Anemia

Anemia (inaczej: niedokrwistość) to choroba, która może mieć wiele przyczyn, jednak zawsze wiąże się z obniżeniem stężenia hemoglobiny oraz masy erytrocytów w stosunku do zapotrzebowania organizmu. Najczęściej mamy do czynienia z anemią z niedoboru żelaza. Diagnostyką i leczeniem choroby zwykle zajmuje się lekarz hematolog.

Anemia – przyczyny

Przyczyną anemii może być krwotok, wskutek którego doszło do znacznego ubytku krwinek czerwonych. Nadmierne krwawienie nie zawsze wiąże się jednak z doznanym urazem ciała. Może bowiem dotyczyć także kobiet, które zmagają się z obfitymi miesiączkami. Mają one problem z utrzymaniem prawidłowego stężenia hemoglobiny. Inną częstą przyczyną anemii jest niedobór żelaza, co może mieć następujące przyczyny:

• dieta uboga w żelazo;
• znaczna utrata krwi;
• zwiększone zapotrzebowanie na żelazo, np. w przebiegu ciąży lub niektórych chorób;
• zaburzenia wchłaniania w przewodzie pokarmowym.

Innymi możliwymi przyczynami anemii są:

• niedobór witaminy B12 lub kwasu foliowego;
• niedobór czynnika Castle’a;
• przewlekłe choroby zapalne;
• przedwczesny rozpad erytrocytów (tzw. anemia hemolityczna);
• nieprawidłowe funkcjonowanie szpiku kostnego (tzw. anemia aplastyczna);
• zaburzenia w metabolizmie żelaza lub w budowie hemu (tzw. anemia syderoblastyczna);
• przewlekłe choroby układu pokarmowego, np. choroba Leśniowskiego-Crohna lub zespół złego wchłaniania.

Poważną chorobą dziedziczną jest również anemia sierpowata, przekazywana w sposób autosomalny recesywny. Powoduje mutację genu odpowiedzialnego za kodowanie hemoglobiny.

Anemia w ciąży

U kobiet ciężarnych bardzo często diagnozuje się przejściową anemię, która (nieleczona i w zależności od stopnia) bywa groźna zarówno dla matki, jak i dla rozwijającego się płodu. Dzieje się tak, ponieważ organizm kobiety ciężarnej musi wyprodukować aż 20-30% więcej krwi, aby mogła ona przez pępowinę i łożysko docierać do dziecka. Znacznie wzrasta zapotrzebowanie kobiet przede wszystkim na kwas foliowy, żelazo i witaminę B12. Po zajściu w ciążę często kobiety nie zmieniają codziennej diety, co zwiększa ryzyko ewentualnych niedoborów. Uważa się, że anemia w ciąży dotyczy nawet do 40% kobiet spodziewających się dziecka.

Anemia – objawy

Obraz kliniczny różni się nieco w zależności od rodzaju anemii i czynnika, który ją spowodował. Najczęściej mamy styczność z anemią z niedoboru żelaza. Charakterystycznymi jej objawami są:

• bladość powłok skórnych;
• utrata apetytu;
• apatia i senność;
• tachykardia;
• bóle głowy i zawroty głowy;
• wzmożona męczliwość;
• osłabienie i przewlekłe zmęczenie;
• łamliwość paznokci.

Przy anemii sierpowatej do powyższych objawów dołączają dodatkowo:

• puchnięcie stóp i dłoni;
• częste infekcje, szczególnie spowodowane pneumokokami;
• stany zapalne stawów, szczególnie stawów palców;
• owrzodzenia na nogach.

W zależności od poziomu hemoglobiny wyróżnia się 4 stopnie nasilenia anemii.

Stopnie nasilenia anemii

Im mniej hemoglobiny, tym cięższą postać przybiera choroba:

• 10-12 g/dl u kobiet oraz 10-13,5 g/dl u mężczyzn – anemia łagodna;
• 8-9,9 g/dl – anemia umiarkowana;
• 6,5-7,9 g/dl – anemia ciężka;
• poniżej 6,5 g/dl – anemia zagrażająca życiu.

Na podstawie powyższej klasyfikacji lekarz podejmuje decyzje dotyczące dalszego leczenia. Poziom hemoglobiny można natomiast szybko sprawdzić za pomocą morfologii krwi.

Anemia – leczenie

W przypadku anemii należy wdrożyć leczenie przyczynowe, choć nie zawsze jest ono możliwe. Przy niedokrwistości z niedoboru żelaza wdraża się odpowiednią farmakoterapię (leki lub suplementy diety w zależności od nasilenia choroby), a także wzbogaca dietę o produkty spożywcze bogate w ten pierwiastek oraz w witaminy z grupy B. Wskazane jest spożycie wątróbki, ryb i wędlin, produktów zbożowych oraz warzyw. Leczenie anemii z niedoboru żelaza może trwać nawet wiele miesięcy, a po uzyskaniu oczekiwanych parametrów krwi w dalszym ciągu należy dbać o odpowiednią, zbilansowaną dietę.

Jeżeli jednak anemia ma inne podłoże i nie wynika z niedoborów żelaza, lekarz może podjąć decyzję o zastosowaniu leków stymulujących erytropoezę (proces, podczas którego powstają czerwone krwinki). Inaczej wygląda leczenie w przypadku anemii sierpowatej, na którą nie ma skutecznej terapii przyczynowej. Podstawą są tutaj transfuzje krwi, antybiotykoterapia i farmakoterapia zwiększająca elastyczność erytrocytów.

Spirulina + Żelazo Spirulina to naturalna alga, która uzupełnia niedobory ważnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu witamin, minerałów i innych składników odżywczych. Uzupełniona została w organicznie wiązane, naturalne żelazo. Dzięki takiemu połączeniu ... Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Lipiński P., Starzyński R., Styś A., Staroń R., Gajowiak A., Niedokrwistość na tle niedoboru żelaza w diecie, Problemy Nauk Biologicznych, 3/2014.
2. Janczak M., Janczak A., Anemia z niedoboru żelaza u dzieci – o czym warto pamiętać, Nowa Pediatria, 4/2019.
3. Khalid N., Iqbal R., Journal of Biomedical Engineering Research, International Scientific Peer Reviewed Journals, 1/2019.