Halucynacje (inaczej: omamy) to fałszywe spostrzeżenia zmysłowe, pojawiające się bez konkretnego bodźca zewnętrznego. Posiadają niezwykle realny dla chorego przebieg, nie można ich także kontrolować. Są typowym objawem wielu poważnych chorób o podłożu psychicznym, jak również mogą pojawiać się w przebiegu innych schorzeń czy patologii. Najczęściej diagnostyką i leczeniem omamów zajmuje się lekarz psychiatra.
Przyczyny halucynacji
Halucynacje są poważnym problemem, ponieważ uniemożliwiają funkcjonowanie w społeczeństwie i znacznie obniżają komfort codziennego życia. Doświadczanie świata w tak odmienny sposób może prowadzić do rewizji przekonań. Za najczęstsze przyczyny halucynacji uznaje się choroby psychiczne, takie jak:
- schizofrenia;
- choroba afektywna dwubiegunowa;
- zaburzenia lękowe i psychotyczne;
- zaburzenia osobowości;
- nerwica;
- zaburzenia psychoaktywne i psychozy.
Może się jednak zdarzyć, że podłoże omamów będzie całkowicie inne. Do pozostałych możliwych przyczyn tego objawy zaliczamy między innymi:
- choroby wątroby;
- nowotwory;
- różnego rodzaju urazy mózgu;
- nadużywanie alkoholu lub narkotyków;
- przewlekły stres;
- długi brak odpowiedniej ilości snu;
- odwodnienie;
- padaczkę;
- schorzenia ośrodkowego układu nerwowego, w tym guzy mózgu;
- zaburzenia elektrolitowe;
- chorobę Alzheimera;
- chorobę Parkinsona.
Właśnie dlatego pojawienie się halucynacji wymaga szerszego spojrzenia na zdrowie pacjenta.
Halucynacje – rodzaje
W medycynie wyróżnia się kilka rodzajów halucynacji:
- wzrokowe – pacjent widzi przedmioty, zwierzęta czy ludzi, których nie dostrzega nikt inny. Bywają to nawet osoby zmarłe;
- słuchowe – pacjent słyszy różne dźwięki, trzaski, szumy. W przypadku chorób psychicznych pacjenci wskazują na słyszenie muzyki czy rozmów, których w rzeczywistości nie ma;
- smakowe – odczuwanie nieprzyjemnych smaków bez konkretnych bodźców z zewnątrz;
- somatyczne – nagłe odczuwanie dotyku, choć nikt w danym momencie nie dotyka pacjenta;
- węchowe – odczuwanie różnego rodzaju zapachów, zazwyczaj nieprzyjemnych.
Najczęściej diagnozuje się omamy słuchowe, które dotyczą nawet do 75% pacjentów ze schizofrenią. Halucynacje somatyczne posiadają dodatkowo swoje podtypy:
- powierzchniowe – uczucie obcego dotyku, mrowienia czy pełzania owadów po ciele, a także fałszywe odczucie temperatury;
- trzewne – uczucie przesuwania się narządów wewnętrznych, ich kurczenie lub pulsowanie;
- kinestetyczne – uczucie skręcania kończyn, mięśni i stawów.
Stwierdzenie rodzaju omamów ma znaczenie w procesie diagnostycznym. Może wskazywać na potencjalną przyczynę.
Leczenie halucynacji
Jako że najczęściej omamy wynikają z chorób psychicznych czy pojawiają się na tle nerwowym, diagnostyką i leczeniem ich zajmuje się lekarz psychiatra (w lżejszych przypadkach także psycholog czy psychoterapeuta). Terapia u takich specjalistów trwa zazwyczaj dłuższy czas, zwłaszcza w przebiegu psychoz. Konieczna jest farmakoterapia, a nierzadko nawet stała obserwacja pacjenta. Wszystko zależy od nasilenia i rodzaju halucynacji. Zawsze podstawą jest wykonanie szczegółowych badań, zaczynając od badania krwi i moczu, kończąc na badaniach obrazowych. Warto wykonać prześwietlenie głowy, aby wykluczyć ewentualne guzy mózgu.
Jeśli jednak omamy wynikają z innych chorób, należy szybko je zdiagnozować i rozpocząć ich leczenie. Jedynie terapia podstawowa może spowodować zahamowanie halucynacji. Wówczas leczeniem zajmuje się specjalista danej dziedziny medycyny, najczęściej neurolog, hepatolog czy onkolog. W żadnym wypadku halucynacji nie można bagatelizować.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
|
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Gawęda Ł., Kokoszka A., Polska wersja Zmodyfikowanej Skali Halucynacji (RHS) Morrisona i wsp. Analiza czynnikowa skali oraz częstotliwości występowania doświadczeń podobnych do omamów wśród osób zdrowych psychicznie, Psychiatria Polska, 4/2011.
- Tomalski R., Pietkiewicz I., Fenomenologia i epidemiologia halucynacji słuchowych słownych oraz teorie wyjaśniające ich powstawanie, Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 3/2019.
- Smurzyńska A., Anomalne doświadczenie – klucz do wyjaśnienia procesu powstawania urojeń, Rocznik Kognitywistyczny, 8/2015.
