Limfocyty to istotne komórki układu immunologicznego, zaangażowane w procesy odpornościowe i biorące udział w walce z patogenami chorobotwórczymi. Wyróżniamy limfocyty T, limfocyty B oraz komórki NK, a każda z tych grup spełnia inną rolę. Wchodzą w skład leukocytów i stanowią wśród nich około 35%. Część limfocytów powstaje w szpiku kostnym, a część w węzłach chłonnych, grasicy i śledzionie.
Limfocyty B
Wczesny etap limfopoezy w przypadku limfocytów B zachodzi w pierwotnych narządach limfatycznych jeszcze na etapie życia płodowego. W późniejszym wieku miejscem ich głównej syntezy jest szpik kostny. Odpowiadają głównie za humoralny mechanizm odpowiedzi immunologicznej, czyli produkcję przeciwciał (immunoglobulin). Wyróżniamy aż 5 klas immunoglobulin, a do ich najważniejszych funkcji zaliczamy:
- obronę przeciw pasożytom;
- udział w reakcjach nadwrażliwości typu I;
- zwalczanie wirusów i bakterii;
- szybkie rozpoznawanie szkodliwych cząsteczek i patogenów, oznaczanie ich innym komórkom układu odpornościowego;
- zapamiętywanie antygenów i szybka reakcja przy ich ponownym wniknięciu do ustroju.
Z niedoborem limfocytów B wiąże się wiele pierwotnych niedoborów odporności, takich jak m.in. zespół Hioba czy przemijająca hipogammaglobulinemia niemowląt.
Limfocyty T
Powstają w szpiku kostnym, a dojrzewają głównie w grasicy. Wyróżnia się kilka typów tych komórek:
- Tc – eliminują komórki zajęte przez drobnoustroje chorobotwórcze oraz komórki nowotworowe. Zazwyczaj posiadają na swojej powierzchni cząsteczkę CD8;
- Th – wspierają odpowiedź humoralną i komórkową, wyróżniają się zdolnością produkcji cytokin. Ułatwiają aktywację limfocytów B i makrofagów. Zazwyczaj posiadają na swojej powierzchni cząsteczkę CD4;
- Treg – regulatorowe, hamują nadmierną reakcję przeciwzapalną. Dodatkowo chronią przed reakcjami z autoagresji i zabezpieczają płód przed odrzuceniem go przez organizm matki.
Aby odpowiedź immunologiczna była prawidłowa, niezbędne są odpowiednie proporcje limfocytów B i limfocytów T, a także proporcje pomiędzy poszczególnymi rodzajami limfocytów T. Limfocyty T żyją nawet do kilku lat.
Komórki NK
Stanowią maksymalnie do 10% wszystkich limfocytów we krwi obwodowej. Powstają w największych ilościach w szpiku kostnym czerwonym i grasicy, nie podlegają natomiast dojrzewaniu w obwodowych tkankach limfoidalnych. Rozpoczynają odpowiedź immunologiczną, głównie dzięki szybkiej syntezie interferonu gamma i innych cytokin kluczowych przy zakażeniach wirusowych, bakteryjnych i innych.
Komórki NK tworzą pierwszą linię obrony przed komórkami nowotworowymi i zakażeniami wirusowymi. Angażują się w syntezę cytokin o charakterze prozapalnym, immunosupresyjnym, a także czynników wzrostowych oraz chemokin.
Limfocyty – normy
Poziom limfocytów w organizmie człowieka zależy od wielu czynników – m.in. wieku, stylu życia czy przyjmowanych leków i ogólnego stanu zdrowia. Normy prezentują się następująco:
- osoby dorosłe: 0,8–4,0 x 10^9/l;
- dzieci: 4,0 -8,0 x 10^9/l;
- noworodki: 2–10 x 10^9/l.
Zbyt mała ilość limfocytów zwie się limfopenią. Ma miejsce, gdy ich poziom spadnie poniżej 1000/ul. Możliwe przyczyny: AIDS, dur brzuszny, gruźlica, choroby autoimmunologiczne, przyjmowanie niektórych leków (zwłaszcza glikokortykoidów) czy grypa. Z kolei zbyt duża ilość limfocytów zwie się limfocytozą. Diagnozuje się ją w sytuacjach, gdy poziom limfocytów przekracza wartość 5 x 10^9/l. Możliwe przyczyny u dzieci to świnka, różyczka lub odra, natomiast możliwe przyczyny u dorosłych to nowotwory, cytomegalia, toksoplazmoza, mononukleoza zakaźna czy borelioza.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina zawiera wysokiej jakości naturalne witaminy i minerały. Jej skład to m.in. biotyna, kwas foliowy, beta-karoten, witamina D, witamina E oraz wiele innych witamin. To również źródło niezbędnych minerałów jak magnez, cynk, wapń, żelazo.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
- Gołąb J., Jakóbisak M., Lasek W., Stokłosa T., Immunologia, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2017.
- Kontny E., Maśliński W., Limfocyty B – funkcje fizjologiczne i udział w patogenezie reumatoidalnego zapalenia stawów, Reumatologia, 3/2006.
- Jasiulewicz A., Lisowska K., Witkowski J., Bryl E., Rola limfocytów B w mechanizmach patogenezy wybranych chorób, Forum Medycyny Rodzinnej, 1/2011.
