Porażenie nerwu twarzowego to najczęściej występująca dolegliwość w obrębie nerwów czaszkowych, zawsze negatywnie wpływająca na jakość życia pacjenta. Wiąże się bowiem z pogorszeniem estetyki twarzy oraz upośledzeniem podstawowych funkcji takich jak jedzenie czy mowa. W wielu przypadkach problem ten dobrze reaguje na leczenie, dlatego warto rozpocząć je jak najwcześniej.
Porażenie nerwu twarzowego – przyczyny
Do porażenia nerwu twarzowego może dojść na wiele sposobów. Przykładowo zaburzenia w obrębie jądra lub pnia powodują porażenie wszystkich mięśni twarzy, z kolei uszkodzenia ponadjądrowe manifestują się porażeniem dolnej gałązki nerwu twarzowego. Najczęściej obserwuje się porażenie jednostronne. Porażenie nerwu twarzowego nierzadko występuje w mechanizmie idiopatycznym (porażenie Bella) i ma łagodny przebieg. Może być wywołane:
- guzami nerwu słuchowego;
- oponiakiem;
- przewlekłym zapaleniem ucha środkowego lub wyrostka sutkowatego;
- zapaleniem ślinianek;
- półpaścem.
Do uszkodzenia nerwu twarzowego w przypadku noworodków często dochodzi podczas porodu kleszczowego, natomiast u noworodków przychodzących na świat w warunkach naturalnych odnotowuje się około 33% porażeń nerwu twarzowego. Dzieci do 13. roku życia są mniej narażone na ryzyko wystąpienia porażenia typu Bella. Klasyczne porażenie Bella określa się jako idiopatyczne ze względu na nieustaloną etiologię. W większości źródeł naukowych wśród możliwych przyczyn wymienia się zaburzenia immunologiczne, zaburzenia krążenia w obrębie drobnych naczyń oraz infekcje wirusowe. Zwłaszcza te ostatnie pozostają w kręgu intensywnych dociekań, a za możliwą przyczynę uważa się reaktywację latentnego zakażenia wirusem opryszczki HSV-1.
Wyziębienie organizmu a porażenie nerwu twarzowego
Od dawna mówi się, że wyziębienie i wychłodzenie organizmu może przyczynić się do wystąpienia porażenia nerwu twarzowego. Stwierdzeniem tym nierzadko straszą rodzice i dziadkowie młodsze pokolenia, zachęcając do ubierania czapki zimą. Jak wygląda to w praktyce? Otóż rzeczywiście wychłodzenie i przewianie organizmu może znacznie zwiększać ryzyko omawianej patologii, ponieważ może wówczas dojść do obrzęku nerwu w konsekwencji zmian naczynioruchowych, co prowadzi do jego zaciśnięcia się w wąskim kanale kostnym. Ucisk i chwilowe niedokrwienie mogą skutkować przejściowym porażeniem.
Porażenie nerwu twarzowego – objawy
Wymienia się 2 podstawowe typy porażenia nerwu twarzowego, a są nimi:
- porażenie obwodowe – pojawia się po jednej stronie twarzy, a więc niesymetrycznie. Charakterystyczny jest brak zmarszczek po jednej stronie twarzy, rozszerzenie szpary ocznej po stronie dotkniętej patologią oraz opadnięcie kącika oka i ust po tej stronie;
- porażenie centralne – zmarszczki pojawiają się na całej powierzchni czoła, a porażenie mięśni dotyczy jedynie dolnej połowy twarzy. Pojawia się też opadnięcie kącika ust po jednej stronie.
Klasycznymi objawami porażenia nerwu twarzowego są dodatkowo:
- osłabienie lub całkowite porażenie ruchów mimicznych twarzy;
- niemożność marszczenia czoła, zaciśnięcia oka, wyszczerzenia zębów, gwizdania, nadęcia policzka i napięcia mięśnia szerokiego szyi.
W zależności od obszaru uszkodzenia pnia nerwu może zostać upośledzone po stronie niedowładu wydzielanie łez i odczuwanie smaku na połowie języka.
Porażenie nerwu twarzowego – diagnostyka
Diagnostyka porażenia nerwu twarzowego jest raczej prosta – patologię podejrzewa się już na podstawie występujących objawów oraz wywiadu zdrowotnego. Uzupełniająco wykonać można badania krwi, takie jak morfologia, OB, TSH, CRP oraz stężenie glukozy, jak również badania obrazowe mózgu. Ich celem jest nie tyle potwierdzenie diagnozy, o ile znalezienie przyczyny porażenia nerwu twarzowego.
Porażenie nerwu twarzowego – leczenie
Porażenie nerwu twarzowego z reguły leczy się zachowawczo fizjoterapią i farmakoterapią. Fizjoterapia obejmować może indywidualnie dobrane ćwiczenia (tutaj liczy się systematyczność, zachęca się do ćwiczeń nawet kilkukrotnie w ciągu dnia), elektrostymulacja, ciepłolecznictwo, masaże. Uzupełniająco pacjent może otrzymać glikokortykoidy, które zmniejszą obrzęk i stan zapalny nerwu twarzowego, przyspieszając jego regenerację. W celu sprawniejszej regeneracji zaleca się także suplementację witamin z grupy B. W przypadku podejrzenia, że porażenie jest wywołane infekcją wirusową, taką jak wirus opryszczki, lekarz może przepisać leki przeciwwirusowe.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnego kminku
Olej z czarnego kminku tłoczony na zimno zachowuje wszystkie, cenne substancje m.in. witaminę E oraz niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Jego działanie to dokładne nawilżanie, szybsza regeneracja, poprawa wyglądu skóry ... Zobacz więcej... |
|
Czarnuszka siewna
Czarnuszka ma zastosowanie w różnego rodzaju problemach skórnych. Jest wykorzystywana w zwalczaniu trądziku, blizn, zakażeń wirusowych, bakteryjnych i grzybiczych, alergii, a także suchej skóry, również głowy (np. łupież). Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kołodziejak A., Czajka N., Skarżyńska M., Porażenie nerwu twarzowego jako powikłanie po zapaleniu ucha środkowego – opis przypadku, Now Audiofonol, 2020; 9(2–3): 26–32.
- Paprocki A., Bartoszewicz R., Niemczyk K., Leczenie idiopatycznego porażenia nerwu twarzowego (porażenia Bella) w świetle aktualnych doniesień, Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny, 2/2017.
- Madejewska M., Korban P., Kompleksowa fizjoterapia w porażeniu nerwu twarzowego, Kosmetologia Estetyczna / 2 / 2013 / vol. 2.
