów, płynów do kąpieli i miejscowych leków dermatologicznych.
Alantoina jako składnik maści czy kremów przyspiesza proces złuszczania się martwych komórek naskórka, sprawiając, że skóra staje się gładsza. Przyspiesza proliferację komórek nabłonka i jego odbudowę, dzięki czemu skóra znacznie łatwiej zachowuje większą ilość wody. Spada uczucie napięcia i pieczenia, tak często towarzyszące licznym schorzeniom dermatologicznym. Preparaty z alantoiną są szczególnie polecane osobom zmagającym się z atopowym zapaleniem skóry, wypryskiem kontaktowym, łuszczycą, rybią łuską, owrzodzeniami czy oparzeniami.

Zobacz również: Oparzenia słoneczne – jak temu zaradzić?

Czy alantoina jest bezpieczna?

Przeprowadzono wiele badań oceniających wpływ alantoiny na organizm człowieka, także w odniesieniu do alergików czy osób przewlekle chorych. Nie udowodniono, aby był to związek alergenny czy podrażniający. Wręcz przeciwnie, wykazuje działanie łagodzące i jest dobrze tolerowany przez ludzkie tkanki. Stężenia alantoiny w maściach czy kosmetykach pielęgnacyjnych do 2% uznawane są za wysoce bezpieczne i rekomendowane, także w przypadku małych dzieci.

Jak stosować alantoinę?

Alantoina najczęściej jest składnikiem preparatów, do których dołączona jest ulotka lub informacja na opakowaniu. Należy się do niej stosować. Zwykle jednak zmienione chorobowo lub bardzo suche partie na ciele smaruje się takim preparatem nawet 2-3 razy dziennie. Wszelkie kosmetyki najlepiej nakładać na wcześniej oczyszczoną i suchą skórę. Nie ma zaleceń odnośnie łączenia alantoiny z innymi składnikami, jednak warto rozważyć suplementację kwasu hialuronowego, który również wykazuje silne działanie nawilżające i może potęgować efekty stosowania alantoiny.

	Kwas hialuronowy tabletki Kwas hialuronowy znajduje się w skórze, dzięki czemu czyni ją gładką, elastyczną i bez zmarszczek. Z wiekiem jego ilość jednak maleje i należy dostarczać go do organizmu, aby uzupełnić powstające braki … Zobacz więcej...
	Kolagen naturalny - skóra i stawy Kolagen od bioalgi to naturalny, najwyższej jakości hydrolizat kolagenu. Jest to najważniejsze białko, które wpływa na jakość skóry. Jego odpowiednia ilość zapobiega powstawaniu zmarszczek, cellulitu, rozstępów, ... Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Szymańska E., Alantoina – właściwości gojące i przeciwzapalne, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 8/2012.
2. Arct J., Depta P., Alantoina – działanie i wykorzystanie kosmetyczne, Pol J Cosmetol, 19/2016.
3. Kołodziejczak A., Kosmetologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.