Masaż limfatyczny, zwany również drenażem limfatycznym, to rodzaj masażu o charakterze uciskowym, przepychającym. Jego podstawowym celem jest stymulacja przepływu limfy (chłonki) w kierunku węzłów chłonnych, co z kolei zmniejsza obrzęki limfatyczne i przeciwdziała tworzeniu się ich wskutek patologicznych czynników. Masaż limfatyczny wykorzystywany jest w przebiegu rozmaitych chorób, jak również u kobiet w ciąży, zmagających się często z obrzękami kończyn dolnych.
Na czym polega masaż limfatyczny?
Masaż limfatyczny polega na mechanicznym przepychaniu chłonki z naczyń limfatycznych obwodowych w kierunku węzłów chłonnych i ujść żylnych. Można go wykonywać w różnym ułożeniu ciała, najlepiej jednak, aby masowana część ciała znajdowała się powyżej poziomu serca, aby jednocześnie działała siła grawitacji. Innymi słowy, masując tył goleni pacjent znajduje się w leżeniu przodem, a pod stopą umieszczony jest wysoki klin. W masażu limfatycznym liczą się następujące kwestie:
- kolejność opracowania części ciała – rozpoczynamy od rejonów w bezpośrednim sąsiedztwie kątów żylnych i stopniowo przechodzimy do dystalnych części ciała (np. najpierw opracowujemy węzły nadobojczykowe i węzły szyjne, stopniowo kierując się do węzłów klatki piersiowej, brzucha i ostatecznie kończyn dolnych – dotyczy drenażu ogólnego);
- kierunek wykonywania masażu – kierujemy się od obwodu do środka ciała, a więc przepychamy chłonkę z dystalnych części ciała do najbliżej zlokalizowanych węzłów chłonnych;
- tempo masażu – jest bardzo powolne, w ciągu jednej minuty wykonuje się średnio 10-15 technik złożonych;
- ilość powtórzeń – fizjologiczny przepływ chłonki jest bardzo powolny, dlatego każdą technikę powtarzamy 5-7 razy;
- płynność stosowanych technik – wpływa to na rozluźnienie mięśni szkieletowych, co ma kluczowe znaczenie dla przepływu chłonki;
- czas trwania masażu – drenaż częściowy trwa 20-30 minut, natomiast drenaż całego ciała trwa nawet 90 minut;
- opracowanie regionalnych węzłów chłonnych – w trakcie masażu dwukrotnie opracowujemy węzły regionalne, co zwiększa przepływ chłonki.
Częstotliwość wykonywania masażu limfatycznego określa się na poziomie 2-3 zabiegów w tygodniu (przy obrzękach przewlekłych). W niektórych przypadkach lekarz może jednak zalecić nawet 2 zabiegi dziennie przez określony czas. Częstotliwość jest więc zawsze dobierana indywidualnie do potrzeb pacjenta i jego stanu zdrowia.
Wskazania do masażu limfatycznego
Głównym celem masażu limfatycznego jest usunięcie obrzęku limfatycznego. Ten zaś jest stanem patologicznym charakteryzującym się ograniczeniem czynnościowej pojemności transportowej układu limfatycznego w następstwie niewydolności, wad rozwojowych lub zaburzeń czynnościowych naczyń limfatycznych. Konsekwencją tego jest postępujące nagromadzenie płynu limfatycznego w tkance śródmiąższowej oraz rozwój zwłóknienia tkanek (typowa cecha przewlekłego obrzęku limfatycznego). Drenaż limfatyczny udrażnia naczynia limfatyczne i pozwala „przepchnąć” limfę w kierunku węzłów chłonnych, dzięki czemu obrzęki limfatyczne zmniejszają się lub się nie tworzą. Wskazaniami do drenażu limfatycznego mogą być:
- obrzęki pourazowe i pooperacyjne;
- obrzęki po zejściu stanu zapalnego;
- twardzina układowa;
- zespół Sudecka;
- choroba Raynauda;
- sarkoidoza;
- stan po mastektomii;
- cellulit;
- limfadenopatia polekowa;
- nowotwory.
I wiele innych.
Masaż limfatyczny – przeciwwskazania
Przeciwwskazaniami do masażu limfatycznego są:
- gorączka;
- obrzęki w przebiegu niewyrównanych wad serca;
- niektóre obrzęki pochodzenia nerkowego i wątrobowego;
- ostre stany zapalne, aktywne infekcje, zaostrzenie chorób przewlekłych;
- choroby skóry przebiegające z ropniami i owrzodzeniami;
- uszkodzenie skóry i przerwanie jej ciągłości;
- świeże zakrzepy;
- zapalenie żył;
- ciąża;
- zaawansowana miażdżyca;
- tętniaki;
- krwotoki lub ryzyko ich wystąpienia.
Dodatkowo drenaż limfatyczny szyi i karku będzie przeciwwskazany przy nadczynności tarczycy oraz arytmii serca. Decyzję o wykonaniu drenażu limfatycznego podejmuje lekarz po zapoznaniu się ze stanem zdrowia pacjenta. Niekiedy przez zleceniem zabiegu konieczne jest wykonanie badań (np. profilu nerkowego czy profilu wątrobowego).
Masaż limfatyczny – o czym warto pamiętać?
Sam masaż nie spowoduje całkowitego usunięcia obrzęków. Bardzo ważna jest jednocześnie regularna aktywność fizyczna (minimum 10 minut gimnastyki dziennie, w zależności od choroby podstawowej), picie przynajmniej 1,5 l wody dziennie oraz ograniczanie soli w diecie. W zależności od przyczyny obrzęków terapię uzupełnia się o stosowanie kompresów, elewację kończyny, kinesiotaping czy inne techniki przeciwobrzękowe. Kluczowa jest też redukcja masy ciała.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zborowski A., Drenaż limfatyczny, Wydawnictwo PIONIER, Warszawa 2008.
- Tomson D., Schuchhardt C., Drenaż limfatyczny, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2020.
