Ginekomastia jest stanem klinicznym obejmującym nadmierny rozwój tkanki gruczołowej piersi u mężczyzn. Może być spowodowany zmianami hormonalnymi, przyjmowaniem sterydów bądź może występować idiopatycznie (przyczyny nieznane). Metodą leczenia z wyboru jest zabieg chirurgiczny przywracający prawidłowy wygląd tkanki gruczołowej piersi.
Ginekomastia – co to jest?
Ginekomastia to łagodny rozrost (proliferacja) tkanki gruczołowej sutka u mężczyzn. Podstawowym czynnikiem etiologicznym jest zaburzona równowaga pomiędzy działaniem estrogenów, a działaniem androgenów na tkankę gruczołu sutkowego. Możliwe przyczyny zaburzeń hormonalnych prowadzących do ginekomastii:
- nowotwory wydzielające estrogeny lub ich prekursory (np. guzy z komórek Leydiga lub Sertolego oraz guzy produkujące ludzką gonadotropinę kosmówkową);
- zwiększona pozagruczołowa konwersja androgenów do estrogenów przez tkankową aromatazę, co występuje np. przy otyłości;
- pierwotny niedobór androgenów, np. w przebiegu zespołu Klinefeltera czy po zapaleniu jąder;
- choroby przysadki mózgowej i podwzgórza;
- przewlekłe choroby wątroby;
- nadczynność tarczycy;
- przyjmowanie niektórych leków, np. kardiologicznych, przeciwnowotworowych, przeciwwrzodowych i psychotropowych.
Ginekomastia może pojawić się przejściowo u chłopców w okresie dojrzewania. Wówczas stężenia estradiolu, testosteronu i siarczanu dehydroepiandrosteronu (DHEA) w surowicy oraz stosunek stężenia estrogenów do testosteronu są prawidłowe. Stężenie wolnego testosteronu u tych pacjentów jest jednak mniejsze niż w grupie kontrolnej bez ginekomastii. Problem ustępuje po osiągnięciu równowagi hormonalnej.
Ginekomastia – objawy
Skupisko tkanki gruczołowej w przebiegu ginekomastii zazwyczaj wyczuwalne jest w badaniu palpacyjnym jako dość spoisty dysk zlokalizowany jedno- lub obustronnie, koncentrycznie w okolicy zabrodawkowej. Nierzadko męskie sutki mają budowę zbliżoną do kobiecych, z dużą ilością tkanki gruczołowej przeplatanej zrazikami tłuszczu. Ginekomastia jest zazwyczaj obustronna, choć często niesymetryczna. Mogą pojawiać się objawy takie jak:
- nadwrażliwość na dotyk;
- ból podczas mocniejszego dotyku;
- tkliwość.
Przez pierwszych 12 miesięcy przewody ulegają wydłużaniu, podziałom i poszerzeniu. Następnie, po upływie około roku, dochodzi do stopniowej hialinizacji zrębu i włóknienia, a co za tym idzie zmniejszenia liczby przewodów i ich poszerzenia. W konsekwencji powyższe objawy przemijają, a charakterystyczny wygląd gruczołów piersiowych się utrwala.
Ginekomastia – diagnostyka
Wstępem do właściwej diagnostyki jest szczegółowy wywiad, dotyczący również stosowanych leków, spożycia alkoholu, chorób przewlekłych, objawów niewydolności nerek lub niewydolności wątroby, zaburzeń czynności tarczycy oraz osłabienia popędu płciowego i zaburzeń erekcji. Standardowe procedury to badanie palpacyjne gruczołów piersiowych i jąder, ocena II-rzędowych cech płciowych oraz ocena stopnia otyłości. Złotym standardem jest badanie USG gruczołów piersiowych oraz badania hormonalne.
Ginekomastia – leczenie
Jeśli to możliwe wdraża się leczenie przyczynowe. Przykładowo przy wszelkich zaburzeniach hormonalnych dąży się do wyrównania gospodarki hormonalnej za pomocą zdrowej diety, harmonijnego trybu życia oraz stosownych farmaceutyków. Nawet w 85% przypadków można spodziewać się samoistnej regresji zmian. Jeśli ginekomastia była wywołana przyjmowaniem leku to już po około miesiącu od jego odstawienia obserwowane są korzystne zmiany. Jeśli jednak ginekomastia nie ustępuje, metodą z wyboru pozostaje zabieg chirurgiczny.
Ginekomastia – zabieg
Najczęściej stosowaną techniką jest podskórna mastektomia, obejmująca usunięcie tkanki gruczołowej z dostępu okołobrodawkowego lub przez brodawkę, z dodatkową liposukcją lub bez niej. W bardziej zaawansowanej ginekomastii konieczne jest dodatkowe wycięcie fragmentu skóry. Rokowanie u pacjentów z ginekomastią jest dobre. Zaleca się jednak wykonanie badań histopatologicznych usuniętych tkanek, ponieważ u do 3% pacjentów można stwierdzić zmiany takie jak naczyniak z komórek śródbłonka.
Polecane produkty:
|
Chlorella 100% naturalna
Chlorella w tabletkach to naturalna alga z rozerwaną ścianą komórkową (chroniona patentem) w postaci suplementu diety. Została wytworzona wyłącznie z suszonych, jednokomórkowych mikroskopijnych alg. Pomaga m.in. wyeliminować metale ciężkie z organizmu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Korzeniowska K., Kowal J., Szałek E., Ginekomastia, Farmacja Współczesna, 4/2011.
- Czajka I., Zgliczyński W., Ginekomastia – patogeneza, rozpoznawanie i leczenie, Endokrynologia Polska, 3/2005.
- Czajka-Oraniec I., Zgliczyński W., Fenotyp pacjentów z ginekomastią, Endokrynologia Polska, 2/2008.
- Johnson R., Murad M., Ginekomastia: patofizjologia, diagnostyka i leczenie, Medycyna po Dyplomie, 6/2010.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
