Choroby tarczycy to grupa schorzeń dotyczących morfologii i czynności gruczołu tarczowego. Najczęściej diagnozuje się niedoczynność tarczycy i nadczynność tarczycy, skutkujące zaburzeniem w produkcji i wydzielaniu hormonów tarczycy. Wpływają one na czynność całego organizmu, dlatego choroby tarczycy wiążą się z objawami ogólnoustrojowymi. Diagnostyką i leczeniem chorób tarczycy zajmuje się lekarz endokrynolog.
Choroby tarczycy – rodzaje
Najczęściej diagnozowanymi chorobami tarczycy są:
- niedoczynność tarczycy;
- nadczynność tarczycy;
- choroba Hashimoto;
- nowotwór tarczycy;
- choroba Gravesa-Basedowa.
W zależności od rodzaju, choroby te wpływają najczęściej na syntezę i wydzielanie hormonów – trójjodotyroniny (T3), tyroksyny (T4) oraz kalcytoniny.
Niedoczynność tarczycy
Bezpośrednią przyczyną jest niedostateczna produkcja hormonów tarczycy, do czego może dojść np. wskutek operacyjnego usunięcia części gruczołu tarczowego, przyjmowania niektórych leków bądź czynników wrodzonych. Objawy są niespecyficzne i często bywają mylone z innymi chorobami. Obejmują bowiem:
- przyspieszoną męczliwość;
- zmęczenie;
- ogólne osłabienie organizmu;
- zaparcia;
- uczucie zimna nawet w ciepłe dni;
- nagłe przybieranie na wadze bez konkretnego powodu;
- problemy z pamięcią;
- senność;
- depresję;
- zaburzenia cyklu miesiączkowego u kobiet;
- łamliwość i nadmierne wypadanie włosów;
- spadek libido.
Leczenie opiera się na suplementacji hormonów tarczycy aby wyrównać ich niedobór. Wskazane są regularne badania krwi, przy czym pierwsze powinno przypadać już na okres kilku tygodni po rozpoczęciu leczenia. Terapia trwa przez całe życie pacjenta, jednak przy regularności i odpowiednim stylu życia choroba niemal nie wpływa na jego jakość.
Choroba Hashimoto
To autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, prowadzące do stopniowego niszczenia tego narządu, a więc spadku produkowanych przez niego hormonów. Komórki układu immunologicznego organizmu atakują własne tkanki, w tym przypadku tkanki gruczołu tarczowego. Dokładna przyczyna choroby nie jest jednak znana. Uważa się, że wpływ na jej wystąpienie ma połączenie czynników genetycznych, hormonalnych oraz nadmiar jodu w diecie. Objawy i leczenie niewiele różnią się od opisanych przy niedoczynności tarczycy, jako że choroba Hashimoto jest jej odmianą.
Nadczynność tarczycy
Jest przeciwieństwem niedoczynności tarczycy, ponieważ opiera się na nadmiernej produkcji hormonów tarczycy. Może mieć charakter pierwotny lub wtórny, wskutek chorób przysadki czy nadprodukcji tyreoliberyny. Charakterystycznymi objawami nadczynności tarczycy są:
- nerwowość i drażliwość;
- stany lękowe;
- kołatanie serca;
- tachykardia;
- przyspieszone tętno;
- problemy z koncentracją;
- nadpotliwość;
- suche i łamliwe włosy;
- bezsenność;
- zwiększenie obwodu szyi;
- utrata masy ciała przy zwiększonym apetycie;
- zaburzenia cyklu miesiączkowego u kobiet.
U około 80% pacjentów pojawiają się wole tarczycy. Leczenie opiera się na przyjmowaniu odpowiednio dobranych leków hamujących produkcję hormonów tarczycy oraz zbilansowanej diecie. Należy unikać pokarmów bogatych w jod, soli, kofeiny oraz ciężkostrawnych posiłków. Rekomenduje się natomiast suplementację witaminy D i wapnia, jako że choroba wiąże się ze zwiększonym ryzykiem osteoporozy.
Choroba Gravesa-Basedowa
Wliczana do nadczynności tarczycy, ponieważ wiąże się z nadmierną produkcją hormonów tarczycy. Dochodzi do niej wskutek reakcji autoimmunologicznych organizmu, gdy receptor TSH pobudzany jest przez przeciwciała anty-TSH. Do dnia dzisiejszego nie udało się ustalić dokładnych przyczyn tego zjawiska. Co ciekawe, choroba częściej ma swój początek tuż po wyjątkowo stresujących sytuacjach, aż 10-krotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Objawy są niemal identyczne jak w przypadku nadczynności tarczycy. Także leczenie opiera się na tych samych zasadach.
Nowotwór tarczycy
Rak tarczycy to poważna choroba, która może mieć charakter złośliwy. Jak w przypadku wszystkich nowotworów, tak i tutaj nie wiadomo, co dokładnie go wywołuje. Znane są jednak czynniki ryzyka: płeć żeńska, narażenie na promieniowanie oraz niektóre dziedziczne zespoły genetyczne. Rak tarczycy najczęściej objawia się bólem w obrębie szyi i gardła, utrudnionym przełykaniem oraz chrypką. Nierzadko pojawia się wyczuwalny przez skórę guzek na przedniej części szyi oraz powiększone węzły chłonne. Rokowania i leczenie zależą od rodzaju nowotworu.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku wykorzystywana jest najczęściej do wykonywania odżywczych i oczyszczających maseczek wpływając m.in. na poprawę wyglądu skóry. Dostarcza niezbędne witaminy, minerały i inne składniki niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Gawrychowski J., Jarząb B., Choroby tarczycy i przytarczyc. Diagnostyka i leczenie, Wydawnictwo Medipage, Warszawa 2014.
